Οι ταραχές στη Βρετανία προκάλεσαν ποταμό σχολίων στην Ελλάδα. Τα περισσότερα από αυτά, μέσα στην προσπάθεια να κατανοήσουν το πλέγμα των αιτίων που δημιούργησαν αυτήν την έκρηξη, κατέληγαν λίγο-πολύ σε κοινό παρονομαστή. Στη διαφορά αντίδρασης του μέσου Ελληνα και του μέσου Αγγλου απέναντι σε μια κατάσταση που παρεκκλίνει από την καθημερινότητα. Δεν είναι, φυσικά, η πρώτη φορά που ο βρετανικός λαός, εκφραζόμενος μέσα από αυτό που αποδεχόμαστε να αποκαλούμε «μέσο όρο», δείχνει ψυχραιμία και διάθεση να συμβάλει στο ξεπέρασμα της όποιας κρίσης. Στη δεκαετία του ’70, με τη μεγάλη οικονομική κρίση που είχε πλήξει ιδιαίτερα τη Βρετανία, οι Αγγλοι κατέβαζαν τους διακόπτες του ηλεκτρικού και άναβαν κεριά ακόμη και μέσα σε καταστήματα. Keep calm and carry on, όπως λένε. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και συνεχίστε τη δουλειά σας.
Στην Αθήνα, στον αντίποδα της βρετανικής ψυχραιμίας του μέσου όρου, η παραμικρή παρέκκλιση από αυτό που καθένας έχει αποδεχθεί ως δική του καθημερινότητα, κλυδωνίζει το σύστημα. Πόσω μάλλον σήμερα, που ο κόσμος του 2011 είναι πράγματι στα χαρακώματα και οι αλλαγές είναι τόσο γοργές και απρόβλεπτες που ακόμη και λαοί, όπως οι Βρετανοί, αιφνιδιάζονται. Το κρίσιμο, όμως, δεν είναι να αποφύγεις τον αιφνιδιασμό, διότι αυτό είναι αδύνατον εκ φύσεως και πιθανώς ανεπιθύμητο. Το θέμα είναι πώς αντιδρά κανείς σε αυτό που εμφανίζεται απρόσκλητα και ανατρέπει τον ρυθμό της ζωής. Εκεί, κρίνονται όχι μόνον οι ηγεσίες, αλλά και οι λαοί.
Ανάμεσα στα πολλά χαρίσματα που διαθέτει ο Ελληνας, δεν μπορεί παρά να εξαιρεθεί η ψυχραιμία. Λέτε να υπάρχει μία «αφύσικη» ροπή προς την αυτοκαταστροφή, όπως υπάρχει η «αφύσικη» ροπή προς την εξισορρόπηση στη Βρετανία; Στην ανθρώπινη φύση υπάρχει τόσο η σκοτεινή έλξη στο κακό όσο και η νοσηρή επιθυμία διάλυσής του με κόπο χτισμένου οικοδομήματος. Στην Ευρώπη το βλέπουμε συχνά και ίσως το δούμε πιο έντονα προσεχώς. Αλλά, είπαμε, ο κόσμος στην εποχή αυτή κάνει το δικό του big bang. Εμείς, πώς θα σταθούμε; Ωρυόμενοι κατά των μετεωριτών ή επιλέγοντας κάτι πιο παραγωγικό;