Ισως η διάλυση του γάμου της Ελένης Μενεγάκη και του Γιάννη Λάτσιου να μη βρει θέση στην «Εγκυκλοπαίδεια λαμπερών διαζυγίων», που περιλαμβάνει 550, περίπου, «λήμματα» αστέρων της showbiz που αποφάσισαν να δώσουν τέλος στον κοινό βίο τους. Αντιμετωπίζεται, πάντως, με όρους εφάμιλλους διεθνούς φρενίτιδας.
Οι «πλούσιοι και διάσημοι», σε όλες τις κοινωνίες, αποτελούν πρώτης τάξεως υλικό σε καιρούς δυσοίωνους και ασφυκτικούς για διέξοδο από την πραγματικότητα. Και όχι μόνον· δίνουν λύση σε συζητήσεις ετερόκλητες, «χαλαρές» ή αμηχανίας, τροφοδοτούν την άδοξη, χλωμή καθημερινότητα, την οποία μηχανικά διεκπεραιώνουμε και απρόθυμα επαναλαμβάνουμε. Τα οδυνηρά οικονομικά μέτρα παίρνουν μικρή αναστολή στη διαχείρισή τους. Το προστατευτικό περίβλημα του μεγεθυμένου χωριού διώχνει, προσωρινά, τις έγνοιες με το ευεργετικό κουτσομπολιό.
Πώς νιώθει η Ελένη; Πάνω από 700.000 θεατές παρακολούθησαν την πρώτη πρωινή εκπομπή της μετά την ανακοίνωση του διαζυγίου. Ανεξάντλητες οι γαργαλιστικές λεπτομέρειες, ακαταπόνητοι οι ρεπόρτερ των σχετικών εκπομπών. Τα σενάρια και οι αλήθειες, τι είπαν ο πρώτος σύζυγος και ο αδελφός της, υπάρχει τρίτο πρόσωπο κ. ο. κ.
Η χώρα τριχοτομήθηκε: σε εκείνους που ενημερώνονται ανελλιπώς, σε εκείνους που κάτι άκουσαν κάτι τους είπαν και σε όσους λένε ότι το θέμα τούς είναι απελπιστικά αδιάφορο. Εν ολίγοις, πολύ δύσκολα θα ανακάλυπτε κανείς κάποιον από τα εκατομμύρια Ελληνες και ξένους που κατοικούν αυτήν τη χώρα ο οποίος «δεν γνωρίζει δεν απαντά».
Και λοιπόν; Η ενασχόληση σε τόσο μεγάλη έκταση σημαίνει και αντιπροσωπευτικότητα; Σημαίνει ότι αυτή είναι η «εικόνα της ελληνικής κοινωνίας» την οποία συχνά μηρυκάζουμε και λοιδορούμε; Το καθεστώς των καναλιών (με ελάχιστες εξαιρέσεις) αναπαράγει την κυρίαρχη πραγματικότητα; Πώς ορίζεται αυτή; Από τη συνεχή επανάληψη σε σημείο αυτισμού των ίδιων προσώπων και γεγονότων; Οταν η ποικιλομορφία είναι εξ ορισμού εξορισμένη, πώς αναμασάμε θλιβερές διαπιστώσεις που ομογενοποιούν και προβάλλουν μόνο την αρνητική πλευρά;
Η ελληνική τηλεόραση, μονοθεματική και μονοσήμαντη (να μετρήσουμε μόνο πόσες φορές φιλοξενούνται συγκεκριμένοι εκπρόσωποι κομμάτων όχι γιατί έχουν κάτι να πουν, αλλά γιατί αντιμετωπίζονται ως ατραξιόν που φέρνει τηλεθέαση), κατασκευάζει «αλήθειες» και «πραγματικότητες».
Και ακόμη χειρότερα: υπαγορεύει και επιβάλλει (διά της επαναλήψεως) τις τακτικές μιας ερζάτς showbiz. Ενός αξιοθρήνητου σουσουδισμού, ο οποίος είναι εν γνώσει όλων – και των αριθμών. Οι τηλεθεατές κουράζονται, απομακρύνονται, και τα πλασματικά ποσοστά απλώς προσπαθούν να καθυστερήσουν την ταχύτητα της πτώσης.
Αν ο επώδυνος, αλλά μέσα στη διαδικασία της ζωής, χωρισμός δύο προσώπων αναμεταδίδεται με την ένταση εθνικού δράματος (ίσως και ιλαροτραγωδίας), δεν σημαίνει ότι όλοι μετέχουμε σε αυτό με πάθος ή έστω και με εξασθενημένο, αδρανοποιημένο ενδιαφέρον. Τόσο η αφηρημένη αναπαραγωγή ψευδοειδήσεων όσο και ο ηθικολογικός σχολιασμός τους ως «ανθρωποφαγικό σύμπτωμα» απλώς εδραιώνουν το σκηνικό ριάλιτι στο οποίο εγκλωβιζόμαστε εκόντες άκοντες.
Τίποτα δεν είναι πιο «ανθρωποφαγικό» από την κλοπή του χρόνου και της φαιάς ουσίας ενός τηλε-πληθυσμού κατακερματισμένου, εξατομικευμένου, όλο και περισσότερο φοβισμένου και αβέβαιου. Και -κυρίως- όλο και πιο μονομερώς πληροφορημένου.
Ενα διαζύγιο σε διακαναλική σύνδεση παίρνει τις διαστάσεις συλλογικής ψευδαίσθησης. Ενα συμβατικό γεγονός μεγαλοποιημένο και ως εκ τούτου παραμορφωμένο νομιμοποιεί την αδιαφορία για τα ουσιώδη. Η ανούσια φλυαρία αποπροσανατολίζει, όχι χωρίς κόστος. Φτωχαίνουμε όχι γιατί ζούμε σε χέρσο πνευματικά τόπο -το αντίθετο-, αλλά γιατί όσοι εργάζονται σοβαρά και παράγουν πολιτισμό παραμένουν εκτός τηλεοπτικής εμβέλειας. Πίσω από το επιχείρημα της χαμηλής τηλεθέασης, καλύπτονται η άγνοια και η αδυναμία ενός συστήματος που συντηρείται ανακυκλώνοντας το μόνο που γνωρίζει: το μικρό και ασήμαντο.