Ηταν ρατσιστικό ή όχι το σχόλιο της τριπλουνίστριας Παρασκευής Παπαχρήστου; Ηταν δικαιολογημένη ή όχι η απόφαση για αποπομπή της από την ελληνική αποστολή για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου; Μέσα σε ένα καθόλου φτωχό από πλευράς θεμάτων συζήτησης καλοκαίρι, ένα ακόμα θέμα προστέθηκε αίφνης στον δημόσιο διάλογο.
Η απόφαση της ίδιας της αθλήτριας να ζητήσει συγγνώμη για το -υπό μορφήν αναπαραγωγής ανεκδότου- σχόλιό της στο twitter αποτελεί έμμεση παραδοχή ότι έκανε λάθος, ότι το σχόλιο όντως εμπεριείχε στοιχεία ρατσιστικά και μειωτικά. Σε διαφορετική περίπτωση, η συγγνώμη δεν ήταν ειλικρινής.
Αν κανείς ανατρέξει, έστω και πρόχειρα, στο Διαδίκτυο θα βρει εκατοντάδες σχόλια απείρως πιο προσβλητικά και απροκάλυπτα ρατσιστικά από εκατοντάδες χρήστες. Αλλοι καλύπτονται πίσω από ψευδώνυμα, άλλοι δημοσιοποιούν το σχόλιό τους με τα πραγματικά στοιχεία τους. Οι συνέπειες που υφίστανται είναι, στη χειρότερη περίπτωση, ο χλευασμός και η αντίδραση άλλων χρηστών. Η περίπτωση της νεαρής αθλήτριας, όμως, είναι διαφορετική και, ως εκ τούτου, διαφορετικές είναι και οι συνέπειες που καλείται να υποστεί. Οι διαφορές στην περίπτωσή της εντοπίζονται στην επωνυμία της και στην ιδιότητά της ως μέλος της ελληνικής ολυμπιακής ομάδας. Αυτή η ιδιότητα, δε, συνεπάγεται ότι, φέροντας το εθνόσημο, εκπροσωπεί τη χώρα όχι μόνο στο σκάμμα του τριπλούν, αλλά και με τις δηλώσεις, τις δημόσιες τοποθετήσεις, την εν γένει συμπεριφορά της. Επιπλέον, όταν μιλάμε για Ολυμπιακούς Αγώνες αναφερόμαστε στην κατ’ εξοχήν αθλητική διοργάνωση που έχει συνδεθεί με την προώθηση πανανθρώπινων αξιών και αρχών, μακριά από κάθε μορφής διάκριση, μισαλλοδοξία, αντιπαλότητα, πέραν αυτής της ευγενούς άμιλλας. Οσο υποκριτικό και αν φαντάζει στην εποχή της άκρατης εμπορευματοποίησης του αθλητισμού να λαμβάνονται αποφάσεις στο όνομα διαφύλαξης του ολυμπιακού ιδεώδους, η Ελλάδα, ως χώρα γέννησης αυτού του ιδεώδους, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει κάνοντας τα στραβά μάτια. Οσο σκληρή και αν θεωρείται από ορισμένους η απόφαση για αποκλεισμό της Παπαχρήστου, δεν θα μπορούσε να μη ληφθεί.
Η συγκεκριμένη υπόθεση, πάντως, αναδεικνύει και μια άλλη διάσταση. Αυτήν του διάφανου κόσμου που αποτελεί το Διαδίκτυο. Η πληροφορία, το σχόλιο, η άποψη διαδίδονται με ταχύτητα αστραπής. Και, πρακτικά, από τη στιγμή που κάτι θα «απελευθερωθεί» στον αχανή κόσμο του Διαδικτύου δεν μπορεί να ανακληθεί από εκεί. Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης εκλαμβάνονται συχνά ως προέκταση της παρέας μας. Οι χρήστες λειτουργούν όπως θα λειτουργούσαν ευρισκόμενοι μεταξύ φίλων, σχολιάζουν αστεία ή σοβαρά όπως θα σχολίαζαν οτιδήποτε με τον κολλητό τους. Συχνά ξεχνούν ότι πρακτικά οποιοσδήποτε έχει πρόσβαση σε αυτά που γράφουν, στις φωτογραφίες που αναρτούν, στα σχόλια που αναπαράγουν. Και, κυρίως, ξεχνούν τη λατινική ρήση scripta manent – τα γραπτά μένουν, και μάλιστα στην ηλεκτρονική τους μορφή μένουν για πολύ περισσότερο από ό,τι στο χαρτί, που θα μπορούσε να σβηστεί, να σκιστεί, να παραπέσει. Στο εξωτερικό, όπου η διάδοση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εξαπλώθηκε νωρίτερα από ό,τι εδώ, υπάρχουν πολλά παραδείγματα λανθασμένης έκθεσης μέσω αυτών. Σιγά σιγά μαθαίνουμε να είμαστε πιο προσεκτικοί.