Πριν από λίγες ημέρες, κάποια κυβερνητικά στελέχη είχαν δυσαρεστηθεί από τις δηλώσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος στη Βουλή, θεωρώντας ότι επιμέριζε τις ευθύνες για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό μεταξύ της προηγούμενης και της σημερινής κυβέρνησης. Η δυσαρέσκεια εκφράστηκε διά του κυβερνητικού εκπροσώπου, ο οποίος προτίμησε να μην απαντήσει στο ερώτημα εάν ο κ. Προβόπουλος κάνει τη δουλειά του καλά. Αλλα κυβερνητικά στελέχη εκφράζουν τη δυσφορία τους έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, επειδή ασκούν ασφυκτικές πιέσεις στη νέα κυβέρνηση, ενώ οι ίδιοι θεσμοί και τα ίδια φυσικά πρόσωπα ήταν ιδιαίτερα ελαστικοί με την προκάτοχό της.
Εάν έτσι έχουν τα πράγματα, όλοι αυτοί χθες δικαιώθηκαν από τη Standard & Poor’s. O διεθνής οίκος δηλώνει κατηγορηματικά ότι για την εκρηκτική αύξηση του ελλείμματος ευθύνεται η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Επίσης, αναγνωρίζει ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν προσπάθησε να κρύψει την οικτρή δημοσιονομική κατάσταση, αλλά προωθεί μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως για παράδειγμα η δημιουργία ανεξάρτητης στατιστικής υπηρεσίας, που συμβάλλουν στην αποκατάσταση της αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας.
Δυστυχώς, όμως, δεν έχουν έτσι τα πράγματα, αφού πέραν των παραπάνω, η Standard & Poor’s σημειώνει ότι τα μέτρα που έχει εξαγγείλει η νέα κυβέρνηση δεν είναι επαρκή προκειμένου να μειωθεί με διατηρήσιμο τρόπο το έλλειμμα και να τιθασευθεί το δημόσιο χρέος. Λέει επίσης ότι οι συνθήκες απαιτούν μια πιο φιλόδοξη δημοσιονομική πολιτική και τολμηρότερα μέτρα. Γι’ αυτόν το λόγο θέτει υπό παρακολούθηση την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας, δηλώνοντας ότι εάν στις επαφές που θα έχει τις επόμενες ημέρες με το οικονομικό επιτελείο δεν πειστεί ότι μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις δημοσιονομικές προκλήσεις, τότε θα υποβαθμίσει την ελληνική οικονομία.
Ετσι ακριβώς έχουν τα πράγματα. Ουδείς, ούτε ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος ούτε ο οποιοσδήποτε εχέφρων άνθρωπος, διανοείται να επιμερίσει ευθύνες για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό -τον φετινό και των τελευταίων ετών- σε μια κυβέρνηση 63 ημερών.
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Ενωση και κυρίως οι αγορές ούτε συμπαθούν ούτε αντιπαθούν κυβερνήσεις. Αξιολογούν πολιτικές.
Η ΤτΕ, η ΕΚΤ και η Κομισιόν έλεγαν επί της ουσίας όσα είπε χθες και η Standard & Poor’s: προφανώς υπεύθυνη για τη δημοσιονομική κατάρρευση είναι η προηγούμενη κυβέρνηση. Ωστόσο, υπεύθυνη για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η σημερινή και τα μέτρα που εξήγγειλε δεν είναι επαρκή. Πρέπει να πάρει κι άλλα.
Κατά συνέπεια, ενώ για την υποβάθμιση της οικονομίας από τη Fitch τον περασμένο Οκτώβριο λίγο μετά τις εκλογές αποκλειστικά υπεύθυνη ήταν η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, για την επικείμενη υποβάθμιση από τη Standard & Poor’s, η ευθύνη επιμερίζεται και στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.
Ο πρωθυπουργός και τα κυβερνητικά στελέχη γνώριζαν ότι δεν θα έχουν περίοδο χάριτος. Γνωρίζουν επίσης ότι υπό την πίεση των αγορών δεν θα μπορέσουν να αποφύγουν τη λήψη νέων επώδυνων μέτρων. Το ερώτημα είναι εάν θα τα εντάξουν σε ένα στρατηγικό σχέδιο που θα δίνει προοπτικές στην οικονομία και την κοινωνία, ή εάν θα τα αποφασίσουν κάποια στιγμή υπό το βάρος της αδυναμίας εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους.