Τα λόγια τα μεγάλα, τα προτρεπτικά με τις φρεσκοστυμμένες σταγόνες αισιοδοξίας, τ’ ακούσαμε και πάλι. Δεν ξέρω πόσοι τα επεξεργάστηκαν. Πόσοι ακούγοντας τις ευχετικές παροτρύνσεις της πολιτικής ηγεσίας, στοχάστηκαν, αυτομαστιγώθηκαν νοητά και ψιθύρισαν εις εαυτόν: σε κάτι θα φταίω και εγώ (για να το λένε τόσοι…) για την κατάντια της χώρας μου αλλά ήρθε η ώρα να υποτάξω προσωπικό συμφέρον και ιδιοτελείς επιδιώξεις. Είναι ώρα να ευθυγραμμίσω τις φτωχές μου δυνάμεις προς την επίτευξη ενός στόχου. Τον μη περαιτέρω ευτελισμό της Ελλάδας, να προασπίσω την αξιοπρέπεια των επόμενων γενεών. Αυτό όμως προϋποθέτει πίστη. Πίστη και αλτρουισμό. Ετσι, καλούμαστε δίκαιοι και άδικοι, τίμιοι και άτιμοι, απατεώνες και νομοταγείς να καταθέσουμε υλικό και ψυχικό υστέρημα κι απόθεμα σε έναν άγραφο δημόσιο προϋπολογισμό. Γίνεται;
Οι πολιτικοί-κομματικοί ηγέτες για να μας το ζητάνε πιστεύουν ότι γίνεται. Και ψέματα δεν λένε. Μάλιστα κάποιοι, με αφορμή το Δεκαπενταύγουστο δόνησαν τις εσώτερες χορδές του ακροατηρίου, κοινωνώντας μας ένα λιτότατο μείγμα πολιτικής ανάλυσης και λαϊκής θεολογίας. Επικαλέστηκαν το όνομα της Παναγίας, της πανεπόπτριας οδηγήτρας στη συνείδηση των θρησκευόμενων, όχι επί ματαίω.
Ολοι ξέρουμε καλά, πότε ζητάμε (συνεπείς πιστοί και ολιγότερον πιστοί) την παρέμβαση της Παναγίας. Στα μεγάλα ζόρια. Οταν ο ορθολογισμός μας έχει υποκύψει, όταν οι επίγειες δυνάμεις και η τεχνολογία παραδίδουν τα όπλα. Τότε. Οταν ζητάμε να συμβεί και σε εμάς ένα θαύμα, ανάμεσα στα αναρίθμητα που έχουμε ακούσει ότι έγιναν. Οταν, μπαίνοντας σε ένα εκκλησάκι, γυρνάμε την πλάτη στις κοσμοθεωρίες όλου του κόσμου. Οταν το άναμμα ενός κεριού φωτίζει τη μορφή μιας Παναγίας που λες ότι ζωγραφίστηκε για ν’ ακούσει ειδικά εμάς. Οταν το ασήμαντο ασβεστωμένο εκκλησάκι μετατρέπεται -ανερμήνευτο το συμβάν…- σε αντλιοστάσιο δύναμης.
Η θρησκευτική πίστη στον ιδιωτικό βίο μπορεί να παραμένει αυστηρό προσωπικό δεδομένο. Στον δημόσιο βίο, απανταχού και διαχρονικά, μπορεί να καθίσταται και ενισχυτικό συστατικό της πολιτικής.
Με τη ματιά του Ελύτη («Ιδιωτική οδός»): «στην ολίγη Ελλάδα που μας απέμεινε, το μόνο που μπορείς ακόμη να κάνεις είναι να δέεσαι στους Θεούς σου. Ποιους Θεούς; Ω, μα είναι πολλοί. Σχεδόν όσοι και ο πληθυσμός της χώρας… Μοιάζουν συλλογισμένοι και σκυφτοί σαν να κρατάνε πετονιές πού ‘ναι τα ίδια τα νήματα της ζωής μας».
Με το βλέμμα του Καβάφη: «Είν’ η προσπάθειές μας, των συφοριασμένων· είν’ η προσπάθειές μας σαν των Τρώων. Κομμάτι κατορθώνουμε· κομμάτι παίρνουμ’ επάνω μας· κι αρχίζουμε να έχουμε θάρρος και καλές ελπίδες. Μα πάντα κάτι βγαίνει και μας σταματά…».
Μας έλαχε να γράψουμε τη συνέχεια. Ομαδικά ή ατομικά.