Αδίκως φοβούνται πολλοί (κι ελπίζουν λιγότεροι) τη διάσπαση του ΠΑΣΟΚ. Οι εντάσεις είναι πολλές διότι η ήττα υπήρξε μεγάλη. Οι προσωπικές στρατηγικές είναι λογικό επακόλουθο μιας ανοιχτής διαδικασίας για ένα τόσο μεγάλο έπαθλο. Ακόμη και οι χυδαιότητες δεν είναι πρωτοφανείς: «νάνο» είχε αποκαλέσει κυβερνητικός βουλευτής τον πρωθυπουργό και νεοεκλεγέντα πρόεδρό του στο συνέδριο του 1996. Το ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να διασπαστεί για τον ίδιο λόγο που δεν διασπάστηκε το 1996, όταν οι αντιθέσεις ήταν πιο έντονες και πιο σαφείς. Και ο λόγος ονομάζεται «κράτος».
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν στη χώρα δύο μεγάλοι συνασπισμοί στελεχών με χαλαρούς ιδεολογικούς δεσμούς που συντηρούνται ενωμένοι, διότι έχουν πολλά να ωφεληθούν. Δεν είναι τυχαίο ότι οι γκρίνιες και τα προβλήματα διογκώνονται μόνο όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση κι ελάχιστοι μιλούν σαν κυβερνούν. Πως δεν είναι τυχαίο ότι όποιες διασπάσεις έγιναν και στα δύο μεγάλα κόμματα δεν ευδοκίμησαν.
Το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, μετά τις βαθιές δημοκρατικές τομές του Κωνσταντίνου Καραμανλή, υπήρξε ιδεολογικά «άγραφος πίνακας». Ειδικά μετά το 1981, όλες οι συζητήσεις είχαν να κάνουν με τον κατάλληλο αρχηγό που θα μπορούσε να φέρει το έπαθλο. Ουδείς ασχολήθηκε επί της ουσίας πού πρέπει να πάει η χώρα σαν κατακτηθεί το κράτος. Γι’ αυτό και η σημερινή ανακόλουθη κυβερνητική πολιτική.
Στην ίδια κατάσταση οδεύει σήμερα και το ΠΑΣΟΚ.
Το 2002 με αφορμή το ασφαλιστικό είχαμε την τελευταία ιδεολογική σύγκρουση. Κατόπιν το άγχος υπήρξε μόνο για το πώς θα συντηρήσει την εξουσία. Εξ ου και η βεβιασμένη -χωρίς συζήτηση- αλλαγή αρχηγού προ των εκλογών του 2004.
Μετά τις εκλογές το μόνο άγχος ήταν η επανάκτηση της εξουσίας. Γι’ αυτό και η σημερινή νευρική κρίση, όπως και η πρώτη -ανακλαστική, σχεδόν, αντίδραση- υπέρ του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Κανείς δεν κοίταξε τι αυτός πρεσβεύει. Το μόνο επιχείρημα ήταν ότι αυτός μπορούσε να ξανακάνει το ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση.
Οι μηχανισμοί και των δύο κομμάτων ζουν και δουλεύουν για το έπαθλο. Γι’ αυτό και προς το παρόν δεν διασπώνται. Μια διάσπαση μειώνει δραματικά τις πιθανότητες κατάκτησης του κράτους. Οσοι απαρτίζουν τους μηχανισμούς μπορούν να ανεχθούν κάποιον που θα μειώσει σε λογικά -για τους ίδιους- πλαίσια το κράτος (όρα εκλογή Σημίτη, ο οποίος ήταν ενάντια σε ό,τι πρέσβευε ολόκληρος ο μηχανισμός του ΠΑΣΟΚ), αλλά δεν θα ανεχθούν ποτέ κανένα που θα τους το στερήσει.