Ιστορία πρώτη. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Κυθήρων, στην είσοδο της Χώρας, κλείνει τον Ιανουάριο του 2006, αμέσως μετά τον ισχυρό σεισμό των 6,9 Ρίχτερ που ευτυχώς εκδηλώνεται στη θάλασσα.
Πέντε χρόνια μετά, το μουσείο παραμένει κλειστό. Και πουθενά η παραμικρή υποψία εργασιών επισκευής των ζημιών. Η αρχιτεκτονική και στατική μελέτη θα βρίσκεται στα συρτάρια κάποιας υπηρεσίας του υπουργείου Πολιτισμού, κόσμος πάει, κόσμος έρχεται, τίποτα δεν φαίνεται να αλλάζει. Το περιορισμένο ενδιαφέρον της κεντρικής διοίκησης για την τύχη του μουσείου των Κυθήρων κινητοποίησε κατοίκους, απόδημους και φίλους του νησιού. Ιδρύθηκε σύλλογος φίλων του μουσείου και σήμερα διαθέτει τα χρήματα για να γίνει η μελέτη (πολύτιμη εδώ η συνδρομή της Κυθηραϊκής Αδελφότητας του Σίδνεϊ) ενώ ανακάλυψε και πηγή χρηματοδότησης μέσα από ένα πρόγραμμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Η ιστορία της Τζιας είναι περισσότερο γνωστή. Ο πύργος της Αγίας Μαρίνας στην Κέα ήταν επί σειρά ετών επικίνδυνα ετοιμόρροπος. Η βορινή πλευρά του πύργου σώζεται σε καλή κατάσταση, όμως όλες οι υπόλοιπες έχουν καταρρεύσει. Πριν από λίγες εβδομάδες ο πύργος επενδύθηκε με έναν ισχυρό μεταλλικό «μανδύα» που θα τον προστατεύει για όσο χρόνο θα συντάσσεται η οριστική μελέτη στερέωσης και ανάδειξής του. Για να φτάσουμε στο σημείο αυτό, προηγήθηκε η κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών με αιχμή την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, η οποία και ανέλαβε το δύσκολο έργο της συγκέντρωσης 97 χιλιάδων ευρώ που χρηματοδότησαν δύο απαραίτητες μελέτες. Το υπουργείο Πολιτισμού ενέταξε το έργο στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό 1,2 εκατ. ευρώ και όλα φαίνονται να έχουν πάρει τον δρόμο τους.
Ολη η Ελλάδα είναι διάσπαρτη από μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία που χρειάζονται πόρους. Τα παραδείγματα της Τζιας και των Κυθήρων μάς δείχνουν πως στις νέες συνθήκες η κεντρική διοίκηση υποχρεώνεται να «αντιμετωπίσει» με διαφορετική ευελιξία ένα μικρό μουσείο στους Λειψούς ή στη Ροδόπη. Κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή. Υπάρχει κόσμος που θέλει να βοηθήσει γιατί εκεί γεννήθηκε, εκεί μεγάλωσε και νοιάζεται τον τόπο του περισσότερο από τον γραφειοκράτη του κάθε υπουργείου. Εμείς εδώ από την Αθήνα μπορούμε να τους κάνουμε τη ζωή λίγο πιο εύκολη.