Ποιο είναι το μείζον πρόβλημα που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε; Είναι ότι οι δύο παραδοσιακοί τροφοδότες μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας, δηλαδή η κατανάλωση (με δανεικά…) και οι εξαγωγές, στερεύουν. Οταν, λοιπόν, η διεθνής κρίση ξεπεραστεί και οι οικονομίες στον υπόλοιπο κόσμο θα γυρίζουν ανοδικά, η ελληνική οικονομία, εφόσον δεν έχουν επέλθει ριζικές μεταρρυθμίσεις ώστε να αποκτήσει νέο δυναμισμό, θα παραμένει πεσμένη και θα σέρνεται με ρυθμούς λίγο πάνω (ή λίγο κάτω…) από το μηδέν. Θα πάθουμε αυτό που έπαθαν οι Πορτογάλοι: Η οικονομία τους σύρεται ασθμαίνουσα όλα τα τελευταία χρόνια – εξ ου κι αυτό το υπόδειγμα αποτυχίας έγινε διεθνώς γνωστό ως «μοντέλο Μπαρόζο».
Το καλό θα ήταν, αυτή η μεταρρύθμιση να είχε προχωρήσει στους καλούς καιρούς. Δεν προχώρησε.
Η διαδικασία μεταρρύθμισης που ξεκίνησε με την προσπάθεια ένταξης στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση ανακόπηκε. Το ευρώ, αντί για μαξιλάρι ασφαλείας (που θα μας προφύλασσε από μεγάλους κραδασμούς…), το χρησιμοποιήσαμε ως μαξιλάρι εθνικού ύπνου. Η κακοδιαχείριση της τελευταίας 5ετίας υπήρξε καταλυτικά αρνητική, αφού κάθε χρόνο «γράφαμε» δημόσιο έλλειμμα 10 δισ. ευρώ, αυξάναμε το δημόσιο χρέος 12 δισ. και το ιδιωτικό 27 δισ. ευρώ, επιβαρύναμε τον λογαριασμό εξωτερικών συναλλαγών με 5 δισ. ευρώ, και όλα αυτά για να αυξάνουμε το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν κατά…16 δισ. ευρώ – εκ των οποίων τα 6 δισ. έρχονταν συστημένα από τα ευρωπαϊκά ταμεία.
Τώρα, σε δύσκολους καιρούς οφείλουμε να προχωρήσουμε στη μεταρρύθμιση που δεν έγινε. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν ούτε είναι ώρα για στρογγυλεμένες κουβέντες ή αποσπασματικά μέτρα – πυροτεχνήματα. Απαιτείται ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο ανόρθωσης της οικονομίας, με δύο χαρακτηριστικά:
Πρώτον, μια συσταλτική δημοσιονομική πολιτική με επεκτατικό αποτέλεσμα, η οποία θα προέλθει από την αποδοτική αναδιάρθρωση των κρατικών δαπανών μέσω δύο δράσεων, της πάταξης της φοροδιαφυγής και της δραστικής περιστολής της κρατικής σπατάλης.
Δεύτερον, μια ισχυρή αναπτυξιακή πολιτική που θα αποθαρρύνει την επιχειρηματικότητα από την «τεχνογνωσία της διαπλοκής» και θα την ενθαρρύνει να κατευθύνει πόρους στη γνώση και στην ενσωμάτωσή της σε νέα καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.
Τα μέτρα που ανακοίνωσε ο κ. Κ. Καραμανλής στα εγκαίνια της 74ης ΔΕΘ, εκτός της «τακτικής» σκοπιμότητάς τους (να στηρίξουν μετεκλογικά τον ισχυρισμό ότι η κυβέρνηση έπεσε όχι επειδή απέτυχε, αλλά επειδή «είπε την αλήθεια και συγκρούστηκε» …), ίσως έχουν μία χρησιμότητα: Να προσγειώνεται η συζήτηση σε συγκεκριμένες πολιτικές για το δέον γενέσθαι. Ωστόσο, είναι ολοφάνερο ότι πόρρω απέχουν από το να θίγουν το πρόβλημα ή, έστω, κάποια σημαντική πλευρά του.
Η εξοικονόμιση δαπανών που θα προκύψει από το σύνολο των μέτρων που εξήγγελε ο κ. Καραμανλής δεν υπερβαίνει τα 500 εκατ. ευρώ ετησίως – υπολογίζουν οι αρμόδιοι στις Βρυξέλλες. Ειδικά από το πάγωμα των μισθών, επιτελείς του κ. Γ. Παπαθανασίου εκτιμούν ότι θα εξοικονομηθούν 250 εκατ. ευρώ περίπου. Γνωρίζετε, μήπως, πόσα πληρώνουν οι φορολογούμενοι για ανταλλακτικά, βενζίνες και ασφάλιστρα των 30.000 (!) κρατικών αυτοκινήτων που πηγαινοφέρνουν υπουργούς, γραμματείς, συμβούλους, κοινοτάρχες, δημάρχους, νομάρχες και προέδρους υπαρκτών ή ανύπαρκτων κρατικών οργανισμών; Περίπου 250 εκατομμύρια ευρώ ετησίως – χώρια οι μισθοί των οδηγών τους! Κρίνετε, λοιπόν, τη γενναιότητα και την ειλικρίνεια των εξαγγελιών…