«Ναι» στην αλλαγή τώρα, αλλά με προϋποθέσεις!

«Ναι» στην αλλαγή τώρα, αλλά με προϋποθέσεις!

2' 1" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τα Πανεπιστήμια χρειάζονται επειγόντως μια σημαντική τομή. Το ξέρουν όσοι σκόνταψαν στα κόμματα, στις συντεχνίες, στις οικογένειες, στη βία, στην αδράνεια, στις αγκυλώσεις του σημερινού θεσμικού πλαισίου. Ας πέσει ένας βράχος να αναταράξει τον βούρκο.

Βέβαια, το σημερινό νομοσχέδιο δεν περιορίζεται σε βαθιά τομή, ανατρέπει πανεπιστημιακή παράδοση δύο αιώνων. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή και προετοιμασία. Θα ήταν προτιμότερο να εφαρμοστεί πειραματικά και σταδιακά, πρώτα στα νεότερα και μικρότερα πανεπιστήμια. Ομως, δεν έχουμε άλλο χρόνο. Οι συζητήσεις έχουν ήδη τραβήξει σε μάκρος.

Πολύ μεγάλο μέρος των ρυθμίσεων που προτείνονται είναι θετικές. Ορισμένα σημεία είναι ιδεοληπτικά και γραφειοκρατικά, με άγνοια της πανεπιστημιακής πραγματικότητας. Αλλα εγείρουν σημαντικά ζητήματα συνταγματικότητας.

Για παράδειγμα, «ναι» στο Συμβούλιο του Ιδρύματος με εξωτερικές προσωπικότητες, όμως με ελεγκτικές αρμοδιότητες, όχι διοικητικές.

Ο πρύτανης χρειάζεται δημοκρατική νομιμοποίηση. Πρέπει να εκλέγεται με τον ίδιο τρόπο που εκλέγεται το Συμβούλιο του ιδρύματος. Ετσι, δεν θίγεται και η συνταγματικά κατοχυρωμένη αυτοδιοίκηση. Το ίδιο και ο κοσμήτορας. «Ναι» στη Σχολή ως βασική διοικητική ακαδημαϊκή μονάδα, με δυνατότητα όμως θεσμοθέτησης και μικρότερων οργανωτικών δομών για τα συγγενικά γνωστικά αντικείμενα (τα σημερινά τμήματα και τομείς). Οχι στη γραφειοκρατική ενιαία μεταπτυχιακή σχολή. Είναι επείγον όλα αυτά τα σημεία να διορθωθούν.

Χωρίς την προσχώρηση της πανεπιστημιακής κοινότητας στην αλλαγή, ο νόμος δεν μπορεί να λειτουργήσει. Είναι σημαντικό αυτή να επιτευχθεί. Να έχουμε εμπιστοσύνη στους καθηγητές, να μην τους «γυμνασιοποιήσουμε». Και ακόμη, να μη δοθεί η εντύπωση ότι μειώνεται στα μάτια της ελληνικής κοινωνίας το σπουδαίο λειτούργημα που αναγνωρισμένα επιτελούν σε όλα τα επίπεδα οι πανεπιστημιακοί και το κύρος τους. Τώρα που ο πολιτικός κόσμος καταρρέει, να μη δημιουργείται εντύπωση «ανταγωνισμού» με τους «ύποπτους» να τον διαδεχθούν «τεχνοκράτες» πανεπιστημιακούς.

Πρέπει να διασφαλιστεί πολιτική συναίνεση, τουλάχιστον της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Χωρίς αυτήν δεν θα υπάρξει η απαραίτητη σταθερότητα στην εφαρμογή. Γι’ αυτό να μην αγνοηθούν οι προηγούμενες προσπάθειες. Ο νόμος Γιαννάκου συνέβαλε σημαντικά τουλάχιστον στο να συνειδητοποιηθούν τα προβλήματα. Να μην επιλεγεί η ανώτατη παιδεία ως πεδίο πολιτικής σύγκρουσης, έστω κι αν αυτό θα ήταν επικοινωνιακά επωφελές.

Τέλος, η επιτυχής εφαρμογή του νόμου προϋποθέτει προηγούμενη συνένωση πανεπιστημίων. Τα σημερινά σαράντα ΑΕΙ να μην υπερβούν τα δέκα, αλλιώς η αλλαγή θα σκοντάψει στην ελλιπή υποδομή.

«Ναι», λοιπόν, στην αλλαγή τώρα, αλλά με ορισμένες τροποποιήσεις, με εξάλειψη των αντισυνταγματικοτήτων, με πανεπιστημιακή και πολιτική συναίνεση, με συγχρονισμό της εφαρμογής του νόμου με τις πανεπιστημιακές αναγκαίες συνενώσεις. Είθε να επιτευχθεί η απαραίτητη ευελιξία απ’ όλες τις πλευρές!

*Ο κ. Θεόδωρος Π. Φορτσάκης είναι πρόεδρος του Τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή