Αυτό που θεωρητικά διαφοροποίησε το σύνολο των κομμάτων της σημερινής συγκυβέρνησης από το παλαιό καθεστώς της μονόπλευρης λιτότητας και του ατελέσφορου Μνημονίου ήταν η διαβεβαίωση ότι η νέα περίοδος θα έχει όλα τα πρόσημα της ανάπτυξης.
Ολοι τότε φανταστήκαμε ότι το πρώτο μέλημα της νέας κυβέρνησης θα ήταν η άμεση δρομολόγηση των μέτρων που θα υλοποιούσαν την παραπάνω υπόσχεση. Οτι, δηλαδή, το σύνολο σχεδόν των υπουργών θα έσκυβε πάνω στους τομείς που συνθέτουν το υπόβαθρο της ανάπτυξης και που καταφέρνουν να επιβιώνουν εις πείσμα των καιρών (τουρισμός, γεωργία, ενέργεια, ναυτιλία, πράσινη επιχειρηματικότητα, υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας κ.λπ. Αντ’ αυτού, γίναμε θεατές του ίδιου έργου. Περίοδος πρώτη: αναδιανομή της νομής της εξουσίας και του κράτους με πρώτιστο μέλημα την «εξασφάλιση» των «δικών μας των παιδιών». Περίοδος δεύτερη: δικαίωμα χάριτος μέχρι οι καινούργιοι να μάθουν τη δουλειά (στο τηλέφωνο όλοι δηλώνουν «τρελαμένοι»). Περίοδος τρίτη: καλοκαιρινή αναβλητικότητα. Περίοδος τέταρτη: προκρούστειος οικονομία με νέες περικοπές μισθών και συντάξεων για το νέο(;) έλλειμμα των 11,6 δισ. κ.ο.κ.
Δεν ακούστηκε κουβέντα για το πώς θα ενεργοποιηθεί ο αναπροσανατολισμός του ΕΣΠΑ στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, πώς θα υποχρεωθούν οι τράπεζες να ανοίξουν τις στρόφιγγες του δανεισμού, πώς θα αξιοποιηθούν ανέγγιχτοι πόροι ειδικών ταμείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή των δυνατοτήτων πρόσβασης των ΜΜΕ και των ΟΤΑ στα χαμηλότοκα δάνεια της ΕΤΕ, της KfW και της Deutsche Bank – που έχουν συμβληθεί με την Επιτροπή για έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και εξοικονόμησης. Δεν ακούστηκε κουβέντα για τα λιμνάζοντα χρήματα του ΕΟΧ (Ενιαίος Οικονομικός Χώρος) ή αυτά του Πράσινου Ταμείου που με περισσή υπερηφάνεια είχε δηλώσει ο προηγούμενος ΥΠΕΚΑ ότι υπερβαίνουν το 1 δισ., για να δηλώσει αμέσως μετά ότι «βέβαια δεν έχουμε λεφτά για πέταμα»(!).
Αντίθετα, μια απ’ τις ελάχιστες παραγωγικές επενδύσεις, με αποδεδειγμένη κερδοφορία και αξιοποίηση όχι μόνο του μεγάλου αλλά και του μικρού επενδυτικού κεφαλαίου, αυτή του κλάδου των φωτοβολταϊκών, δαιμονοποιείται και παύει να αποτελεί στρατηγική επιλογή.
Ολοι φυσικά γνωρίζαμε ότι ο συγκεκριμένος κλάδος είχε προβλήματα, όμως από το σημείο αυτό μέχρι την ισοπέδωση μιας ανθούσας επιχειρηματικής δραστηριότητας, υπάρχει απόσταση. Και όταν αυτό γίνεται με τρόπο καταγγελτικό προς το αμέσως προηγούμενο καθεστώς «των στρεβλώσεων στο ρυθμιστικό πλαίσιο, των κακών χειρισμών και του εσφαλμένου σχεδιασμού που οδηγούσε στην κατάρρευση της αγοράς ενέργειας» εμβάλλει σε υποψίες: ποιος καταγγέλλει ποιον αφού οι δομές παραμένουν αναλλοίωτες και τα στελέχη που ευθύνονταν για τις αποφάσεις βρίσκονται στις ίδιες πλουσιοπάροχα αμειβόμενες θέσεις;
Τον Φεβρουάριο του 2011, η Βουλή ψήφισε τον νέο επενδυτικό νόμο. Οι περισσότεροι τον υποδέχθηκαν με συγκατάβαση, θεωρώντας, και δικαίως, ότι είναι ακόμα μία κίνηση ρουτίνας. Ελάχιστοι πίστεψαν ότι μπορεί να είναι το όχημα για τη νέα εποχή της ανάπτυξης. Θα πρέπει πάντως να αναγνωρίσουμε ότι στην εισηγητική έκθεση του ως άνω επενδυτικού νόμου αναγνωρίζεται η αποτυχία των σχεδίων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας όλης της προηγούμενης περιόδου (30 χρόνων), με χαμηλές επιδόσεις τόσο στην ανάδυση νέων επιχειρήσεων όσο και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Οι αιτίες κατά τον εισηγητή είναι η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, η γραφειοκρατία και η λάθος στόχευση. Αναμένουμε λοιπόν τα συμπεράσματα από τη νέα περίοδο εφαρμογής. Ιδίως όταν ο νόμος επιβάλλει ότι «τον Ιανουάριο εκάστου έτους ο υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας υποβάλλει στη Βουλή των Ελλήνων έκθεση, στην οποία αναφέρονται οι πόροι που διατέθηκαν, οι επενδύσεις που ενισχύθηκαν και οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν κατά κλάδο και περιφέρεια, καθώς και εκτιμώμενες επιπτώσεις των ενισχύσεων του παρόντος νόμου στην ανάπτυξη, την κλαδική αναδιάρθρωση, την πράσινη επιχειρηματικότητα, την ενίσχυση της καινοτομίας, την αύξηση των θέσεων απασχόλησης, την περιφερειακή σύγκλιση και συνολικά την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χώρας κατά το προηγούμενο έτος». Ακολουθούν οι υπογραφές 12 συνολικά υπουργών(!). Ο Ιανουάριος παρήλθε προ πολλού. Οι τέως υπουργοί μάλλον ξέχασαν τι είχαν υπογράψει.
* Ο κ. Ηλ. Ευθυμιόπουλος είναι πρώην υφυπουργός.