Λάθος τότε, λάθος τώρα

2' 23" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο υπουργός Υγείας Αδωνις Γεωργιάδης δήλωσε σε τηλεοπτική εκπομπή: «Κάτω των 65, κανονικά, δεν έπρεπε να υπάρχει σύνταξη. Αν δεν δίναμε σε κανέναν κάτω των 65, θα μπορούσαμε να δίνουμε στους ανάπηρους αυτό που έπρεπε. Αφού όμως τόσα χρόνια το κράτος συνταξιοδοτούσε 50άρηδες, προφανώς τελείωσαν τα λεφτά». Ο κ. Γεωργιάδης είχε δίκιο. Ετσι συνέβαινε δεκαετίες τώρα. Στον δημόσιο τομέα ειδικά και οι μητέρες ειδικότερα «θεμελίωναν δικαίωμα» σκανδαλωδώς. Αλλά και κάποιες κατηγορίες εργαζομένων μέσα από «διατάξεις–κλειδιά» εξασφάλιζαν σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας.

Ομως, ο κ. Γεωργιάδης πρόσθεσε στην πρότασή του αυτό το πολυσήμαντο «κανονικά» και η όποια ισορροπία του σχολίου πήγε περίπατο. Διότι τίποτα δεν είναι «κανονικό» επί του θέματος. Ούτε αυτό που συνέβαινε πριν από την κρίση, με τις πελατειακές ρυθμίσεις και την «αξιοποίηση ειδικών διατάξεων», ούτε αυτό που συμβαίνει μετά την κρίση. Κυρίως το δεύτερο. Διότι η καμπάνια για πρόωρη συνταξιοδότηση ήταν η άλλη όψη της κινητικότητας, των εθελουσίων στις οποίες οδηγήθηκαν εργαζόμενοι σε τράπεζες, ΔΕΚΟ, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Υπολογίζεται ότι την τετραετία της κρίσης περισσότεροι από 120.000 συνταξιοδοτήθηκαν, από τους οποίους ένας στους τρεις (εξ)αναγκάστηκε. Τον Απρίλιο του 2013, ο τότε υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Αντώνης Μανιτάκης, είχε επισημάνει: «Το δημοσιονομικό αίτημα της δραστικής μείωσης των δημοσίων υπαλλήλων, από αίτημα εξυγιαντικό, κινδυνεύει να γίνει, με τις αθρόες συνταξιοδοτήσεις, ο εφιάλτης της δημόσιας διοίκησης και των Ταμείων. Ο αριθμός των συνταξιοδοτήσεων το 2012 έφθασε τις 32.000 και η μείωση του συνολικού αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων έως το 2015 θα προσεγγίσει τις 180.000».

Η μία πλευρά είναι ο «εφιάλτης», ως διαμορφωμένη πλέον πραγματικότητα των Ταμείων. Η άλλη πλευρά είναι το κοινωνικό πρόβλημα: Τι σημαίνει για έναν άνθρωπο, κατά κανόνα γύρω στα 50, να εγκαταλείπει κακήν κακώς (χωρίς, δηλαδή, πολλές επιλογές) τον εργασιακό του χώρο; Το ίδιο ερώτημα έχουμε θέσει και στο παρελθόν. Ομως, τώρα η δήλωση του κ. Γεωργιάδη γεννά την ανάγκη για ένα μικρό φρεσκάρισμα, καθώς τα κίνητρα για συνταξιοδότηση δεν έχουν σταματήσει να διαφημίζονται, αποτελώντας τον πιο «ανώδυνο» τρόπο για τη μείωση προσωπικού.

Πώς αποτυπώνεται όμως στην ανθρωπογεωγραφία ενός πληθυσμού αυτός ο αυξανόμενος στρατός συνταξιούχων, που αποκόβεται από την παραγωγική διαδικασία σε μια ηλικία δυναμική, ώριμη σε επιθυμίες και μεστή σε εμπειρίες; Πόσο «κανονικό» είναι και τι είδους μεταρρύθμιση προοιωνίζεται;

Είναι πραγματικά πολύ άβολη η θέση τους. Δεν είναι άνεργοι, δεν είναι ηλικιωμένοι. Χρεώνονται το στίγμα του απομάχου χωρίς να το έχουν επιθυμήσει· θεωρούνται με τα προ κρίσης ανακλαστικά προνομιούχοι. Επιπλέον, στοχοποιούνται γιατί (και) εξαιτίας τους βουλιάζουν τα Ταμεία.

Οι συνταξιούχοι της κρίσης διαμορφώνουν μια ειδική κατηγορία πληθυσμού, διαρκώς αυξανόμενη και ακόμη ακατάτακτη. Το «δικαίωμα στη σύνταξη», όσο καταχρηστικά και αν αντιμετωπίστηκε πριν από την κρίση, άλλο τόσο στρεβλά χρησιμοποιείται την τελευταία τετραετία. Δεν είναι ούτε προνόμιο ούτε σανίδα σωτηρίας. Είναι μία από τις κατακλείδες ενός κράτους πρόνοιας. Και σε αυτήν τη χώρα υπάρχει το ασύμπτωτο: είτε το κράτος συναλλάσσεται είτε η πρόνοια υποβαθμίζεται. Με τη συμμετοχή ή όχι της κοινωνίας. Τι θεωρούμε, λοιπόν, «κανονικό»;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή