Από πλευράς ευρύτητας εκπροσώπησης της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και κατανομής δυνάμεων εντός του Σώματος, η Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου είναι ίσως η πιο ενδιαφέρουσα της Μεταπολίτευσης. Και αυτό, πιθανότατα, χωρίς τελικά να είναι εις βάρος της κυβερνητικής σταθερότητας, όπως φαινόταν ότι θα συμβεί λόγω της πολύ περιορισμένης πλειοψηφίας που στηρίζει την κυβέρνηση. Ασφαλώς και το 152 είναι ένας πολύ ασθενικός αριθμός βουλευτών, ειδικά για να στηρίξει μια κυβέρνηση επώδυνων μεταρρυθμίσεων, όμως, όσο η αξιωματική αντιπολίτευση είναι ασύντακτη, αδύναμη και περνά μέσα από τη δική της κρίση, μέχρι αυτή η κρίση να καταλήξει κάπου και μάλιστα κάπου που μπορεί να δοθεί προοπτική, το ασθενικό 152 είναι πολιτικά πανίσχυρο.
Ομως, η Βουλή, πέραν του ρόλου να δίνει εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, να τη στηρίζει και να ψηφίζει νομοσχέδια, έχει και τον ρόλο της άσκησης του ευρύτερου κοινοβουλευτικού ελέγχου, αλλά είναι και ο κατ’ εξοχήν χώρος άσκησης δημόσιας συζήτησης. Αλλά εδώ και πάρα πολύ καιρό, οι λειτουργίες της αυτές έχουν υποβαθμιστεί δραματικά, γεγονός που επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα της δημοκρατίας και την πρόοδο των δημοσίων πραγμάτων.
Το κακό οφείλεται πρωτίστως στην πλήρη επικράτηση της έννοιας της κομματικής πειθαρχίας πάνω στη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία της γνώμης του βουλευτή. Δυστυχώς, οι βουλευτές δεν βρίσκονται εκεί για να υπερασπιστούν το συμφέρον του τόπου τους, αλλά και το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, κάτι που συχνά προϋποθέτει ότι θα πρέπει να συγκρουστούν και με τα κόμματα και με την κυβέρνησή τους.
Οι βουλευτές είναι κουκιά, είναι πρόβατα στο μαντρί.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ο μεγαλύτερος αγώνας που καλούνται να κάνουν συχνά οι κυβερνήσεις είναι να πείσουν τους δικούς τους βουλευτές για ορισμένα νομοσχέδια που επιθυμούν να ψηφίσουν. Γιατί οι βουλευτές δεν είναι πάντα χειροκροτητές της εξουσίας ή πάντα πολέμιοί της. Και όταν ένας κυβερνητικός βουλευτής δεν ψηφίσει ένα νομοσχέδιο αυτό δεν ερμηνεύεται ως απώλεια στήριξης της κυβέρνησης και ως πράξη προδοσίας.
Επιπλέον, δίπλα στην ασφυκτική πίεση της κομματικής γραμμής επί της ανεξαρτησίας της γνώμης και της ψήφου του βουλευτή, υπάρχει και ένας εξαιρετικά στερητικός κοινοβουλευτικός κανονισμός, που μπορεί ενδεχομένως να προστατεύει από τον κίνδυνο χάους, αλλά επί της ουσίας, το κάνει νεκρώνοντας την πολιτική συζήτηση στο Κοινοβούλιο.
Ολα αυτά είναι που μετατρέπουν τη Βουλή από χώρο μάχης ιδεών και θέσεων για τα προβλήματα της χώρας, σε σκηνικό για να εξαπολύσουν εντυπωσιακές ατάκες οι αρχηγοί, όποτε βρεθούν για να τσακωθούν, προς χάριν όχι της πολιτικής ουσίας, αλλά των καναλιών και της τηλεθέασης.
Και όλα αυτά θα ήταν πολύ σημαντικό να τα επανεξετάσει η νέα κυβέρνηση. Η προσφορά της στον «πολιτικό πολιτισμό» θα ήταν πολύ μεγάλη, αν άφηνε το Κοινοβούλιο να ξαναγίνει Κοινοβούλιο.