Λες και είναι ονειδιστική η σύγκριση με τον Βρετανό ηγέτη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το ΠΑΣΟΚ αποκαλεί τον Κώστα Καραμανλή «Τσώρτσιλ», επειδή, λένε, υπόσχεται μόνον «blood, toil, tears and sweat» («αίμα, μόχθο, δάκρυα και πόνο»), όπως έκανε ο Τσώρτσιλ προς το κοινοβούλιο και τον λαό της χώρας του τον Μάιο του 1940.
Δεν αποκλείω στην Ελλάδα του παραλογισμού -όπου πολλοί συμπολίτες μας θα ήθελαν να είχαν κερδίσει η Αριστερά τον Εμφύλιο, ενώ συγχρόνως απολαμβάνουν ηδονικά τα αγαθά του καπιταλισμού- ο Τσώρτσιλ να είναι ιστορική μορφή αντιπαθής στους σύγχρονους Ελληνες. (Ουδόλως θα με εξέπληττε, αφού άλλωστε ο Τσώρτσιλ συνέβαλε αποφασιστικά στην ήττα των κομμουνιστών στην Αθήνα, όταν αποπειράθηκαν να πάρουν την εξουσία με τα όπλα τον Δεκέμβριο του 1944…) Ακόμη και έτσι αν είναι όμως, ο παραλληλισμός με τον Κ. Καραμανλή είναι ιστορικά αβάσιμος και άστοχος. Οταν ανέλαβε την πρωθυπουργία, σε μία από τις κρισιμότερες ώρες στην ιστορία της χώρας του, ο Τσώρτσιλ υποσχέθηκε μόνο θυσίες. Είχε όμως περάσει τα προηγούμενα χρόνια εκτός κυβέρνησης, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο από τις φιλοδοξίες της ναζιστικής Γερμανίας και ζητώντας τον εξοπλισμό της χώρας του, μέχρι του σημείου ώστε να θεωρείται σχεδόν γραφικός από το πολιτικό κατεστημένο της εποχής.
Αντιθέτως, ο Κ. Καραμανλής δεν ήλθε στην εξουσία μόλις μας άγγιξε ξαφνικά η διεθνής κρίση (για την οποία θυμίζω ότι πέρυσι στη ΔΕΘ είχε πει ότι ήμασταν «θωρακισμένοι» και δεν μας άγγιζε…). Είχε το τιμόνι της διακυβέρνησης τα τελευταία πεντέμισι χρόνια, στη διάρκεια των οποίων η διαχείριση των δημόσιων οικονομικών επιδεινώθηκε. Εδώ, λοιπόν, δεν έχουμε έναν Τσώρτσιλ. Εχουμε έναν Νέβιλ Τσάμπερλεν, που πρώτα οδηγεί απροετοίμαστη τη χώρα στην κρίση και ύστερα υπόσχεται από πάνω θυσίες! Αλλά στην Ιστορία δεν υπήρξε τέτοιος χαρακτήρας. Ο Τσάμπερλιν μόλις συνειδητοποίησε την αποτυχία του παραιτήθηκε…
Lifestyle
Η ώρα ήταν γύρω στις 4 το απόγευμα και βρισκόμουν στην οδό Βούρβαχη. Από τη θέση του συνοδηγού στο ταξί, καθώς περιμέναμε το πράσινο φανάρι για να στρίψουμε αριστερά στη Συγγρού, παρατηρούσα τον κόσμο στα διπλανά αυτοκίνητα. Την προσοχή μου τράβηξε, στα δεξιά μου, ένα μαύρο Volvo S60 με δίλιτρο κινητήρα και ο οδηγός του. Καλοξυρισμένος και καλοχτενισμένος, με άσπιλο λευκό πουκάμισο χωρίς γραβάτα και μαύρο κοστούμι. Είχε μάλιστα και μια κρεμάστρα στο πίσω μέρος της καμπίνας των επιβατών, πράγμα που μαρτυρούσε ότι επρόκειτο για άνθρωπο που φροντίζει τα ρούχα του. Λίγο προτού ανάψει το φανάρι, ο κύριος άνοιξε την πόρτα του -λίγο, ίσα ίσα για να χωράει το περιποιημένο κεφάλι του- το έβγαλε έξω, έσκυψε χαμηλά και έφτυσε στην άσφαλτο. Επειτα έφυγε, το ίδιο κύριος όπως πάντα…
