RΕUΤΕRS
Οι εκλογές στην Ελλάδα
Παρότι επισκιάζονται από την προοπτική μιας νίκης των Σοσιαλιστών στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας, οι εκλογές στην Ελλάδα εγκυμονούν πολύ μεγαλύτερους κινδύνους για την Ευρωζώνη. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι δεν θα υπάρξει ξεκάθαρος νικητής. Είτε θα υπάρξει συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων σε μια άβολη κυβέρνηση με ισχνή πλειοψηφία είτε θα χρειαστεί να σχηματιστεί ένας ευρύτερος συνασπισμός με μικρά κόμματα, που αντιτίθενται κατηγορηματικά στα μέτρα λιτότητας της Ε.Ε. Κάτι τέτοιο θα αυξήσει τις πιέσεις προς τη νέα κυβέρνηση να επαναδιαπραγματευτεί μέρη του δεύτερου προγράμματος διάσωσης, μιας φιλόδοξης συμφωνίας που στόχο έχει να ανοίξει τον δρόμο στην Ελλάδα ώστε να επιστρέψει στις αγορές έως το 2015. Καθώς ο Γάλλος σοσιαλιστής Φρανσουά Ολάντ προβλέπεται να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη, η Ελλάδα ενδέχεται να οδηγηθεί σε πρόωρη χαλάρωση των στόχων της. Το ερώτημα που εκκρεμεί είναι τι θα κάνει η τρόικα. Η Ελλάδα έχασε πολλούς στόχους της στο πρώτο πρόγραμμα διάσωσης. Αξιωματούχοι λένε ότι περαιτέρω πισωγυρίσματα δεν θα γίνουν ανεκτά.
ΤΗΕ WALL SΤRΕΕΤ
Ουδέν κακόν…
Η σύγκλιση στην Ευρωζώνη αντέστρεψε την πορεία της: ισπανικές και ιταλικές τράπεζες να εμφανίζουν ασίγαστη όρεξη για κρατικά ομόλογα, από τις κεντρικές τους τράπεζες ή ακόμη και από ξένους επενδυτές. Η ενίσχυση αυτή του «ομολογιακού σοβινισμού» αυξάνει τους φόβους για αθέμιτη σχέση μεταξύ κρατικών τραπεζών και ομολογιακής πολιτικής. Μήπως, όμως, η πολιτική αυτή είναι η μόνη ικανή να καταστήσει ασφαλέστερα τα ιταλικά και ισπανικά ομόλογα; Η κατοχή ιδίων ομολόγων δεν είναι απαραιτήτως προβληματική, καθώς αποκαλύπτει την ύπαρξη σταθερότερης κεφαλαιουχικής βάσης, πρόθυμης να αγοράσει κρατικά ομόλογα. Ακόμη σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι η κατοχή ιδίων ομολόγων από μία χώρα μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο πτώχευσης. Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αποδεικνύει άλλωστε πόσο δαπανηρή είναι η ανακεφαλαιοποίηση ενός εθνικού τραπεζικού συστήματος, ύστερα από στάση πληρωμών. Αν η μετάβαση προς τη μερική «εθνικοποίηση» της αγοράς ομολόγων υπάρξει ομαλή, τα προβληματικά ευρωπαϊκά ομόλογα μπορεί να έχουν κερδίσει μία αρχική νίκη.
LΕ ΜΟΝDΕ
Ο θυμός των Ισπανών
Πρέπει να κατανοήσουμε τον θυμό των Ισπανών – είναι ο θυμός πολλών Ευρωπαίων. Θεωρητικά, οι Ισπανοί «τα κάνουν όλα σωστά». Εδώ και 18 μήνες πράττουν ακριβώς αυτό που διατάζουν το Βερολίνο, οι Βρυξέλλες και η Φρανκφούρτη. Δραστικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, αύξηση των φόρων, μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας. Τι λαμβάνουν ως αντάλλαγμα; Μέχρι στιγμής, την καταστροφή. Ενας στο δύο νέους Ισπανούς είναι άνεργος. Ο ρυθμός της ανάπτυξης είναι αρνητικός και οι μεσοπρόθεσμες προβλέψεις δείχνουν και πάλι ύφεση. Τουλάχιστον, αν αυτή η οδυνηρή λιτότητα είχε συνέπεια να λάβει η Μαδρίτη την ευλογία των αγορών… Αυτό όμως δεν συμβαίνει. Με πρόσχημα την έλλειψη της ανάπτυξης, οι αγορές ζητούν από τη Μαδρίτη να δανείζεται με 6%. Παντού στην Ευρώπη εφαρμόζεται, αδιακρίτως, λιτότητα. Στο όνομα της μάχης εναντίον του χρέους. Και παντού, εκτός της Γερμανίας, οι πολίτες ζουν σε συνθήκες ύφεσης και μεγάλης ανεργίας. Οι λαοί εξεγείρονται. Εξ ου και η νέα άποψη που ακούγεται όλο και περισσότερο, πως η έμφαση δεν πρέπει πλέον να δοθεί στη μείωση των ελλειμμάτων αλλά στην τόνωση της ανάπτυξης.
DΕR SΡΙΕGΕL
Ανάγκη άμεσων λύσεων
Είναι πολύ ενδιαφέρον να βλέπει κανείς για πόσο δευτερεύοντα ζητήματα έχουν χρόνο οι πολιτικοί. Η Ευρωζώνη περιδινίζεται και πάλι σε θανάσιμους κινδύνους, και το Βερολίνο θέλει να αντιμετωπίσει την κρίση με επενδύσεις για πράσινη ενέργεια. Το να λέει κανείς ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στα μακροπρόθεσμα αναπτυξιακά σχέδια ακούγεται σοβαρό και πιστευτό. Αλλά, δυστυχώς, τα προβλήματά μας αυτήν τη στιγμή είναι κυρίως βραχυπρόθεσμα. Ισως η Ισπανία έχει πρόβλημα με την πράσινη ενέργειά της, αλλά το βασικότερο πρόβλημά της είναι η τραπεζική κρίση της. Τι βοηθάνε σε αυτό οι μακρόπνοες μεταρρυθμίσεις; Τι βοηθάει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που για να ετοιμάσει τον κάθε φάκελο χρειάζεται πέντε χρόνια; Με αυτές τις λύσεις, ίσως η ισπανική οικονομία θα είναι μακροπρόθεσμα υγιής, αλλά βραχυπρόθεσμα νεκρή. Οι γιατροί πραγματοποιούν επείγουσες επεμβάσεις σε καρδιοπαθείς χωρίς να προσπαθήσουν πρώτα να τους νουθετήσουν ως προς τον σωστό τρόπο ζωής. Δεν είναι τώρα η ώρα για νοικοκύρεμα των ισπανικών δημόσιων οικονομικών, αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι ταχεία ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.