Ολα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες στο ΠΑΣΟΚ δεν είναι τίποτα άλλο από τα αποτελέσματα της αδυναμίας του να συνεχίσει να παίζει τον ρόλο που είχε στην ελληνική πολιτική ζωή. Αδυναμία που σήμερα του κάνει διπλό κακό, καθώς τώρα όχι μόνον ηττάται αλλά και οι ουκ ολίγες «αμαρτίες» του στοιχειώνουν πια και, σαν τις Ερινύες, γυρνούν όλες κατά πάνω του.
Ποιος, όμως, ήταν αυτός ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ; Ηταν ακριβώς ότι είχε την εντυπωσιακή ικανότητα να διεμβολίζει συστηματικά το πολιτικό σύστημα τόσο από τα αριστερά όσο και από τα δεξιά και να κρατιέται με αυτόν τον τρόπο στην εξουσία. Και, για να το πετύχει, επινόησε τρόπους και μέσα πρωτόγνωρα για τα ελληνικά πολιτικά πράγματα.
Β Στην πρώτη περίοδο, με τον Ανδρέα Παπανδρέου, διεμβόλισε προς τα αριστερά. Από το «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο», μέχρι το «κανείς θεσμός μόνο ο λαός» με όλα όσα πασίγνωστα μεσολάβησαν, ο Ανδρέας στην ουσία αφαίμασσε εκλογικά για χρόνια συστηματικά και με επιτυχία την Αριστερά στην Ελλάδα.
Β Στη δεύτερη περίοδο, με τον Κώστα Σημίτη, έγινε περίπου το αντίθετο. Το ΠΑΣΟΚ «επιτέθηκε» στα δεξιά του, στους αναποφάσιστους, στους επιχειρηματίες και σε μια σειρά από άλλες ομάδες της μεγάλης εκείνης φέτας που κινείται ανάμεσα στα δύο μεγάλα κόμματα και κατάφερε να την κάνει δική του, χωρίς όμως, σε πρώτη τουλάχιστον φάση, να χάσει πραγματικά την αριστερή του στήριξη.
Β Στην τρίτη περίοδο, με τον Γιώργο Παπανδρέου, το ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε τίποτα από τα δύο. Γι’ αυτό και η ήττα της περασμένης Κυριακής ήταν συνθλιπτική. Οι αριστερές μάζες που είχαν αρχίσει να ξεφεύγουν από καιρό, εκφράστηκαν τώρα ξεκάθαρα στην κάλπη, ενώ οι δεξιές που θα μπορούσαν να το ψήφιζαν δεν πείστηκαν, καθώς είχαν τη «δική τους» πολύ καλύτερη πρόταση. Ετσι, το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε, για πρώτη φορά στην ιστορία του, όχι απλώς να χάνει με τεράστια διαφορά αλλά, κυρίως, να μην είναι πια σε θέση να διαδραματίσει τον ρόλο που επί δεκαετίες είχε στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Ρόλος που από τη φύση του, ακριβώς επειδή έπρεπε να διεμβολίζει άλλους χώρους και όχι απλώς να αναπτύσσει τον δικό του, ήταν συχνότατα συναρτημένος με συμπεριφορές και τρόπους που έβλαψαν τη χώρα, ιδίως στην ταύτιση κόμματος και κράτους και με εξωθεσμικά κέντρα συμφερόντων, με ό,τι νοσηρό γέννησε στην Ελλάδα αυτή η τρομακτικά επικίνδυνη στρέβλωση στον δημόσιο βίο.
Σήμερα, το ΠΑΣΟΚ σπαράσσεται γιατί πληρώνει ακριβώς αυτά τα σπασμένα τριών δεκαετιών που, από τη θέση της στρατηγικής πλέον ήττας και όχι της περιστασιακής απώλειας δυνάμεων από ‘δω και από ‘κει, γυρίζουν πάνω του να το κατασπαράξουν. Και δεν είναι τυχαίο ότι το ξεκίνημα του κακού ήρθε με τον πρώτο έπειτα από πολλά χρόνια εκλογικό απεγκλωβισμό της Αριστεράς. Και αυτό δεν ήταν εκλογικό αποτέλεσμα. Ηταν η τρομερή εκδίκηση της Ιστορίας.