Μήπως καγχάζετε με τον τίτλο; Αν ναι, τότε θα πρέπει να ντρέπεστε – αλλά εγώ δεν είχα άλλο τρόπο να εκφράσω την απογοήτευσή μου όσον αφορά το προχθεσινό ντιμπέιτ των «αρχηγών». Τους βάζω εντός εισαγωγικών, διότι αρχηγό δεν είδα. Ηθοποιούς μόνον· άλλους σχετικά καλούς και άλλους λιγότερο. Ομως ηγέτης πολιτικός, ο οποίος να διαθέτει συνολική αντίληψη του προβλήματος της οικονομίας, στρατηγικό σχέδιο για την αντιμετώπισή του και να τα παρουσιάζει χωρίς διάθεση εξωραϊσμού της πραγματικότητας, στο πάνελ των έξι δεν υπήρχε.
Να τους πάρουμε με τη σειρά. Ο μεν Κώστας Καραμανλής δεν έκανε τίποτε περισσότερο παρά να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, χωρίς να αντιλαμβάνεται (ή τουλάχιστον να το δείχνει) ότι ο κίνδυνος της ανεύθυνης διαχείρισης της οικονομίας, με τον οποίο μας φοβέριζε, ήταν ο ίδιος. (Με συγχωρείτε, ποιον είχαμε πρωθυπουργό τα τελευταία πεντέμισι χρόνια; Ποιος ήταν υπεύθυνος για το συμμάζεμα του σπάταλου δημόσιου τομέα;) Ο δε Γιώργος Παπανδρέου ήταν απλώς… Πώς να το πω; Ηταν… ο Γιώργος. Δηλαδή, ένας άνθρωπος για τον οποίο (αν η προέλευσή σου είναι εκτός του πλανήτη Ελλάς) απορείς πώς βρέθηκε στη θέση που κατέχει σήμερα να διεκδικεί την πρωθυπουργία.
Συγγνώμη αν σας πληγώνω με την ωμότητά μου. Ομως πληροφορούμαι από τις πηγές μου (και δεν θα αργήσουμε να το πληροφορηθούμε επισήμως όλοι μας από τον νικητή των εκλογών…) ότι υπάρχει και το κρυφό έλλειμμα, για το οποίο κανείς από τους διεκδικητές της εξουσίας δεν κάνει κουβέντα, διότι κανέναν από τους δύο δεν συμφέρει: Τον ένα επειδή ευθύνεται, τον άλλο διότι θέλει να σας τα παρουσιάζει ρόδινα μήπως και τον ψηφίσετε. Μιλούμε για 26 δισ. ευρώ, τα οποία έχουν πληρωθεί από κράτος, κυρίως σε ασφαλιστικά ταμεία, με την μορφή εγγυήσεων του Δημοσίου, οι οποίες δεν προσμετρούνται στο έλλειμμα. Μιλάμε, επίσης, για άλλα 12 δισ. που είναι τα χρωστούμενα γενικώς: Ξεκινώντας από μικροποσά, όπως λ.χ. πληρωμές για καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, που καταβάλλονται στους δικαιούχους μόνον όταν ο κόμπος έχει φθάσει πια στο χτένι και διατρέχουμε τον κίνδυνο της διεθνούς ξεφτίλας· και φθάνοντας στο μισό δισ. που οφείλει το Δημόσιο στους Γερμανούς για τη ναυπήγηση των υποβρυχίων. Εν όλω, το χρέος του Δημοσίου, που θα παραλάβει η επόμενη κυβέρνηση, ίσως υπερβαίνει τα 300 δισ. Ακούσατε τίποτε συγκεκριμένο για το πρόβλημα; Εγώ όχι…
Είδα, αντιθέτως, δύο διεκδικητές της εξουσίας που προσπαθούσαν να το αποφύγουν, ο καθένας με τον τρόπο του. Ο ένας πάλευε, με τις αξιοσημείωτες υποκριτικές ικανότητές του, να πείσει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, που όμως δεν το περιέγραφε, καθώς -αν το αποτολμούσε- θα αποκάλυπτε τις δικές του ευθύνες. Ο άλλος βολόδερνε να εμπνεύσει στο κοινό το αίσθημα της σιγουριάς. Πώς να το πετύχει, όμως, όταν δεν ήταν καν σε θέση να εκφράσει τις απόψεις του μέσω της συγκεκριμένης (καλής ή κακής, εν προκειμένω αδιάφορο) φόρμας του ντιμπέιτ;
Ως προς τους μικρούς, η μόνη αξιοσημείωτη διαφορά ήταν στυλιστική: Η κυρία Παπαρήγα είχε, επιτέλους, την εμφάνιση κανονικού ανθρώπου – ώς και μία κόκκινη καρδιά είχε κρεμάσει στον λαιμό. Τι τα θες όμως; Οι θέσεις της παρέπεμπαν στην έλευση του παγκόσμιου σοσιαλισμού. Μα, αν είναι έτσι, κυρία Παπαρήγα μου, γιατί να μην περιμένω να πεθάνω και να πάω στην Βασιλεία των Ουρανών; Ο Αλέξιος ήταν ο γνωστός ακροαριστερός, εξωπραγματικός εαυτός του (απορείς τι τους χωρίζει από το ΚΚΕ…), με μόνη διαφορά ότι φορούσε ακριβό πουκάμισο και μοδάτο σκούρο σακάκι με πολύ στενά πέτα. Ο Νίκος Χρυσόγελος των Οικολόγων ήταν ένας πολύ συμπαθητικός κύριος, με ευχάριστη φυσιογνωμία και λαμπερό χαμόγελο. Οσο για τον πρόεδρο Καρατζαφέρη ήταν το γνωστό βαλκανικό μείγμα Μπερλουσκόνι (ο αυτοδημιούργητος νοικοκύρης) και Μεγαλέξανδρου, με essence από τζατζίκι – μόνο που τούτη τη φορά η συνταγή δεν του είχε πετύχει.
