Να, λοιπόν, που ο Γιώργος Παπανδρέου βρίσκεται (το ίδιο θα συνέβαινε και αν την ηγεσία στο ΠΑΣΟΚ την εξασφάλιζε ο Βαγγέλης Βενιζέλος) ήδη ενώπιος ενωπίω με το λογικό ερώτημα που όλοι -«μέλη και φίλοι» αλλά και απλοί ενεργοί πολίτες- έθεταν συνεχώς στη διάρκεια των 56 ημερών που κράτησε η εσωκομματική «προεκλογική εκστρατεία» στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης: «μα, μετά από όλα αυτά που εκτοξεύθηκαν από το ένα στρατόπεδο εναντίον του άλλου, στις 12 Νοεμβρίου, θα μπορέσουν να συλλειτουργήσουν όλοι ως σύνολο, μέσα στο ίδιο κόμμα»; Το βάρος και την ευθύνη της απάντησης σε αυτό το ερώτημα βεβαίως και το έχει ο αναδειχθείς ηγέτης που με τις πρωτοβουλίες και τις κινήσεις του θα διαμορφώσει το κλίμα σε αυτήν την «επόμενη μέρα», αλλά ποιος αντιλέγει πως σημαντικότατη θα είναι και η συμβολή του «χαμένου» σε αυτή την επιχείρηση να επουλωθούν το συντομότερο δυνατόν τα τραύματα από αυτόν τον «δημοκρατικό εμφύλιο» που βίωσε το ΠΑΣΟΚ, αμέσως μετά την πολύ βαριά ήττα του στις πρόσφατες εθνικές εκλογές…
Στο Κίνημα, το ‘χουν… συνήθειο να λένε τα σωστά πράγματα, αλλά με λάθος «τόνο» και συχνά σε λάθος χρόνο, γεγονός που δημιουργεί αναπόφευκτα φορτίσεις από τις οποίες πασχίζουν μετά να απεμπλακούν – και καλά (θα) κάνουν να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση… Γιατί, δίκιο δεν είχε η Αννα Διαμαντοπούλου, όταν είπε (αλλά σε λάθος στιγμή, που οδήγησε σε λογικές παρεξηγήσεις) ότι πρέπει να δοθεί στον Γιώργο Παπανδρέου «μια παράταση στην ηγεσία» του; Στην πραγματικότητα, περί αυτού ακριβώς δεν πρόκειται, για μια «παράταση» στη διάρκεια της οποίας ο νεοεκλεγείς κομματικός αρχηγός (την πρώτη φορά, η εξουσία του δόθηκε υπό συγκεκριμένες συνθήκες…) θα κληθεί να αποδείξει αν εννοεί τα όσα λέει ότι «έμαθε από τα λάθη του και άλλαξε…» και αν σκοπεύει αυτή την «καθαρή εντολή» που του έδωσαν οι 800.000 πολίτες να την μετατρέψει σε «νέα αρχή, νέα συμφωνία με μεγαλύτερη διαφάνεια και συλλογικότητα…»;
Και, μήπως έχει άδικο ο Βαγγέλης Βενιζέλος που μίλησε από την πρώτη κιόλας στιγμή (και κατά τούτο το «τάιμινγκ» ήταν άστοχο και οδήγησε σε υποψίες «χαρακωμάτων»…) για τη δημιουργία «δυναμικού ρεύματος» μέσα στο Κίνημα, που εκφράσθηκε «με τη δική του υποψηφιότητα»; Αυτό, όμως, που… απέφυγε να πει είναι πως «ρεύματα» μέσα στο ΠΑΣΟΚ υπήρχαν και εκδηλώνονταν πάντα («Γεννηματικών», «Τσοχατζοπουλικών», «Λοχαγών», «Σημιτικών»…) – με αυτά πορεύθηκε με επιτυχία το Κίνημα με λεπτές ισορροπίες και «αποδοχές», εκμεταλλευόμενο όσο ήταν δυνατόν τα «καλά» τους και υποβαθμίζοντας τα «φραξιονιστικά» τους, που σπάνια εκδηλώνονταν με δυναμικές αξιώσεις…
«Ενοτητα» μεσα απο… μαχες!
