Για πρώτη φορά ορθώς απαισιόδοξοι

Για πρώτη φορά ορθώς απαισιόδοξοι

2' 19" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Χρόνια τώρα δηλώνουμε απαισιόδοξοι για το μέλλον. Δεν το εννοούμε πάντα, τουλάχιστον δεν το εννοούσαμε έως σήμερα. Είναι ένα από τα ελληνικά στερεότυπα. Να αυτοτοποθετούμαστε στο χείλος του γκρεμού ακόμη κι όταν απέχουμε εντυπωσιακά από αυτόν ή όταν τον έχουμε διαβεί και κατρακυλούμε στην άβυσσο. Πίσω από την αβασάνιστη δήλωση συνήθως κρύβεται η απουσία οράματος.

Είσαι αισιόδοξος όταν το κοινωνικό «έδαφος» πάνω στο οποίο θα συντελεστούν τα μελλούμενα είναι σαφές, περιγράψιμο, νοητό, διεκδικούμενο. Ειδάλλως ή αγωνιάς ή μετεωρίζεσαι σ’ ένα παρόν αποδεσμευμένο από «πάγιες» θέσεις, επωμιζόμενος ατομικά τη λύση των νέων σύνθετων προβλημάτων.

Μέχρι στιγμής ο μέσος πολίτης ζούσε με βραχυπρόθεσμους υλικούς στόχους, χωρίς όραμα και με πολλές βεβαιότητες («ο Ελλην ζυγό δεν υπομένει», «αντέχει ο σβέρκος του ραγιά», «και πάλι ωραίοι θα ‘μαστε»). Ισως είναι η πρώτη φορά, κι ενώ η άβυσσος λαμβάνει όνομα και υπόσταση (συνέπειες της δημοσιονομικής κρίσης), υποχωρούν οι εδραιωμένες βεβαιότητες, χάνεται το πατροπαράδοτο έρμα της αδιαμφισβήτητης αντοχής στα δύσκολα, η πίστη στην ανεπανάληπτη χαλύβδινη ιδιοσυγκρασία της γένους, και αναδύεται ένα ειλικρινές κύμα ανασφάλειας. Το κοινωνικό δίχτυ (οικογένεια, συλλογική ταυτότητα, η αίσθηση ότι ανήκεις κάπου) έχει διαβρωθεί, το κράτος πρόνοιας είναι ατροφικό, και ο Ελλην, όλο και πιο τρωτός στα καπρίτσια της αγοράς, ωθείται να οργανώσει τη ζωή του, να συνθέσει την ατομική του ταυτότητα γύρω από την ιδέα της αστάθειας, της επισφάλειας, της προσωρινότητας. Η «αβεβαιότητα», δημοφιλής όρος του κοινωνιολογικού λεξιλογίου δύο δεκαετίες τώρα, άρχισε να τρυπώνει στη συνείδησή του.

Διότι πλέον δεν αφορά μόνο τους νέους του εργασιακού περιθωρίου, τους ενοικιαζόμενους εργαζόμενους, τους stagier, τους συμβασιούχους, τους απασχολούμενους σε δουλειές του ποδαριού. Δεν αφορά μόνο τους μερικώς ή προσωρινώς απασχολούμενους νεαρούς υπαλλήλους των Mall, των εμπορικών κέντρων, των εταιρειών τροφοδοσίας, τους διανομείς πίτσας, τους κάθε είδους πωλητές, άτομα σε υποαμειβόμενες θέσεις, που δεν προϋποθέτουν προσόντα, δεν διασφαλίζουν σταδιοδρομίες. Αφορά και τους μαγαζάτορες, τους ελεύθερους μικροεπαγγελματίες, τους βιοτέχνες. Αφορά ακόμη και τους αμειβόμενους με έναν κανονικό μισθό. Η ανασφάλεια της τάξης όσων κερδίζουν αρκετά χρήματα έγκειται στο ότι αύριο μπορεί να μην τα κερδίζουν, αλλά και στο ότι έχουν ελάχιστο χρόνο να σχεδιάσουν το αύριο. Δεν έχουν ενέργεια, δημιουργικότητα, αυτονομία. Δουλεύουν αργίες, έχουν ελαστικά ωράρια και έκτακτες «βάρδιες». Αβεβαιότητα γεννά η αδυναμία να οργανώσει κανείς τον χρόνο του, να οραματιστεί το μέλλον.

Εν γένει, σε καταστάσεις αβεβαιότητας ζουν όσοι δεν μπορούν να ελέγξουν τη ζωή τους, δεν μπορούν να χτίσουν υγιείς κοινωνικές σχέσεις και να νιώσουν ζεστασιά, στοργή. Ενας όλο και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων ζει σε καθεστώς όχι μόνο οικονομικής αλλά και υπαρξιακής ανασφάλειας, και απόδειξη είναι η αλματώδης αύξηση της κατανάλωσης ψυχοφαρμάκων και αντικαταθλιπτικών.

Μήπως η ευτυχία μας εξαρτάται από τη ικανότητά μας να μετατρέψουμε τον μετεωρισμό, τον πανικό, τη σύγχυση, τη σπασμωδικότητα που γεννά η αβεβαιότητα σε ορμή αντίστασης; Εναν αγώνα επιβίωσης με όπλο το όραμα. Το όραμα μιας Ελλάδας και πάλι λειτουργούσας, συνεκτικής, παραγωγικής, αυτοπροστατευόμενης, αξιόπιστης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή