Αν η ευρωπαϊκή κρίση είναι μία κρίση εμπιστοσύνης, όπως πιστεύουν έγκριτοι αναλυτές όπως ο Μάρτιν Γουλφ των Financial Times και ο Πολ Τέιλορ του Reuters, το ίδιο ισχύει και για την ελληνική κρίση. Το πρόβλημα εμπιστοσύνης ξεκίνησε βέβαια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την έκθεση των τραπεζών της σε τοξικά προϊόντα, αλλά τέσσερα χρόνια μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers την προσοχή των αγορών μονοπωλεί πλέον η ευρωπαϊκή κρίση δημοσίου χρέους, καθώς η αδυναμία των Ευρωπαίων ηγετών να προστατέψουν τις αδύναμες χώρες πλήττει την εμπιστοσύνη στο σύνολο της Ευρωζώνης.
Στην κρίση εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα συνέβαλαν, διά πράξεων και παραλείψεων, διαδοχικές κυβερνήσεις. Κύρια αιτία, βέβαια, ήταν η εκτόξευση του δημοσίου χρέους της χώρας. Ηταν όμως η εκτόξευση του ελλείμματος το 2009 που προκάλεσε το σοκ στις αγορές, ενώ οι «εξηγήσεις» περί διεφθαρμένης χώρας και πειραγμένων στατιστικών μετέτρεψαν γρήγορα την έκπληξη των Ευρωπαίων εταίρων μας σε θυμό. Ολα αυτά είναι άχαρα και θα ήταν περιττό να αναφέρονται σήμερα, αν δεν σφράγιζαν το είδος της διάσωσης που έλαβε η Ελλάδα. Μία διάσωση – τιμωρία, καθώς η χώρα αναγκάστηκε να δεχθεί ένα σκληρό πρόγραμμα ώστε η παραδειγματική της τιμωρία να εξαλείψει τον ηθικό κίνδυνο που έθετε η δημοσιονομική της απειθαρχία για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Ούτε υπήρχε η σημερινή αίσθηση ότι κινδυνεύει το σύνολο της νομισματικής ένωσης, ώστε να αμβλύνει λίγο τη στάση των πιστωτών μας. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι την ώρα που η κρίση στην Ευρωζώνη κινδυνεύει να βρεθεί εκτός ελέγχου, οι εταίροι μας δηλώνουν έτοιμοι να κάνουν ό,τι χρειάζεται για να στηρίξουν το οικοδόμημα, όχι όμως και την Ελλάδα. Οι όποιοι φίλοι μάς έχουν απομείνει στην Ευρώπη, ακόμη και οι Ελληνες του εξωτερικού, εμφανίζονται απογοητευμένοι και μπερδεμένοι, σαν να μη μας γνωρίζουν πια.
Οπως σε μία σχέση που αντιμετωπίζει προβλήματα, η παρέμβαση ενός τρίτου έχει μία ελπίδα να γεφυρώσει το χάσμα στην επικοινωνία. Με την εμπιστοσύνη των εταίρων της προς την Ελλάδα σε τόσο χαμηλά επίπεδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να παίξουν αυτόν τον ρόλο. Σε κρίσιμες στιγμές της κρίσης, άλλωστε, έχουν ήδη παρέμβει ασκώντας πιέσεις προς τη Γερμανία για μία πιο αποφασιστική λύση, λειτουργώντας ως σταθεροποιητικός παράγοντας σε δύσκολες συνθήκες. Τον ίδιο ρόλο θα μπορούσαν να παίξουν ίσως τα τελευταία μηνύματα υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ελλάδα. Σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να ιδωθεί η επίσκεψη του πρώην Αμερικανού προέδρου Μπιλ Κλίντον στην Ελλάδα και το μήνυμα υποστήριξης προς την ελληνική οικονομία που εξέπεμψε, αλλά και η χθεσινή συνάντηση του υφυπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τσαρλς Κόλινς με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, στον οποίο εξέφρασε τη στήριξή του στις προσπάθειες εξόδου της Ελλάδας από την κρίση.