Πλασματικό είναι και το ερώτημα (κυρίως της «βάσης», που δοκιμάσθηκε και σπρώχθηκε και αυτή ανοήτως σε «ομαδοποιήσεις» αυτές τις 56 μέρες) αν θα υπάρξει ενότητα στο ΠΑΣΟΚ – μόνο που θα πρέπει να ξεκαθαρισθεί τι ακριβώς εννοούν με τον όρο «ενότητα» όσοι την αποζητούν. Ενδεχόμενο πραγματικής διάσπασης δεν υπάρχει στον ορίζοντα, τα μεγάλα κόμματα εξουσίας δεν… αυτοκτονούν! Η πραγματική, η ουσιαστική και παραγωγική όμως «ενότητα» στο νέο ΠΑΣΟΚ (γιατί το «παλιό» έχει τελειώσει, προ πολλού, και όποιος δεν το αντιλαμβάνεται είναι… βαθιά νυχτωμένος, ή απλός καιροσκόπος που ενδιαφέρεται μόνο για «θρόνους» και αρχηγιλίκια!) θα σφυρηλατηθεί με σκληρή πολιτική αντιπαράθεση. Με ανταλλαγή απόψεων και προτάσεων, με πολύ ειλικρινείς, συχνά αντιτιθέμενους, προβληματισμούς για τον ιδεολογικοπολιτικό προσανατολισμό ενός κεντροαριστερού (πείτε το σοσιαλιστικό, πείτε το σοσιαλδημοκρατικό, πείτε το όπως θέλετε…) κόμματος ΕΞΟΥΣΙΑΣ, που όπως κι όλα τα «όμοιά» του στην Ευρώπη μα και σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκονται σε μια ιστορική καμπή, και πρέπει να ανακαλύψουν τις… νέες πυξίδες που θα τα οδηγήσουν στους (νέους επίσης…) στόχους τους!
Το κακό είναι πως αυτός ο προβληματισμός θα αρχίσει(;) στο ΠΑΣΟΚ με καθυστέρηση και αφού χάθηκε χρόνος κατά την εσωκομματική «προεκλογική» περίοδο, που αναλώθηκε δυστυχώς μόνο σε μάχες σε προσωπικό επίπεδο, όχι πολιτικό, ιδεολογικό, «προγραμματικό». Υπάρχουν, όμως, περιθώρια. Για να κάτσουν όλοι μαζί(;) και να ερμηνεύσουν τίμια και αντικειμενικά «ποιοι – πώς – γιατί και… τι χάσαμε». Να ανασυγκροτηθούν, να εκπονήσουν ένα σχεδιασμένο πρόγραμμα δράσης και στοχοθέτησης, να ξεπεράσουν το ταχύτερο δυνατόν τους (αναγκαίους…) στείρους οργανωτισμούς και να καταπιαστούν με την πολιτική ουσία, μέσα από διαδικασίες ελεύθερης ζύμωσης ιδεών και απόψεων, που θα τους επιτρέψει να ξεκαθαρίσουν (ώστε, μετά, αυτό να το παρουσιάσουν εύπεπτα και πειστικά και στην κοινωνία) «ποιοι είναι -θέλουν να φθάσουν «εκεί»- θα το επιδιώξουν «έτσι», με αυτά τα ενδιάμεσα στάδια». Αυτό το «απλό» απαιτεί ο κόσμος να μάθει από όλα τα κόμματα.
Βεβαίως και απαιτείται του πολιτικο-ιδεολογικού επαναπροσανατολισμού να προηγηθεί (με γρήγορες διαδικασίες, μελετημένες, για να μην αναλωθεί ο δυναμισμός τους…) η αναδιοργάνωση, με στόχο τη λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητα των κομματικών μηχανισμών, με υιοθέτηση πραγματικά δημοκρατικών αρχών σε επίπεδο προβληματισμού, «ζύμωσης», αλλά και σεβασμού της συλλογικότητας στο «διά ταύτα», στη λήψη των αποφάσεων. Η «διαφορετικότητα» είναι δημιουργικός παράγοντας στα κόμματα, αρκεί να έχουν ΟΛΟΙ συναποδεχθεί την ανάγκη της σύνθεσης και του σεβασμού στην τελικά πλειοψηφούσα άποψη – δίχως… «αστερίσκους» και «υποσημειώσεις», που στο ΠΑΣΟΚ τις συνηθίζουν!
