Το γλωσσικό αισθητήριο ορισμένων αναγνωστών εθίγη προχθές από την αναφορά στο «παν μέτρον άριστον». Οπου, όπως μου επεσήμαναν το ορθόν είναι «μέτρον άριστον» χωρίς το «παν». Οντως, έτσι το παρέδωσε ο Ρόδιος Κλεόβουλος, ένας από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας. Πλην όμως το «παν» προσετέθη πολύ νωρίς στο ρητό. Ηδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα το αναφέρει ο Γρηγόριος Ναζιανζηνός στον λόγο του για τον Μεγάλο Βασίλειο: «το παν μέτρον άριστον, εν τοις μάλιστα επαινών, και παρά πάντα τον εαυτού βίον φυλάξας». Επειδή βέβαια το ζήτημα δεν είναι γλωσσικό, αλλά φιλοσοφικό, το θέμα είναι αν η προσθήκη της λέξης «παν» παράγει σημασία, ή απλώς καταστρέφει τη σημασία του ρητού. Δεδομένου δε ότι για την αρχαία ελληνική σκέψη το μέτρο ήταν συνθήκη αξίας, ο «μέτριος» άνδρας ήταν ο αγαθός άνδρας, παν μέτρον είναι άριστο γιατί προσθέτει αξία στον βίο του ανδρός, όπως λέει ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Οι γλώσσες αλλάζουν μαζί με τη σημασία των λέξεων που γλιστράει από την αρχική παρακολουθώντας τη χρήση τους και το ζητούμενο πάντα είναι αν τη θέση της αρχικής σημασίας τη διαδέχεται μία άλλη ή απλώς την αντικαθιστά το κενό της σημασίας, οπότε και υπάρχει πρόβλημα. Πάντως, η χρήση του «παν μέτρον άριστον» στην σύγχρονη ελληνική είναι ευρύτατη και μόνον ο στείρος δογματισμός μπορεί να την θεωρήσει λάθος του ίδιου τύπου με την έκφραση «εξ απαλών ονύχων».
Απόδειξη τα όσα συμβαίνουν τις ημέρες αυτές με τις υποψηφιότητες στον δήμο της Αθήνας. Οπου τώρα που το τοπίο των υποψηφίων ξεκαθαρίζει, μας δίνεται η ευκαιρία να διαπιστώσουμε πως όντως ο απερχόμενος δήμαρχος κ. Καμίνης ξεχωρίζει με τη μετριότητά του ανάμεσα σε τόσους αριστούχους της πολιτικής που τον ανταγωνίζονται. Εξ ου και το νέο ρητόν: «παν μέτρον μέτρου άριστον». Διότι όλα εξαρτώνται από το πού βάζεις το μέτρο, πώς το ορίζεις και αν, ας πούμε ξέρεις να μετράς αντίστροφα από το δέκα ώς το μηδέν ώστε να μην καθυστερήσεις την άφιξη του νέου έτους. Και οφείλω να παραδεχθώ πως δεν είναι μόνον στον τομέα αυτόν που υστερεί ο κ. Καμίνης. Υστερεί και σε ζητήματα αισθητικής και αγάπης. Διότι δεν τον άκουσα ούτε μία φορά να λέει πως την αγαπάει αυτήν την πόλη και θέλει να γίνει δήμαρχος για να φροντίσει την αισθητική της. Οπως δήλωσε ευθαρσώς ο κ. Σπηλιωτόπουλος, ο οποίος, υποθέτω, ότι πήρε το χρίσμα από τη Ν.Δ., όχι ελλείψει άλλου όπως διατείνονται οι κακεντρεχείς, αλλά για να επιβραβευθεί η επιτυχημένη του θητεία στα δύο υπουργεία που υπηρέτησε με τόση επιτυχία και τέτοια λαμπρότητα. Ο κ. Καμίνης δεν μπορεί να αντιτάξει τη βροντερή φωνή της κοινωνίας την οποίαν επικαλείται ο κοινωνικός αγωνιστής κ. Κακλαμάνης. Τι να του πει; Πως τον Καμίνη, ενώ ήταν υποψήφιος της μετριοπαθούς Αριστεράς, τον ψήφισε η αστική Αθήνα για την ευπρέπειά του, τη σοβαρότητά του και όλα τα λοιπά στοιχεία που συνθέτουν τη μετριότητα στη χώρα των αρίστων; Ή μήπως ότι δεν συνεργάστηκε με τον κ. Δένδια για την επιβολή της σχετικής τάξης στην πρωτεύουσα του μπάχαλου;
Οφείλω να ομολογήσω πως αν μη τι άλλο το ΚΚΕ κρατάει έντιμη στάση με τον κ. Σοφιανό. Ποτέ δεν είπε αερολογίες περί Αθήνας και περί αυτονομίας της τοπικής αυτοδιοίκησης. Πρότεινε έναν κομματικό υποψήφιο ως κομματικό υποψήφιο. Από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν περίμενα τίποτε καλύτερο από έναν κοινωνικό επαναστάτη. Η Ν.Δ. όμως η οποία, παρά τη φθορά της, εξακολουθεί να είναι ο κορμός του πολιτικού συστήματος, να «δίνει τον τόνο», όφειλε να δείξει περισσότερο θάρρος και ωριμότητα και να ξεπεράσει τη λογική του μικροχώραφου στην οποία θέλουν να την καταδικάσουν όσοι πανικόβλητοι και φοβικοί προτιμούν να μετρήσουν ψήφους παρά να δώσουν τη μάχη της Αθήνας. Διότι η πόλη χρειάζεται έναν δήμαρχο που να ξέρει και να σέβεται τους όρους της αστικής ζωής, αυτής που λείπει από τη νεόπλουτη αισθητική αυταρέσκεια της πολιτικής μας τάξης.