Εδώ δεν μπορούν να συνεργαστούν αρμονικά οι πολιτικοί ενός κόμματος, γιατί να αναζητήσουμε πιθανότητες πολιτικού συνασπισμού; Την απάντηση έχουν οι συνδικαλιστές των δημοσίων επιχειρήσεων. Αρκεί, σημείωνα την Κυριακή, να δείτε προσεκτικά την «ταύτιση» που καταγράφεται μόλις απειληθεί κάποιο από τα κεκτημένα «προνόμια». Δεν βλέπω γιατί δεν θα συνυπήρχαν οι κ. Μανώλης, Στρατούλης και Κουσελάς σε μια κυβέρνηση συνδικαλιστών. Μπορεί να μην έδινε μειοψηφία ελέγχου στην Deutsche Telekom, να δυσκολευόταν να κλείσει ένα δρομολόγιο σιδηροδρόμου, ενώ ο Αχελώος θα είχε εκτραπεί προς τον λαρισαϊκό κάμπο εδώ και πολλά χρόνια, αλλά κυβέρνηση θα υπήρχε: στα χαρτιά και για μερικές εβδομάδες.
Η συζήτηση για τις συνεργασίες θα μπορούσε να επαναφέρει το ενδιαφέρον για την πολιτική, έστω ώσπου να προσπεράσουμε τη θερινή ραστώνη. Ο πραγματικός λόγος που δεν ευδοκιμούν οι συνεργασίες στη χώρα μας είναι οι πραγματικές και βαθύτερες διαιρέσεις των ανθρώπων αυτής της γης. Οταν όμως οι πολίτες επιλέγουν κόμμα σε συνάρτηση τοπικών, οικογενειακών ή επιχειρηματικών συμφερόντων, αντιλαμβανόμαστε πόσο δύσκολο είναι να υπάρξει συνεργασία. Η εξουσία πρέπει να κατακτηθεί από τους «μεν» για να τη βάλουν να δουλέψει προς όφελός τους, που σημαίνει σε βάρος των «δε». Το σύνδρομο μιας κρατικής εξουσίας χωρίς δημοκρατικές αρχές είναι αυτό που εμποδίζει τις συνεργασίες και όχι βεβαίως η τήρηση ιδεολογικών αρχών που θα εμπόδιζαν τη συγκατοίκηση πολιτικών αντιπάλων.
Ανεξαρτήτως όμως της δημοσκοπικής συγκυρίας, η συνεργασία αποτελεί ήδη (εδώ και καιρό) ουσιαστική ανάγκη για την ανάδειξη μιας νέας αποτελεσματικότητας του κράτους και, τελικώς, των ίδιων των πολιτικών. Αυτό που δεν αρέσει στους πολίτες από την πολιτική είναι η ανεπάρκειά τους, όταν, ακόμη χειρότερα, η αναποτελεσματικότητα συνδυάζεται με τη διαφθορά. Αυτό που τους κάνει να σιχαίνονται τους πολιτικούς είναι η «διπλή γλώσσα», να υπόσχονται «μαγικά» αντιπολιτευόμενοι, ενώ απλώς να υπηρετούν με τον πλέον «βαρετό» τρόπο τα εγκατεστημένα συμφέροντα όταν εκλεγούν. Αυτό ακριβώς φοβούνται και οι πολιτικοί από την πρακτική συνεργασιών. Ο πολίτης θα μπορεί να ελέγχει πρακτικά και αμέσως την αφιέρωση στο κοινό καλό καθενός πολιτικού και θα μπορεί να κρίνει επί του προκειμένου την αξία των προτάσεων για τη λύση των προβλημάτων με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η χώρα και, βεβαίως, ο ίδιος ο ψηφοφόρος.
Στον πολιτικό μας κόσμο δεν υπάρχει διάθεση και, κυρίως, καμία προετοιμασία για συνεργασίες. Θα έπρεπε, τουλάχιστον στη Βουλή, να καλλιεργείται το έδαφος συνεννοήσεων και βελτιώσεων. Μια καλύτερη, πιο διαφανής, πιο δημοκρατική και λιγότερο κομματική λειτουργία των μεγάλων μονίμων επιτροπών θα έδινε το καλύτερο μήνυμα στον πολίτη, που δεν μπορεί να περιμένει να γεράσει μέχρι να δει την αυτονόητη λύση να προκύπτει από την αυτονόητη συμφωνία σε έναν κοινό τόπο συμπερασμάτων. Δείτε την πρόοδο που σημείωσε ο τόπος απλώς και μόνο γιατί υποχρεωθήκαμε να αφομοιώσουμε κοινούς ευρωπαϊκούς κανόνες.