Δεκάδες ελληνικές κυβερνήσεις γεμίζουν το κενό πρωτοβουλιών και μεταρρυθμίσεων με νομοθετικές ρυθμίσεις και «έργα». Κάποτε μάλιστα (σχεδόν μέχρι το ’90) υπήρχε και πενταετής προγραμματισμός. Μετά η οικονομία πήρε να απελευθερώνεται. Περάσαμε μια δεκαπενταετία να συμμαζεύουμε ελλείμματα (1992-2007). Μια δεκαετία κατάργησης δασμών και άλλων εμποδίων στο ευρωπαϊκό μας εμπόριο (1994-2004). Δειλά δειλά έγιναν μερικά σημαντικά ανοίγματα σε κρίσιμους τομείς, όπως οι τηλεπικοινωνίες και το τραπεζικό σύστημα, που απέδωσαν πολλούς και πλούσιους καρπούς. Περάσαμε (και πληρώσαμε) τον ύφαλο των Ολυμπιακών, διορθώσαμε τα κρυφά χρέη της ατελούς προετοιμασίας μας για την Ευρωζώνη. Αυτή ήταν η ατζέντα μέχρι πρότινος.
Το λογικό για την πολιτική μας τάξη ήταν να έχουν προβληματιστεί για την ατζέντα της επόμενης μέρας, πολύ πριν φτάσουμε στις εκλογές. Ξεφτίσανε τον χρόνο με σκιώδεις και βδελυρές διαμάχες, εγκατάλειψη παλαιότερων απόψεών τους, αναβολή κρίσιμων αποφάσεων, ενώ η χώρα βυθίστηκε και πάλι στον κρατισμό. Δηλαδή στο «τίποτα», όπως διαπιστώνουν οι πολίτες όταν στρέφουν ένα γύρω τα μάτια τους. Ο Κώστας Καραμανλής έδειξε να πιστεύει ότι ο πληθυσμός δεν είναι ώριμος για μεταρρυθμίσεις που απαιτούν και συζήτηση και σύγκρουση. Ο Γιώργος Παπανδρέου κλειδώθηκε στην άρνηση πως αν επρόκειτο ποτέ να κυβερνήσει έπρεπε σε κάθε στιγμή να κοιτάει την επόμενη (μιας ή και δύο εκλογικών αναμετρήσεων) ημέρα. Να λοιπόν που φτάσαμε σήμερα χωρίς ατζέντα για την επόμενη μέρα.
Τα κομματικά προγράμματα είναι καλά ως πλαίσιο συζήτησης για τους οπαδούς (που δεν συγκεντρώνονται ποτέ για να το πράξουν) ή ως καταστάλαγμα αναζητήσεων (που έτσι κι αλλιώς αποφεύγουν τα στελέχη της πολιτικής). Δεν αρκούν όμως για να γνωρίζουμε όλοι εμείς οι φευγαλέοι ψηφοφόροι ποιες είναι οι προτεραιότητες για τα αμέσως επόμενα χρόνια. Δεν γνωρίζουμε τα βήματα και τη σειρά τους. Δεν αντιλαμβανόμαστε την κατανομή του κόστους και των ωφελειών μεταξύ μας. Κινούμαστε διψασμένοι για νάμα κοινωνικών παροχών, μας τάζουν ένα υπέροχο κράτος-προστάτη, υπολογίζουμε στα θαυματουργά έργα που θα μας καταστήσουν σύγχρονο κράτος. Για να απογοητευτούμε όταν, όπως μετά κάθε όνειρο, ξυπνούμε στην αλήθεια της επόμενης μέρας.
Από τα πρώτα κιόλας βήματά της, η επόμενη μετεκλογική περίοδος θα αποδείξει ότι οι πολιτικοί δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα κοροϊδεύοντας. Χρειάζεται ένα ελάχιστο κράτος για να κυβερνήσουν και όσο δεν το φτιάχνουν, τόσο θα σκοντάφτει το πολιτικό τους μέλλον. Χρειάζεται η τακτοποίηση του ασφαλιστικού. Χρειάζεται ρεαλιστικό σχέδιο μείωσης του κρατικού ελλείμματος και χρέους. Οπως θα χρειαστεί ψυχραιμία απέναντι σε ξαφνικές κρίσεις και πολύ θάρρος για τη δημιουργία νέων πηγών αύξησης της πίτας. Κόβοντας κορδέλες για έργα, δεν φτιάχνεις ατζέντα για την πρόοδο.