Οι εχθροί της προόδου

3' 4" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ενα καημό έχει η συντηρητική Αριστερά και τον διαλάλησε με πλείστα όσα αφιερώματα. Το ερώτημα που στοιχειώνει στη σκέψη της είναι «μετά την πτώση του Τείχους έγινε ο κόσμος καλύτερος;». Οι απαντήσεις φυσικά είναι «όχι», και μιλάμε για «απαντήσεις» και ουχί για «απάντηση» διότι η συντήρηση έχει πολλά ποδάρια.

Για το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, τα πράγματα είναι απλά: η απελευθέρωση εκατομμυρίων ανθρώπων είναι «ιστορική οπισθοδρόμηση», οπότε περιμένει τον μαρμαρωμένο Γ.Γ. να αναστηθεί και να ξαναχωρίσει στα δύο την πόλη.

Υπάρχουν όμως και άλλες νεοκομμουνιστικές λογικές, οι οποίες επειδή μοιάζουν ευλογοφανείς, είναι και πιο ύπουλες. Η μία λέει ότι «η πτώση του Τείχους δεν έκανε τον κόσμο καλύτερο, διότι υπάρχουν πολλά ακόμη τείχη να γκρεμιστούν.

Η αλήθεια είναι ότι τα τείχη είναι πολλά. Οχι μόνο αυτά που φαίνονται, όπως στη Λευκωσία, αλλά υπάρχουν κοινωνικά και οικονομικά τείχη εντός των ελεύθερων κοινωνιών, τα οποία πρέπει να γκρεμιστούν. Το γεγονός, όμως, ότι υπάρχουν αυτά τα τείχη δεν σημαίνει ότι δεν έγινε τίποτε την 9η Νοεμβρίου του 1989. Μπορεί οι κάτοικοι του Ανατολικού Βερολίνου να μην έγιναν ευτυχισμένοι, αλλά αν μη τι άλλο μπορούν να περνούν την πύλη του Βραδεμβούργου χωρίς να κινδυνεύουν να τους πυροβολήσουν στην πλάτη, όπως γινόταν την 8η Νοεμβρίου 1989. Μπορεί να μην έχουμε τον επί γης παράδεισο, αλλά εκατομμύρια ανθρώπων γεύτηκαν για πρώτη φορά την ελευθερία τους. Μπορεί να παχαίνουν πίνοντας Coca-Cola ή να έχουν καρδιαγγειακά προβλήματα τρώγοντας στα McDonalds, αλλά τουλάχιστον έχουν να φάνε. Και κυρίως μπορούν να επιλέξουν. Μπορεί να μην γκρεμίστηκε το τείχος της Λευκωσίας, αλλά από τα δύο τείχη που είχε η Ευρώπη έπεσε το ένα. Δεν είναι «η πρόοδος» που πολλοί διαλαλούν, αλλά πώς να το κάνουμε; Είναι 50% πρόοδος· κανείς λογικός -όσο κι αν είναι αριστερός- δεν δικαιούται να απαξιώνει.

Η δεύτερη αντίρρηση έχει να κάνει με τον χρόνο. Πολλοί σπουδαιοφανείς λένε πως αν και πέρασαν είκοσι έτη, το χάσμα μεταξύ Δυτικού και Ανατολικού είναι διακριτό. Βέβαια, αν και το ίδιο επιχείρημα γράφτηκε και την 9η Νοεμβρίου του 1999 (στο πρώτο αφιέρωμα για την πτώση του Τείχους), πρέπει να παραδεχθούμε τη μισή του αλήθεια. Πραγματικά: οι Δυτικοβερολινέζοι παραμένουν πιο πλούσιοι από τους Ανατολικούς, οι επιχειρήσεις στα δυτικά δουλεύουν καλύτερα από τα ερείπια του υπαρκτού, τα ποσοστά ανεργίας στην Ανατολή είναι υψηλότερα απ’ ό,τι στη Δύση.

Το ερώτημα όμως εδώ είναι «τι, ακριβώς, συγκρίνουμε»; Η πρώην Δυτική Γερμανία δεν έζησε τον όλεθρο του 40χρονου υπαρκτού σοσιαλισμού. Εχτισε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δομές, αντιλήψεις, παραγωγική ηθική. Στην Ανατολική Γερμανία, οι μόνοι παραγωγικά εργαζόμενοι ήταν οι πράκτορες της Στάζι. Αρα οι σημερινές συγκρίσεις δεν είναι απλώς άδικες είναι ανόητες. Το μόνο ερώτημα που στέκει είναι «πώς θα ήταν σήμερα η Ανατολική Γερμανία, σε σχέση με τη Δυτική αν δεν έπεφτε το Τείχος;». Σ’ αυτό μπορούμε να κάνουμε πολλές υποθέσεις, αλλά το μόνο που μπορούμε να πούμε με σιγουριά είναι ότι στην Ανατολική Γερμανία θα υπήρχαν περισσότεροι φάκελοι και περισσότεροι αλκοολικοί.

Τα τελευταία χρόνια έχει διαδοθεί ένας αριστερίστικος συντηρητισμός που μηδενίζει κάθε πρόοδο, συγκρίνοντάς την με έναν ιδανικό κόσμο που δεν υπάρχει. Η πατέντα είναι η ίδια, είτε αφορά την πτώση του Τείχους είτε την ανοιχτή διακυβέρνηση που επιχειρείται σήμερα στην Ελλάδα. Πρώτον, διαγράφεται διά της επίκλησης του ιδανικού κάθε κατάκτηση: «Ε, σιγά! Και τι έγινε; Σε σχέση με το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος, η πτώση του Τείχους είναι ένα τίποτε»· ενώ τα προβλήματα και οι καθυστερήσεις του πρώτου καιρού διογκώνονται για να κολακευτεί το τέλμα: «Δεν σας τα λέγαμε εμείς; Ορίστε, πέρασαν 20 χρόνια κι ακόμη οι Ανατολικογερμανοί βγάζουν λιγότερα». Ή αντίστοιχα στα καθ’ ημάς: «Σε σχέση με το πώς έπρεπε να είναι το Δημόσιο, η αξιολόγηση των βιογραφικών είναι ένα τίποτε». Ή «Ε, σιγά! Πέρασε ήδη ένας μήνας και το ελληνικό κράτος ακόμη δεν δουλεύει…».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή