Η τιμή των φαρμάκων
Κύριε διευθυντά,
Στην τελευταία του επιστολή (9-7-2011), ο κύριος Μάνος επικεντρώνεται στην 4η αξιολόγηση της τρόικας για το περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών, επιμένει στην επιχειρηματολογία του για το «σουηδικό σύστημα» και εγείρει ζήτημα για τις πηγές της ενημέρωσής μου, αφαιρώντας παράλληλα κάποια λεκτικά – επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Αναμφίβολα, λοιπόν, η συνέχιση της ανταλλαγής απόψεων και επιχειρημάτων συμβάλλει στην κατεύθυνση εκπλήρωσης ενός εκ των βασικών μας πολιτικών στόχων, δηλαδή του νοικοκυρέματος των δαπανών υγείας δίχως την αντίστοιχη μείωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών στους πολίτες, σε έναν τομέα πολιτικής που για πολλά χρόνια είχε αφεθεί στην τύχη του.
Κύριε Μάνο, ως υπουργός Υγείας, όπως και ως υπουργός Εργασίας, κρίνομαι καθημερινά για τις προσπάθειές μου να εφαρμόσουμε κρίσιμες πολιτικές που αποσκοπούν στη διάσωση της χώρας, εντός μάλιστα ενός πολύ στενού χρονικού και πολιτικού περιθωρίου. Γνωρίζω άριστα τις υποχρεώσεις της χώρας μας που απορρέουν από τη δανειακή της σύμβαση, όπως γνωρίζω πολύ καλά και το ότι για να ακολουθήσει η επανεκκίνηση της οικονομίας, πρέπει πρώτα να έχει προηγηθεί η περιστολή των μη παραγωγικών δαπανών. Συγκεκριμένα, στην αξιολόγηση που αναφερθήκατε: αρχικώς να σημειώσω ένα κομβικό λάθος στους υπολογισμούς σας, η μείωση κατά 4% στο περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών είναι υπολογισμένη στη λιανική τιμή. Η αναγωγή της σε ποσοστό επί της χονδρικής τιμής είναι περίπου 6%, δηλαδή το 35% γίνεται 29%. Επίσης, δεν λάβατε καθόλου υπόψη αυτό που ήδη σας έγραψα, ότι δηλαδή τα περισσότερα από τα φάρμακα που αναφέρετε στις επιστολές σας εντός των επομένων ημερών θα ενταχθούν σε εκείνα του νόμου 3816/2010 και θα έχουν 18% ποσοστό κέρδους φαρμακοποιού, δηλαδή 18% επί της νοσοκομειακής τιμής, η οποία και σημειωτέον είναι μικρότερη από τη χονδρική. Η σχετική ΚΥΑ υπουργών Υγείας και Εργασίας ετοιμάζεται από τις υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας.
Οσον αφορά τώρα το «σουηδικό σύστημα», γνωρίζετε και εσείς ότι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. σε τομείς που δεν αναπτύσσονται κοινές πολιτικές (όπως ο τομέας των φαρμάκων) παρουσιάζουν μεγάλες ή μικρές αποκλίσεις στη λειτουργία του κάθε τομέα δημόσιας πολιτικής ξεχωριστά. Για τον λόγο αυτό, ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές, που μπορούν να συμβάλουν στην ομογενοποίηση του κάθε τομέα, εάν αυτό κριθεί σκόπιμο. Η σύγκριση μιας χώρας με κάποια άλλη άλλοτε εξαρτάται από δείκτες που λένε την αλήθεια και άλλοτε από δείκτες που δύνανται να παραπλανήσουν, όχι, πάντως, σκοπίμως. Συγκεκριμένα για τα φαρμακεία στη Σουηδία: σε μία χώρα 9,4 εκατ. κατοίκων (κοντά, δηλαδή, σε εμάς), η κρατική ανώνυμος εταιρεία «Apoteket» διατηρούσε 946 σημεία αποκλειστικής λιανικής πώλησης φαρμάκων. Με άλλα λόγια, η λιανική πώληση των φαρμάκων αποτελούσε κρατικό μονοπώλιο. Με τη μεταρρύθμιση του 2009, που ως σκοπό της είχε την ιδιωτικοποίηση του χώρου, από τα 946 φαρμακεία πωλήθηκαν τα 616 σε εταιρείες φαρμακείων και όχι σε μεμονωμένους ιδιώτες φαρμακοποιούς, όπως είναι η πλειοψηφία των φαρμακείων στην Ελλάδα. Εξάλλου, ένα φαρμακείο δυναμικότητας δεκαπλάσιας ενός ελληνικού φαρμακείου μάλλον θα ήταν αδύνατο να το διαχειριστεί ένας φαρμακοποιός κατά τα δικά μας πρότυπα. Στο σημείο αυτό, πρέπει να αναφερθεί και το γεγονός ότι στη Σουηδία η αναλογία φαρμακείου προς κατοίκους είναι περίπου 1/10.000, ενώ στην Ελλάδα η αντίστοιχη αναλογία είναι 1/1.000. Το περιθώριο δε κέρδους του φαρμακοποιού πράγματι υπολογίζεται από ένα σταθερό ποσό συν ένα μικρό ποσοστό επί της χονδρικής τιμής του φαρμάκου σε κλιμακωτή βάση. Σύμφωνα, όμως, με την έκθεση για τα συστήματα υγείας της Επιτροπής για το 2011, το μέσο ποσοστό κέρδους του φαρμακοποιού στη λιανική τιμή του φαρμάκου στη Σουηδία είναι περίπου 20%, όσο περίπου και το αντίστοιχο στην Ελλάδα. Καταλήγοντας, θα ήθελα να πω ότι η μελέτη των διαφορετικών συστημάτων είναι πάντα εξαιρετικά χρήσιμη, ιδιαίτερα, όμως, όταν αυτά προσιδιάζουν στο δικό μας σύστημα, διότι σύμφωνα με τα νούμερα της Σουηδίας για τον αριθμό των φαρμακείων στην Ελλάδα θα έπρεπε περίπου 9.000 φαρμακεία να έκλειναν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θυμίζω, μάλιστα, ότι τους αριθμούς αυτούς τους βρήκα στο υπουργείο και δεν τους δημιούργησα.