Απο «τα επιμερους» στο… «ολον ΠΑΣΟΚ»
Θα πρέπει όλες οι πλευρές να… ξεπεράσουν τα «ποσοστά» που πήραν στις εσωκομματικές εκλογές – και πάντως, να τα ερμηνεύσουν σωστά: δεν σηματοδοτούν «ρεύματα» ή απόψεις γιατί η «μάχη» ακριβώς δόθηκε αποκλειστικά σε προσωπικό επίπεδο. Ο Βενιζέλος πρόβαλε το «εγώ κερδίζω τον Καραμανλή» και ο Παπανδρέου «δεσμεύομαι τη δεύτερη φορά να τα αλλάξω όλα!» – αποδείχθηκε (σχηματικά – υπάρχουν και οι επιμέρους παράμετροι…) πως ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ «γοητεύθηκε» από το δεύτερο και θεώρησε προσχηματικό το πρώτο. Ο κ. Βενιζέλος, πιστεύουμε ότι έχει να διαδραματίσει πιο δύσκολο ρόλο σε αυτή την «επόμενη μέρα»: έτσι κι αλλιώς δεν είναι «ο μεγάλος χαμένος». Ενέγραψε (παρ’ όλα τα λάθη της αχαλίνωτης φιλαρχίας του…) μια πολύ σοβαρή υποθήκη για το (σε όποιο βάθος…) μέλλον στο Κίνημα, για το «μετά την παράταση», αν έτσι εξελιχθούν τα πράγματα…
Τώρα, οφείλει (και τον «συμφέρει»…) να αυτοτιθασευθεί, να αλλάξει ύφος, να γυρίσει και αυτός σελίδα, να (απο)δείξει ότι δουλεύει ειλικρινά και ανυστερόβουλα για το ΠΑΣΟΚ και την κοινωνία, και όχι μόνο για τον… εαυτό του. Το «ρεύμα» που… έσπευσε να διακηρύξει ότι συγκροτήθηκε περί αυτόν έτσι και αλλιώς δεν έχει (δεν του τα προσέδωσε, άλλωστε, και ο ίδιος!!!) ιδεολογικοπολιτικό χαρακτήρα, αλλά μάλλον καθαρά «τακτικίστικο» – γι’ αυτό και το πιθανότερο είναι προϊόντος του χρόνου να δει τους «σωματοφύλακες» του «ρεύματος» να αποστασιοποιούνται και να (επαν)εντάσσονται στο «νέο» όλον ΠΑΣΟΚ.
Ο Γιώργος Παπανδρέπυ, από την πλευρά του, οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι «η παράταση» έχει κατ’ ανάγκην περιορισμένα χρονικά περιθώρια – πρέπει να δράσει άμεσα, αποφασιστικά, «αλλαγμένος από τα λάθη του», κατά πως διαβεβαιώνει, έτοιμος και αποφασισμένος να κερδίσει το «στοίχημα» που έβαλε με… τον ίδιο του τον εαυτό. Το πρώτο που θα πρέπει να αποφύγει είναι να γίνει… οπαδός των οπαδών του (τόσο σε επίπεδο κομματικών στελεχών που τον στήριξαν -με πολύ διαφορετικά, ίσως και αμφιλεγόμενα κριτήρια κατά περίπτωση…- όσο και της «βάσης» που τον ψήφισε!), να λειτουργήσει ως ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης (ΘΕΣΜΙΚΗΣ, όχι μόνο «απορριπτικής» κυβερνητικών προτάσεων, αλλά και «θετικής» με την προβολή δικών της συγκεκριμένων, απτών, σχεδιασμένων και κοστολογημένων πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών «εναλλακτικών κυβερνητικών θέσεων»…), που «μιλάει» και με την κοινωνία, αλλά και με το «εσωτερικό» του κόμματός του. Επιλέγοντας (και αναδεικνύοντας «νέα», της πρόσφατης γενιάς…) ικανά στελέχη για να σχηματίσει την ηγετική του ομάδα, πέρα και άσχετα με «δικούς του» και «τους άλλους» της εσωκομματικής προεκλογικής ομαδοποίησης, στην πιο ριζοσπαστική και πρακτική απόδειξη ότι το ΠΑΣΟΚ δεν «ψήφισε για τον πρόεδρό του», αλλά απέκτησε ουσιαστικά νέα και φιλόδοξη, προβληματιζόμενη ηγεσία…