Η υπογραφή του Νόαμ Τσόμσκι
Κύριε διευθυντά,
Παρακολουθώ με αυτονόητο ενδιαφέρον τον δημόσιο διάλογο για τη μεταρρύθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, θέματος που αφορά καίρια το μέλλον των παιδιών μας. Στις 20/8/2011 διάβασα στον Τύπο ότι 902 πανεπιστημιακοί και ακαδημαϊκοί διαφόρων χωρών συνυπέγραψαν κείμενο, με το οποίο εκφράζουν τη συμπαράστασή τους προς τους «… Ελληνες πανεπιστημιακούς που αντιτίθενται στην προτεινόμενη από την κυβέρνηση μεταρρύθμιση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, που κλονίζει την ερευνητική και διδακτική προοπτική των ελληνικών πανεπιστημίων και θα αποτελέσει ένα ακόμα πλήγμα στη δοκιμαζόμενη ελληνική κοινωνία και οικονομία.»
Ενιωσα, βεβαίως, την προσήκουσα τιμή που τόσες διεθνείς προσωπικότητες ενέκυψαν στις πληγές του εκπαιδευτικού συστήματος της μικρής Ελλάδας και αφιέρωσαν τον αναγκαίο χρόνο και ενέργεια για να τις μελετήσουν και να αποφανθούν, ιδιαιτέρως δε καθώς διάβασα, πρώτο μεταξύ των υπογραφόντων, το όνομα του πατέρα της σύγχρονης γλωσσολογίας και σημαντικού πολιτικού στοχαστή, καθηγητή κ. Νόαμ Τσόμσκι. Αναρωτήθηκα όμως: πώς συμβιβάζονται οι θέσεις του κειμένου και της βαθιάς αντίδρασης στον εκσυγχρονισμό που αντιπροσωπεύει, με τις πεποιθήσεις ενός ανθρώπου που επέλεξε να περάσει την ακαδημαϊκή του ζωή στο MIT, ήτοι σε ιδιωτικό πανεπιστημιακό ίδρυμα όπου είναι αδιανόητα πράγματα, όπως η κομματική εκλογή πρυτάνεων, οι φοιτητοπατέρες που διακόπτουν παραδόσεις, οι πολιτικο-ακαδημαϊκές βαθμολογικές συναλλαγές, οι αιώνιοι φοιτητές, η διαστροφή της έννοιας της προστασίας της ακαδημαϊκής ελευθερίας προς συγκάλυψη ποινικώς κολασίμων ενεργειών κ.λπ. Χωρίς να έχω την τιμή να γνωρίζω προσωπικά τον Τσόμσκι, του έγραψα ηλεκτρονικά εκφράζοντας αυτή την απορία μου. Είχε την καλοσύνη να μου απαντήσει αμέσως, ρωτώντας σε ποιο πράγμα αναφερόμουν, ζητώντας να του προωθήσω αντίγραφο του κειμένου που εμφανίστηκε να έχει υπογράψει, καθώς «δεν μπορεί να το εντοπίσει». Τον παρέπεμψα στην ιστοσελίδα HYPERLINK»http://www.petitiononline. com/mod-perl/signed.cgi?GRUNIV» http:// www.petitiononline.com/mod-perl/signed.cgi?GRUNIV, που χρησιμοποιήθηκε για τη συλλογή υπογραφών. Τότε, ο καθηγητής μού απάντησε ότι, όπως είπε, «περιέργως» δεν βρίσκει κανένα ίχνος του κειμένου στα χαρτιά του. Αντιγράφω κατά λέξη τις τελευταίες φράσεις του μηνύματός του: «… Είναι γελοίο να αναφέρεται πρώτο το όνομά μου. Δεν έχω εμπλακεί σοβαρά σε αυτό το ζήτημα (αν έχω εμπλακεί καθόλου, δηλαδή)» (= «… It’s ridiculous for my name to be first. I’m not seriously involved (if at all)»).
Νομίζω είναι φανερό πως η βελούδινη διατύπωση του καθηγητή προκύπτει από συνδυασμό της απορίας του για μια τέτοια χρήση του ονόματός του, και πιθανώς κάποιας αίσθησης συναδελφικής αλληλεγγύης προς άλλους υπογράφοντες. Ας εκτιμήσει ο καθένας το ηθικό περιεχόμενο της υφαρπαγής του τεράστιου κύρους του.
Εμένα δεν μου μένει παρά να ευχαριστήσω όσους έντιμους και ηθικούς δασκάλους έχουν απομείνει στα ελληνικά πανεπιστήμια, να τους διαβεβαιώσω ότι προσβλέπουμε σ’ αυτούς με ελπίδα και να τους ευχηθώ να βρουν το κουράγιο να αντισταθούν αποτελεσματικά στον ανηλεή πόλεμο κάθε προόδου και εξυγίανσης που κάνουν κάποιοι (κακώς νοούμενοι) συνάδελφοί τους.
Αλεξιος Δημ. Παπασταύρου / Δικηγόρος Αθηνών