Οταν το 1989 άρχιζε η κατάρρευση του κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη υπήρχε μία παράφορη αισιοδοξία. Το αμερικανικό, και κατ’ ακολουθίαν το ευρωπαϊκό, όραμα ασκούσε έλξη ακατανίκητη. Η διαδικασία της αενάου ευημερίας συνδέθηκε με τον αυτόματο πιλότο και όλα έμοιαζαν προδιαγεγραμμένα να ακολουθήσουν μία θριαμβική πορεία.
Οι ηγέτες των κομμουνιστικών καθεστώτων ήταν δικτάτορες στυγνοί και διεφθαρμένοι, αλλά όχι ηλίθιοι. Οι οικονομολόγοι τους διέθεταν παιδεία και φυσική ευφυΐα· θα μπορούσαν να διαγνώσουν, προφανώς, μία δεκαετία πριν από τη συντριβή ότι το σκάφος κατευθυνόταν στα βράχια. Δεν το έπραξαν διότι είχαν σπουδάσει στα ίδια πανεπιστήμια, είχαν διδαχθεί τις ίδιες «μεταφυσικές αλήθειες» περί οικονομίας· ήσαν με μία λέξη δογματικοί, σε απόλυτο βαθμό, και δεν υπάρχει τίποτε δυσκολότερο από το να αλλάξει κάποιος αντιλήψεις που έχει διαμορφώσει με κόπο και μελέτη. Το αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθεί το σύστημα στην ολική καταστροφή. Ουδείς εθρήνησε γι’ αυτό.
Σήμερα το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα κλυδωνίζεται με τρόπο ιδιαιτέρως επικίνδυνο. Πολιτικοί, οικονομολόγοι, ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων σπούδασαν όλοι τους στα ίδια πανεπιστήμια της Δύσης, διδάχθηκαν τα ίδια πράγματα, διαμόρφωσαν τις ίδιες αντιλήψεις περί οικονομίας. Αλλά η αντιστοιχία με τους κομμουνιστές «συναδέλφους» τους σταματάει εδώ. Θα ήταν αφέλεια πρώτου μεγέθους να προδικάσει κάποιος κατάρρευση του ευρωπαϊκού και αμερικανικού συστήματος. Η εποχή των προφητών έκλεισε με τη Βίβλο των Εβραίων και οι Χριστιανοί επίγονοί τους στην Ευρώπη ετάφησαν στο τέλος του Μεσαίωνα.
Αλλά επειδή όλα αυτά είναι θεωρητικά και γενικόλογα και επειδή στην εποχή της παγκοσμιοποίησης εξακολουθεί και υπάρχει ακόμη η Ελλάς, ας επισημανθεί απλώς ότι η χώρα εντάχθηκε οικειοθελώς στο ευρωπαϊκό σύστημα και ειδικότερα στην Ευρωζώνη. Συμπληρωματικώς θα ήταν χρήσιμο επίσης να ληφθεί υπ’ όψιν ότι η Ενωση -μετά το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο- ανέδειξε ηγετική μορφή τη Γερμανίδα καγκελάριο κ. Αγκελα Μέρκελ.
Πολλοί φρονούν ότι η κ. Μέρκελ δεν διέπεται αρκούντως από το ευρωπαϊκό ιδεώδες, όπως κάποιοι προκάτοχοί της· ότι ενδιαφέρεται, ως μη όφειλε, κατά την άποψη τους, για το εσωτερικό «πολιτικό κόστος» και ενεργεί με βάση το «εθνικό» συμφέρον της Γερμανίας, υπό στενή έννοια· ότι το Τέταρτο Γερμανικό Ράιχ επιβάλλει μία νέα κατοχή στη χώρα μας.
Πολύ καλά και οργισμένα όσα προηγουμένως αναφέρθηκαν. Αλλά παράλληλα ας υπομνησθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι απλώς ο «καφενές» των πάσης φύσεως ηγετών, που αναδεικνύουν κατά τακτά διαστήματα οι εθνικές εκλογές· ότι σε έναν συνεταιρισμό -της οποιασδήποτε μορφής- τον τόνο ενεργείας δίδει ο ισχυρότερος· και ότι η Ελλάδα από τη στιγμή που ενετάχθη στο ευρώ έχει εκχωρήσει το δικαίωμα κυριαρχίας στον οικονομικό τομέα και φυσικά στον όποιο πλούτο διαθέτει.
Εάν το πολιτικό σύστημα της χώρας δεν έπασχε από μεγαλομανία θα έπρεπε να σκεφθεί πολύ πιο σοβαρά τι σήμαινε επί της ουσίας η ένταξη της Ελλάδος στο ευρώ. Απαξ και έγινε αυτό δεν απομένει παρά ο πλήρης εναρμονισμός ή η έξοδος – προοπτικές εξ ίσου οδυνηρότατες.