Το ενοχλητικότερο στοιχείο από την εμφάνιση των αρχηγών στο ντιμπέιτ ήταν η προσπάθειά τους να μην ακουμπήσουν τη δύσκολη πραγματικότητα. Η τέχνη τους (για την οποία τους επαινούμε κιόλας…) εξαντλήθηκε στην προσπάθεια να συντηρήσουν τις ψευδαισθήσεις που εξέθρεψε το μείγμα φαυλοκρατίας και λαϊκισμού, στο οποίο εξελίχθηκε η Μεταπολίτευση: Τα λεφτά φυτρώνουν στα δέντρα, το κράτος μπορεί να δανείζεται εσαεί, το Δημόσιο μπορεί να διογκώνεται κι εμείς να ευημερούμε, ενώ η παραγωγικότητα της οικονομίας κατρακυλά. Ενιωθα λες και ήμουν στο νοσοκομείο σε μαύρα χάλια, έχοντας απέναντι μια σειρά γιατρούς. Ο ένας με διαβεβαίωνε ότι, αν τον ακούσω, όλα θα πάνε καλά. Ο άλλος με καθησύχαζε ότι δεν θα πονέσω. Οι υπόλοιποι είτε ανέπτυσσαν θεωρίες για τη μετά θάνατον ζωή είτε μιλούσαν για πράγματα δικά τους, άσχετα με την κατάσταση. Κανένας τους όμως δεν μου έλεγε ευθέως ποιο είναι το πρόβλημα και τι σκοπεύει να κάνει για να το αντιμετωπίσει…
Εντελώς Ομπάμα!
Για τη δεύτερη θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ προοριζόταν αρχικά καθηγήτρια της Νομικής, της οποίας όμως η υποψηφιότητα σκόνταψε την τελευταία στιγμή. Αιτία ήταν μια ευγενής κοπέλα, η οποία, το περασμένο Σαββατοκύριακο, είχε στηθεί έξω από τα γραφεία του ΠΑΣΟΚ. Ρωτούσε τους προσερχόμενους αν έρχονται για το Επικρατείας. Αν απαντούσαν θετικά, τους συστηνόταν ως υπάλληλος του ΠΑΣΟΚ εντεταλμένη να καταγράφει τα στοιχεία τους. Εκείνοι ανταποκρίνονταν στην άνεση και τον επαγγελματισμό της νεαράς, την οποία όμως είχε «φυτέψει» εκεί ενημερωτικό μπλογκ. Τη συνέχεια τη φαντάζεστε: σύντομα δημοσιεύονταν στο μπλογκ τα πάντα σχετικά με τους υποψηφίους. Ετσι διαπίστωσαν στο ΠΑΣΟΚ ότι η καθηγήτρια τυγχάνει και δικηγόρος της μονής Τοπλού στο Λασήθι, τις κτηματικές επιχειρήσεις της οποίας το ΠΑΣΟΚ έχει καταγγείλει ως σκάνδαλο. Ετσι, η μεν Ελενα Παναρίτη βρέθηκε στη δεύτερη θέση του Επικρατείας, το δε ΠΑΣΟΚ -χάρη στην εξοικείωση του με την ηλεκτρονική εποχή- βελτίωσε τη διαδικασία ελέγχου της καταλληλότητας των υποψηφιοτήτων…