Ε λοιπόν, ναι! Εχουμε προοδεύσει κοινωνικά. Κάποτε το σύνηθες ήταν να κατεβάζει ο άλλος το τζάμι του αυτοκινήτου και να φτύνει επιδεικτικά (ενίοτε μάλιστα με στυλ…), σε κοινή θέα. Σήμερα, όπου το «lifestyle» είναι η κυρίαρχη αξία των μεσαίων και ανωτέρων στρωμάτων, που πέρασαν αλματωδώς στην ευημερία, οι κανόνες συμπεριφοράς απέκτησαν και πάλι σημασία. Διαφορετική όμως από εκείνη που είχαν παλαιότερα: τώρα είναι ένα ακόμη αγαθό, που η απόκτησή του προσδίδει κοινωνική αίγλη στον κάτοχο τους. Εχουν πάψει να είναι κανόνες, που αντανακλούν αντιλήψεις για τις αξίες που διέπουν τις κοινωνικές σχέσεις. Με άλλα λόγια, είναι πια ζήτημα προσωπικής κομψότητας (όπως του κυρίου που έφτυσε στον δρόμο διακριτικά), όχι σεβασμού προς τους άλλους. Δυστυχώς, στην εξέλιξη μας προς τα πάνω, παραλείψαμε έναν βασικό κρίκο: το χαρτομάντιλο…
Δημοτική Αστυνομία
Το πεζοδρόμιο της Ηροδότου είναι ζήτημα αν σε πλάτος ξεπερνά τα 60 εκατοστά. Βαδίζαμε λοιπόν οι πεζοί στη γραμμή, ο ένας πίσω από τον άλλον, με βήμα χελώνας: Ενα βηματάκι κάθε τρία δευτερόλεπτα. Δεν είχαμε άλλη δυνατότητα, καθώς από πίσω η γραμμή των πεζών μεγάλωνε φράζοντας την οδό διαφυγής. Στο πλάι, μας έκλειναν τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, που δεν άφηναν χώρο για να ξεφύγει ανάμεσά τους ο πεζός. Μπροστά, τον ρυθμό έδινε μια τεράστια μοτοσικλέτα που προχωρούσε στο πεζοδρόμιο βασανιστικά αργά, καθώς ο οδηγός της πρόσεχε να μην την ξύσει είτε στον τοίχο είτε στα παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Ο οδηγός της πήγαινε λίγο πιο πάνω στον δρόμο, αλλά για να μην χάσει χρόνο κάνοντας τον γύρο του τετραγώνου, ανέβηκε την Ηροδότου ανάποδα από το πεζοδρόμιο.
Η σκηνή θα ήταν τελείως συνηθισμένη, αν στην πρώτη γωνία μπροστά από την πομπή δεν στεκόταν ένα ζευγάρι της Δημοτικής Αστυνομίας. Ωραία παιδιά και τα δύο, αγόρι και κορίτσι, είχαν απορροφηθεί στην κουβέντα τους. Ηταν φανερό ότι ήσαν ερωτευμένα – το έβλεπες στα βλέμματα και στη λάμψη των προσώπων. Οχι όμως και εντελώς χαμένα στον έρωτά τους, ώστε να μην παραμερίσουν για να περάσει… η μοτοσικλέτα. «Τα βλέπετε;», τους είπε μια κυρία δείχνοντας τη μοτοσικλέτα. «Δυστυχώς, δεν έχουμε αρμοδιότητα», της απάντησε ο νέος με ειλικρινή ευγένεια.
Αυτό το κράτος φτιάξαμε. Εφευρίσκει ασφαλείς και ξεκούραστες δουλειές στο Δημόσιο, χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες. Οι δημοτικοί αστυνομικοί απλώς μοιράζουν πρόστιμα σε παρανόμως σταθμευμένα οχήματα, αλλά δεν έχουν τη δικαιοδοσία ούτε καν για να εξασφαλίσουν στους πολίτες το στοιχειώδες: Την απρόσκοπτη κίνησή τους στα μίζερα πεζοδρόμια του κέντρου. Στο μεταξύ, το Δημόσιο εξακολουθεί να δανείζεται, εκτός των άλλων και για να επιχορηγεί τους Δήμους, που πληρώνουν τους μισθούς των συμπαθητικών παιδιών της Δημοτικής Αστυνομίας.
Αν ήμασταν σοβαρή χώρα, με σοβαρή πολιτική ζωή, γι’ αυτό το πρόβλημα θα συζητούσαμε τώρα. Για την περιστολή του αντιπαραγωγικού τομέα της οικονομίας, που απορροφά πόρους και ανταποδίδει ανύπαρκτες ή αστείες υπηρεσίες στο κοινωνικό σύνολο. Αντί γι’ αυτό, προσπαθούμε να παρατείνουμε την ψευδαίσθηση της συνέχειας ενός μοντέλου ανάπτυξης, που έχει ήδη χρεοκοπήσει. Οταν του χρόνου τον Ιανουάριο οι αγορές θα είναι απρόθυμες να διευκολύνουν τις ανάγκες του Δημοσίου, τότε θα φταίει ο διεθνής καπιταλισμός. Ευτυχώς, στον κόσμο των Ελλήνων δεν έλειψαν ποτέ οι βάρβαροι – για την ακρίβεια είναι όλοι οι άλλοι…