Οχι, η «λίστα της Σαγκάης» δεν είναι η μοναδική. Και αν σε αυτήν τα ελληνικά πανεπιστήμια (το Εθνικό Καποδιστριακό και το Αριστοτέλειο, συγκεκριμένα) κατατάσσονται στις θέσεις 301 – 400, δεν μας πτοεί. Υπάρχουν άλλες διεθνείς λίστες στις οποίες τα ελληνικά ΑΕΙ αξιολογούνται ανάμεσα στα καλύτερα. Το επιχείρημα του πρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Γιάννη Μυλόπουλου μπορεί ή να βυθίσει σε κατάθλιψη ή να κατευνάσει την ανησυχία. Εξαρτάται από ποια πλευρά το βλέπει κανείς.
Οσοι στοιχίζονται πίσω από την κατάθλιψη είναι εκείνοι που αντιλαμβάνονται ότι παρόμοιες ειδήσεις δεν έχουν κανένα ελπιδοφόρο μήνυμα και η αντίδραση του πρύτανη (από τους βασικούς πολέμιους του νέου νόμου για τα ΑΕΙ) αποκαλύπτει απλώς τη γύμνια της άποψης. Αν δηλαδή τα δύο κορυφαία πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας βρίσκονται τόσο χαμηλά στην παγκόσμια κατάταξη δεν οφείλεται ούτε σε κακόβουλες εκτιμήσεις των «ξένων» ούτε σε μυστική σκευωρία ώστε να κριθεί απαραίτητος ο νόμος Διαμαντόπουλου (εξάλλου ψηφίστηκε από τη συντριπτική πλειοψηφία του κοινοβουλίου και στη συνέχεια απαξιώθηκε) ούτε στην κακή οικονομική κατάσταση των ελληνικών ΑΕΙ. Η χαμηλή θέση χρεώνεται αποκλειστικά σε ένα κράμα κυβερνητικών πράξεων ή παραλείψεων δεκαετιών, ζυμωμένο με τον παραγοντισμό, την αδράνεια και την αντίδραση του ακαδημαϊκού κατεστημένου σε κάθε απόπειρα ανανέωσης. Οι εξαιρέσεις, όποτε εμφανίζονται, δεν αποτελούν άλλοθι για τον κανόνα.
Οσοι συντάσσονται με τη θέση του κ. Μυλόπουλου (με την καθησυχαστική ανάγνωση δηλαδή) θα πρέπει να αναλογιστούν τι είδους πανεπιστήμια επιθυμούν. Γιατί, πλέον, κανείς δεν μπορεί να δηλώσει δημόσια ότι μια χαρά είναι η ανώτατη εκπαίδευση, μόνο περισσότερα κονδύλια χρειάζονται για να λάμψει διεθνώς, χωρίς να θεωρηθεί ανυποψίαστος ή ιδιοτελής. Πόσο πείθουν για τις προθέσεις τους όταν επικαλούνται άλλες λίστες, καλύτερες και πιο «συμφέρουσες»; Αν δεν συμφιλιωθούμε με την πραγματικότητα δεν πρόκειται ποτέ να την αλλάξουμε. Η κατρακύλα των ΑΕΙ στη «λίστα της Σαγκάης» προφανώς οφείλεται και στην ελληνική κρίση. Είναι όμως και η αποκαλυπτική καταγραφή μιας πορείας συνδυασμένης απαξίωσης των ΑΕΙ από την ελληνική πολιτεία, την πανεπιστημιακή συντεχνία και μια παγιδευμένη στις εμμονές της κοινωνία. Η «λίστα» αποτυπώνει ψυχρά αυτό που δηλώσεις σαν του πρύτανη κ. Μυλόπουλου προσπαθούν να κουκουλώσουν. Μόνο που οι κουβέρτες, από την πολλή χρήση, έχουν ξηλωθεί και η γύμνια δεν κρύβεται.