Επιπλέον, σχετικά με τις πηγές της ενημέρωσής μου για το «σουηδικό σύστημα», θα ήθελα με καλή πίστη να δεχθείτε τις δημοσιευμένες μελέτες επίσημων ιστοσελίδων οργανισμών που ασχολούνται με τη μελέτη των συστημάτων υγείας, όπως των Pharma-ceutical Price & Reimbursement Information – OEBIG, Observatory of Health Systems – L.S.E., OECD, ISPOR.ORG., τις οποίες και αναφέρω για την καλύτερη ενημέρωση των επιμελών, όπως συμφωνήσαμε, άλλωστε, αναγνωστών της «Καθημερινής». Κύριε Μάνο, κλείνω, λέγοντας ότι δεν θα επανέλθω σε ένα θέμα που συζητήθηκε επαρκώς και σίγουρα κατέστησε περισσότερο ενήμερους και εμάς, αλλά και τους αναγνώστες.
Ανδρεας Λοβερδος – Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Ξένα βάρη
Κύριε διευθυντά
Από τότε που κατάλαβα καλά τη ζωή, παρατηρώ πως όλοι οι μη αυτοαπασχολούμενοι, είτε είναι οργανωμένοι σε συνδικάτα είτε όχι, έχουν πάντα στόχο την αύξηση των αποδοχών τους. Και καλά κάνουν, αφού το ίδιο επιδιώκουν και όλοι οι άλλοι.
Ομως, σε όλους γενικά διαφεύγει ότι το καθαρό εισόδημα δεν είναι εκείνο το φαινομενικό που εισπράττεται μετά τις δικαιολογημένες και ανταποδοτικές κρατήσεις ασφάλισης και φόρου. Καθαρές αποδοχές είναι όσες μένουν στο ταμείο μετά την αφαίρεση όλων εκείων των μικροποσών, που έντεχνα και με την ανοχή του κράτους δικαίου έχουν κάποιοι περάσει στα έξοδά μας προς δικό τους πάντα όφελος διάφορα φαινομενικά αμελητέα ποσά. Μικροποσά τα οποία όταν αθροισθούν σε ετήσια βάση, παύουν να είναι αμελητέα.
Επειδή ακριβώς τους διαφεύγει, μας διαφεύγει, με έμμονη ιδέα πάντα την αύξηση, κανείς, είτε μεμονωμένο άτομο είτε οργάνωση, δεν έχει ασχοληθεί ούτε για αστείο με την αφαίρεση αυτών των κρατήσεων υπέρ ξένων προς τον χώρο τους τρίτων, παρ’ όλο που η αφαίρεση αυτών των σχεδόν ληστρικών ξένων βαρών, στην πραγματικότητα, για εμάς που τα υφιστάμεθα σαν κορόιδα είναι έσοδο. Είναι αύξηση.
Για παράδειγμα, όλα αυτά τα χρωματιστά αυτοκόλλητα έγχρωμα τετραγωνάκια διαφόρων ξένων ταμείων ασφάλισης, όλα αυτά τα γνωστά ένσημα υπέρ των καλοθρεμμένων αγνώστων. Τα διάφορα «πάγια» που δεν απορροφούνται στον λογαριασμό, όταν εκείνος τα υπερβαίνει, οι κρατήσεις μέσω ΔΕΗ υπέρ της κρατικής τηλεόρασης και ραδιοφωνίας από τους πολίτες που δεν συντονίζουν πλέον τους δέκτες τους στους σταθμούς της. Που αφενός δεν τους χρησιμοποιούν και αφετέρου λειτουργούν εμπορικά με διαφημίσεις επί διαφημίσεων.
