Οι σχέσεις Ελλάδος – Ρωσίας διήλθαν περίοδο σημαντικής ακμής επί των κυβερνήσεων του κ. Κώστα Καραμανλή, σε σημείο που να προκαλέσουν ενόχληση στην Ουάσιγκτον, αν και επισήμως δεν κατεγράφη ένταση. Αλλά από τον περασμένο Νοέμβριο, οπότε εξελέγη ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ κ. Μπαράκ Ομπάμα, υπήρξε ομολογουμένως μια κάποια στασιμότης. Θεώρησε η κυβέρνηση ότι θα έπρεπε να επωφεληθεί από τη «δυναμική» που δημιουργούσε η ανάληψη της προεδρίας από τον κ. Ομπάμα, προκειμένου να προωθήσει τα ειδικότερα συμφέροντα της χώρας. Θεωρητικώς η λογική της κυβερνήσεως δεν εστερείτο βάσεως. Στην πράξη, τα πράγματα ήσαν σαφώς περιπλοκότερα.
Ο κ. Ομπάμα δίχως να έχει πρόθεση να θίξει τα ελληνικά συμφέροντα -περί των οποίων έχει ασφαλώς περιορισμένη αντίληψη- εστράφη δυναμικά προς την Τουρκία, την οποία επισκέφθηκε στις 5 Απριλίου, με στόχο να εξασφαλίσει τη συνεργασία της για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που ταλανίζουν την Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή.
Την περασμένη Πέμπτη, ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, κ. Βλαντιμίρ Πούτιν, επισκέφθηκε την Αγκυρα και υπέγραψε, παρουσία του Ιταλού πρωθυπουργού κ. Σίλβιο Μπερλουσκόνι, συμφωνία με τον Τούρκο ομόλογό του κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream, που τελικώς θα διέρχεται τη Μαύρη Θάλασσα διά των τουρκικών χωρικών υδάτων.
Κάποιες κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα χαρακτήρισαν την ίδια ημέρα «το άνοιγμα του κ. Πούτιν προς την Αγκυρα σημαντικό και ταυτόχρονα ανησυχητικό». Διερωτάται κατ’ αρχήν κανείς προς τι η ανησυχία των συγκεκριμένων «πηγών» δεδομένου ότι η πρόσφατη συμφωνία των κ. Πούτιν και Ερντογάν δεν θίγει τα ελληνικά συμφέροντα, αφού ανεξαρτήτως της πορείας στη Μαύρη Θάλασσα, τμήμα του αγωγού θα διασχίζει και πάλι την Ελλάδα έως τις ακτές του Ιονίου Πελάγους και θα καταλήγει στην Ιταλία.
Εάν το άνοιγμα του κ. Πούτιν προς την Αγκυρα είναι σημαντικό -όπως εξάλλου ήταν και του κ. Ομπάμα- αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Τουρκία είναι μεγάλη χώρα, με ιδιαίτερη στρατηγική σημασία στην περιοχή και εκ παραλλήλου δυναμικά αναπτυσσόμενη. Είναι κατά συνέπεια λογικό κάθε μεγάλη δύναμη -και όχι μόνον- να αξιοποιεί τον τουρκικό παράγοντα για να προάγει τα συμφέροντά της.
Το πρόβλημα δεν είναι τι είδους συνεργασίες προωθούν με την Τουρκία οι ΗΠΑ, η Ρωσία και διμερώς οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, αλλά ποια είναι η πολιτική της Ελλάδος έναντι της Αγκυρας, που δεν είναι διατεθειμένη να υποτάξει τα εθνικά συμφέροντά της σε όποια σκοπιμότητα έστω και εάν πρόκειται για την πλήρη ενσωμάτωσή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Από την άποψη αυτή, η ελληνική θέση, ότι υποστηρίζει την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. υπό την προϋπόθεση πως θα εφαρμόσει πλήρως τις υποχρεώσεις της προς την Κοινότητα, παύει να έχει οιοδήποτε περιεχόμενο. Η Τουρκία είναι ο σημαντικότερος εταίρος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, καθίσταται σταδιακώς ο μεγαλύτερος ενεργειακός εταίρος της Ρωσίας και αυτό πέραν της γεωγραφικής της θέσεως το οφείλει σε ένα καινοφανή δυναμισμό της κοινωνίας της, σε αντίθεση με την ελληνική εσωστρέφεια και νοσηρότητα. Εδώ ακριβώς είναι το θέμα και όχι τι κάνουν οι κ. Πούτιν και Ομπάμα.