Υπάρχουν τουλάχιστον δύο δρόμοι για να διαστρεβλωθεί η πραγματικότητα ως προς τις αντοχές του συνταξιοδοτικού συστήματος της Ελλάδας. Ο πρώτος περνά μέσα από την υπερεκτίμηση των «μέσων όρων». Για παράδειγμα, αν περιοριστούμε στα στατιστικά που εκδίδει κάθε μήνα το ηλεκτρονικό σύστημα του υπουργείου Εργασίας και απολυτοποιήσουμε τη μέση κύρια σύνταξη γήρατος, (921,15 ευρώ) θα πιστέψουμε ότι έχει γίνει πλέον μια δίκαιη κατανομή των βαρών. Κι όμως σε αυτό το χαμηλό ποσό είναι (στατιστικά) κρυμμένα ποσά που φτάνουν έως και τα 2.500 ευρώ. Υπερβολικά, όχι για το ύψος αλλά για το ότι τις περισσότερες φορές τα ποσά αυτά δεν οφείλονται σε εισφορές που καταβλήθηκαν, είτε σε πραγματικά χρόνια εργασίας. Δυστυχώς, πολλές από αυτές τις υψηλές συντάξεις υπολογίστηκαν είτε ελέω συνδικαλιστικής σταδιοδρομίας στη ΔΑΚΕ ή την ΠΑΣΚΕ (πολλές οι περιπτώσεις στη ΔΕΗ και σε άλλες ΔΕΚΟ) είτε λόγω της μετάβασης έστω και για ένα 24ωρο πριν από τη συνταξιοδότηση, σε θέσεις γενικών διευθυντών.
Ο δεύτερος δρόμος που παραμορφώνει την εικόνα, αφορά τον καθημερινό βομβαρδισμό των υπερήλικων συνταξιούχων με ειδήσεις, σχόλια και λαϊκιστικές κολακείες για επικείμενες μειώσεις. Σε κλίμα φτηνού τηλεοπτικού τρόμου που τόσο εύκολα εμείς οι δημοσιογράφοι καλλιεργούμε, ουδείς υπουργός θα αποτολμήσει να ανοίξει σοβαρά τη δημόσια συζήτηση για το πόσο αντέχει το σύστημα και τι πρέπει να γίνει.
Κατά βάθος, οι περισσότεροι βολευτήκαμε πίσω από την ψευδαίσθηση μιας συνταξιοδοτικής βεβαιότητας που δεν υπήρχε εδώ και 15 χρόνια. Γιατί εάν το PSI κατέστρεψε κατά 50% τα αποθεματικά των Ταμείων, το άλλο 50% είχε ήδη καταστραφεί από τη δυσκολία προσαρμογής μας στις νέες δημογραφικές και οικονομικές συνθήκες. Το 1997 οδηγήσαμε στην πυρά τους Σπράο και Τήνιο όταν με την πρώτη έκθεσή τους υποδείκνυαν επώδυνες αλλαγές σωτηρίας (λιγότερο επώδυνες από αυτά που έχουμε υποστεί). Μετά ζητήσαμε από το Γιαννίτση να επιστρέψει στα αμφιθέατρα και να μην ασχολείται με τη σοβαρή πολιτική. Φυσικά, τότε η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη και αντέδρασε. Αλλά ποιος θα της μιλήσει για τη γήρανση και για το χτίσιμο μιας νέας αλληλεγγύης των γενεών; Το δίλημμα είναι εδώ: που πρέπει να πέσει το βάρος, στις συντάξεις ή στην ενίσχυση ενός δημόσιου συστήματος υγείας που δεν θα κάνει εισοδηματικές διακρίσεις; Οποιος είχε ή έχει την (αχρείαστη) επαφή με τα ιδιωτικά συστήματα υγείας μπορεί να καταλάβει τι σημαίνει αυτό το δίλημμα για μια κοινωνία που γερνάει με ταχύτατους ρυθμούς. Διότι την ώρα που ο ανενεργός πληθυσμός στη χώρα φτάνει το 30%, ο δείκτης γονιμότητας πέφτει κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 199η θέση ανάμεσα σε άλλες 220 χώρες και η ανεργία του 29% στεγνώνει ακόμη περισσότερο τα συνταξιοδοτικά Ταμεία, κανείς δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια μπροστά στο πρόβλημα.