Τα συνδικάτα έχουν κάνει απεργίες και συλλαλητήρια για πολλούς και ποικίλους λόγους πολύ πιο ήσσονος σημασίας. Αφού πάσχουν από μυωπία, ας φορέσουν τα γυαλιά τους και ας δουν αυτά που αναφέρω, μαζί και άλλα, αυτά τα αενάως διαφεύγοντα και καταχρώμενα σκληρά αποκτώμενα έσοδα των μελών τους. Είναι καιρός να κλείσουν τις διαρροές. Ως πότε εκείνοι που σπουδάζουν με τα χρήματά μας θα έχουν το ελεύθερο και ασύδοτοι όντες θα μας τη φέρνουν επί μια ζωή; Επί πολλές ζωές; Αυτές των προγόνων μας και εκείνες των απογόνων μας;
Γεωργ. N. Χαρμαντας / Μεταμόρφωση
Ο Τρελαντώνης
Κύριε διευθυντά
Ακουσα προ ημερών τον κ. Καρατζαφέρη να προτείνει οικουμενική κυβέρνηση, με κεφαλή τον άμεμπτο Κωστή Στεφανόπουλο. Επικρότησα την πρότασή του και του έβαλα δέκα με τόνο! Προχθές όμως μού τα χάλασε. Ψάχνοντας τα κανάλια να βρω κάτι χαρούμενο, έπεσα στη φράση που ξεστόμισε για τον A. Σαμαρά.
Αναφερόμενος σ’ ένα βιβλίο, με τίτλο «Ο Τρελαντώνης» της γιαγιάς του κ. Σαμαρά, Πηνελόπης Δέλτα, (της φανατικής Ελληνίδας που όλα τα βιβλία της πάλλονται από πατριωτισμό) στο οποίο περιγράφει τα παιδικά της χρόνια με τα αδέλφια της, από τα οποία ο Αντώνης ήταν μεγάλο ζιζάνιο, προσπαθεί να βάλει το σημερινό Αντώνη, στη θέση του άτακτου και αναξιόπιστου πρόγονού του. Ομως πιάστηκε αδιάβαστος ο αρχηγός του ΛΑΟΣ.
Αν είχε διαβάσει το βιβλίο, θα έβλεπε ότι ο αδελφός τής Πηνελόπης Δέλτα έκανε αρκετές ζαβολιές, κάτι συνηθισμένο στα ζωηρά παιδιά της ηλικίας του.
Είχε όμως ένα μεγάλο προτέρημα: δεν έλεγε ποτέ ψέματα, όπως κάνουν αρκετοί πολιτικοί σήμερα.
Από τη βαθμολογία που είχα βάλει στον κ. Καρατζαφέρη αφαίρεσα μόνο τέσσερις μονάδες, για να περάσει ίσα ίσα στην επόμενη τάξη!
Μινως Σοφουλης / Χανιά
Σπατάλη αισιοδοξίας
Κύριε διευθυντά
Μας πνίγει η κατάθλιψη, η μελαγχολία, η απογοήτευση. Οπου και να γυρίσεις, όπου και να σταθείς, ό,τι και να δεις, ό,τι και ν’ ακούσεις, όλα κλωθογυρίζουν στο ίδιο καταπιεστικό μοτίβο, στην ίδια επωδό: Η σπατάλη έφερε την καταστροφή! Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σ’ αυτό κρύβεται μια μεγάλη αλήθεια. Αλλά μήπως πρέπει να διερωτηθούμε τι είδους σπατάλη ήταν αυτή; Προφανώς ήταν σπατάλη του πλούτου, της καλοπέρασης, της ήσσονος προσπάθειας. Ηταν σπατάλη υλικών αγαθών, που δεν συνοδεύεται από ευφορία, από αγαλλίαση, από αληθινή χαρά.
Και όμως υπάρχει μια σπατάλη που τα έχει όλα αυτά και ίσως σε αυτή πρέπει να στραφούμε τώρα που η μιζέρια, η στενοχώρια, η μαυρίλα μάς έχουν πνίξει την ανάσα. Είναι η σπατάλη της ομορφιάς, της φαντασίας, της εξωστρέφειας, της καλής καρδιάς, της προσφοράς. Η φύση μας δίνει το παράδειγμα: Αν ρίξουμε μια ματιά στα «κρίνα του αγρού» σε μια πλαγιά της υπέροχης ελληνικής γης, θα μας κυριέψει ένα αίσθημα πλησμονής πλούτου χρωμάτων, ποικιλίας μορφών, αφθονίας μέχρι σπατάλης «ωραίων ιδείν».
Ας ανοίξουμε κι εμείς τη μίζερη καρδιά μας και ας αφήσουμε να ξεχειλίσει η σπατάλη της καλοσύνης και της έγνοιας για τον διπλανό μας, έτσι ώστε να αλλάξει ο ζοφερός περίγυρος και να φτερουγίσουν οι πεταλούδες της χαράς και της αισιοδοξίας. Ας μη διστάσουμε να γλεντήσουμε και να χαρούμε όπως ήξεραν να γλεντούν οι παλιότεροι: Με φρέσκο ψωμί, μερικές ελιές και λιγοστό τυρί αλλά με μπόλικη καλή καρδιά και άδολη διάθεση. Ας μην αφήσουμε να μας πάρει από κάτω η σπατάλη της ύλης. Ας την αντιπαλέψουμε με τη σπατάλη της καρδιάς.
Ανδρεας Κ. Ντεληθεος – Αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών