Μάθαμε κάτι από την οικονομική κρίση της τελευταίας διετίας; Απ’ όσο φαίνεται, ελάχιστα. Κατά τους αισιόδοξους, οι αγορές ανεβαίνουν και η ανάκαμψη βρίσκεται «προ των πυλών». Οργανισμοί όπως ο ΟΟΣΑ αναθεωρούν προς τα πάνω τις προβλέψεις τους για την παγκόσμια ανάπτυξη κατά το τρέχον και το ερχόμενο έτος και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι διαφύγαμε τον κίνδυνο.
Οι επενδυτικοί τραπεζίτες βγήκαν ξανά προς άγραν κερδών, ανοίγοντας σαμπάνιες και σκεπτόμενοι πόσο έξυπνοι είναι – άλλωστε, κατόρθωσαν να περάσουν σ’ εμάς, τους φορολογούμενους, μεγάλο μέρος των τεράστιων απωλειών τους και μπορούν τώρα να καθίσουν ξανά στο τραπέζι της ρουλέτας.
Υπάρχει κίνδυνος, παρά τις τόσες συζητήσεις των υπουργών Οικονομικών του G20, το Σαββατοκύριακο, σχετικά με την ανάγκη δράσης σε ό, τι αφορά τα μπόνους των τραπεζιτών και την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, να εκτονωθεί η πορεία προς τη μεταρρύθμιση όσο υποχωρεί η οικονομική κρίση.
Εξ ου και η πρόσφατη έκκληση του Αντερ Τέρνερ, προέδρου της εποπτικής αρχής του βρετανικού χρηματοοικονομικού κλάδου (FSA), για κάποιου είδους δράση ενάντια στα υπερβολικά κέρδη που αποκομίζουν οι τράπεζες από ορισμένες δραστηριότητες που θυμίζουν καζίνο, τις οποίες ο ίδιος ορθώς χαρακτήρισε «κοινωνικά άχρηστες».
Βέβαια, ο πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν, έστω και απρόθυμα, συνυπέγραψε τελικώς την περασμένη εβδομάδα κοινή επιστολή με τον πρόεδρο της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί και τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, δεσμευόμενος να αναζητήσει τρόπους περιορισμού των μπόνους των τραπεζιτών. Η επιστολή αυτή, ωστόσο, ήταν απλή επανάληψη αντίστοιχης διακήρυξης του G20, προ μηνών, και σύμφωνα με τον κ. Τέρνερ αντιμετωπίζει το σύμπτωμα του προβλήματος, όχι την αιτία του.
Παρά τη θαυμαστή επιθυμία των κ. Μέρκελ και Σαρκοζί να κάνουν κάτι για όλα αυτά, ο Τιμ Γκάιτνερ, υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, κατέστησε σαφές ότι κατά την άποψη της Ουάσιγκτον είναι πολύ καλύτερο να υποχρεώνεις τις τράπεζες να διατηρούν περισσότερα κεφάλαια προκειμένου να προλάβεις μελλοντικές κρίσεις.
Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών, Αλιστερ Ντάρλινγκ, δήλωσε πως παρότι αναστατώθηκε όπως όλοι με την επανεμφάνιση των μεγάλων μπόνους, μόλις λίγους μήνες μετά τα τεράστια πακέτα στήριξης των τραπεζών με χρήματα των φορολογουμένων, θεωρεί ότι η επιβολή ορίων στα μπόνους του εκάστοτε στελέχους είναι μια λύση απλώς μη εφαρμόσιμη.
Ετσι, λοιπόν, στο πλαίσιο της συνόδου του G20, οι υπουργοί αποφάσισαν να εμπιστευθούν το πρόβλημα των μπόνους στο αδοκίμαστο ακόμα Συμβούλιο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (FSB), το οποίο οφείλει να εξετάσει την κατάσταση και να αποφανθεί. Ευτυχώς, κάποιοι, κάπου, συνεχίζουν να σκέπτονται καθαρά.
Ετσι, αργά χθες δόθηκε στη δημοσιότητα η ετήσια έκθεση της Διαρκούς Επιτροπής Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNCTAD). Εκεί, έγινε λόγος για ευρείες μεταρρυθμίσεις στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στις αγορές ξένου συναλλάγματος, ώστε να υπηρετούν τον άνθρωπο και τις παραγωγικές οικονομικές επενδύσεις, αντί να συμβαίνει το αντίστροφο.