Στην κεντρική ομιλία του Κώστα Καραμανλή στην Αθήνα ένα πλήθος εκατοντάδων νέων αποθεώνει τον πρωθυπουργό. Σε κάθε του φράση, επιδοκιμάζει με ένα αργόσυρτο, ξενοφερμένο «Γιέααα». Το Σύνταγμα μετατρέπεται σε εκκλησία μαύρων μεθοδιστών ή βαπτιστών όπου οι πιστοί παρασύρονται από το κήρυγμα του… ιερέα και διακηρύσσουν τραγουδιστά τη συμφωνία τους με τα λεγόμενά του.
Η εικόνα είναι υποθετική. Κάτι ανάλογο όμως έγινε στο Αμβούργο στην πρόσφατη ομιλία της Αγκελα Μέρκελ. Σκανταλιάρηδες νεαροί εμφανίστηκαν στην κεντρική αγορά της χανσεατικής πόλης και διαμαρτυρήθηκαν έτσι για το περιεχόμενο του λόγου της. Αρχισαν δηλαδή να λένε «Γιέααα» στο τέλος κάθε πρότασης της καγκελαρίου. Ηθελαν με αυτό το αυθόρμητο χάπενινγκ να δείξουν ότι δεν είναι άβουλοι πολίτες που συμφωνούν άκριτα με τις κυβερνητικές διακηρύξεις. «Της επιστρέφουμε τις βλακείες με τις οποίες μας λούζει», εξήγησε ένας από τους διοργανωτές.
Δεν ήταν πολλοί, αλλά αρκετά φωνακλάδες για να γίνουν αντιληπτοί. Επανέλαβαν τη φάρσα τους στη Φραγκφούρτη και αναμένεται να κάνουν το ίδιο σήμερα στο Βερολίνο. Η κινητοποίηση που παίρνει τη μορφή περφόρμανς γίνεται μέσω Ιντερνετ, μηνυμάτων σε κινητά τηλέφωνα και προσκλήσεων σε σελίδες όπως το Facebook, το Twitter κ. λπ. Τα επονομαζόμενα flash-mobs είναι η πλέον αποτελεσματική μορφή συνεννόησης και αφύπνισης συνειδήσεων.
Μόνο μέσα σε αυτήν την εβδομάδα από το Κίεβο, το Αμβούργο μέχρι το Παρίσι και το Λονδίνο πραγματοποιήθηκαν ποικίλες δράσεις: για την Ημέρα της Ειρήνης και την ομιλία της Μέρκελ ώς την έκκληση προς τους διεθνείς ηγέτες να αναλάβουν πρωτοβουλίες εν όψει της Συνόδου της Κοπεγχάγης για το Κλίμα. Ολες μέσω flash-mobs.
Δικτυωμένοι πολίτες
Αρχικά τα flash-mobs ξεκίνησαν ως απολίτικες καλλιτεχνικές μορφές έκφρασης ενάντια στον κομφορμισμό των μαζών. Στη συνέχεια όμως αποτέλεσαν τη σύγχρονη απάντηση στις παρωχημένες πολιτικές συγκεντρώσεις και πορείες. Τα «έξυπνα» πλήθη συσπειρώνονται ηλεκτρονικά και αιφνιδιάζουν με αντισυμβατικές διαμαρτυρίες όσους κινούνται στον ηλεκτρονικό μεσαίωνα, δεν έχουν Ιντερνετ, δεν είναι εγγεγραμμένοι στο Facebook και το Twitter ή δεν ξέρουν να διαβάζουν SΜS.
Τώρα οι πλατείες του κόσμου γεμίζουν όχι από κομματικές νεολαίες, αλλά από δικτυωμένους πολίτες που αντιδρούν. Στην Ελλάδα είδαμε την αυθόρμητη ανταπόκριση στο κάλεσμα για σιωπηλή διαμαρτυρία κατά των πυρκαγιών, ενώ ενδιαφέροντα χάπενινγκ διοργανώθηκαν και στη διάρκεια των περυσινών «Δεκεμβριανών». Το βέβαιο είναι ότι οι συγκεντρώσεις με τη μορφή που τις ξέραμε ανήκουν στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας και αποτελούν πλέον θέμα ντοκιμαντέρ.