Οι προοπτικές εξόδου της Ελλάδας από τη μεγαλύτερη μεταπολεμική οικονομική κρίση, έχουν, «Καλώς» και, υπό δύο προϋποθέσεις μπορούν να είναι «Λίαν Καλώς». Μετά δύο χρόνια ταλαντεύσεων και ολίσθησης (2008-2009) και τέσσερα χρόνια σκληρής προσαρμογής (2010-2013), παρουσιάζεται η ευκαιρία σταθεροποίησης και, ενδεχομένως, απογείωσης.
Με την επιφύλαξη της εκμετάλλευσης που θα κάνουν τα κόμματα των αποτελεσμάτων της κάλπης, η σταθεροποίηση θα έχει ολοκληρωθεί στα πέντε επόμενα βήματα.
Το πρώτο γίνεται με την επιβεβαίωση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος. Το τσεκάπ της Blackrock δείχνει ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα διαθέτει τα κεφάλαια που απαιτεί η σταθερότητά του. Βεβαίως, η τρόικα θα ζητήσει από την Τράπεζα της Ελλάδος να διατηρήσει σε «ρεζέρβα» πρόσθετα κεφάλαια, τουλάχιστον μέχρις ότου ολοκληρώσει τον δικό της έλεγχο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στην εποπτεία της οποίας περνούν, σε λίγους μήνες, όλες οι ευρωπαϊκές συστημικές τράπεζες.
Το δεύτερο βήμα είναι η συμφωνία με την τρόικα. Η υποβολή και, κυρίως, η έγκριση των εκθέσεων Τόμσεν και Μορς, είναι η τελευταία πράξη στη μακρά κρίση που προκάλεσε η έκρηξη του ελληνικού δημόσιου χρέους. Οποιες παρατηρήσεις κι αν γράψουν οι συντάκτες, όποιες αναθεωρήσεις υποχρεώσεων κι αν συμφωνηθούν, όποιες νέες οδηγίες κι αν περιλάβουν, το έργο θα έχει «χάπι εντ». Οι βασικές ισορροπίες έχουν επανέλθει και ο κίνδυνος κατάρρευσης δεν υπάρχει. Η ελληνική οικονομία διαθέτει πλέον βάση επί της οποίας μπορεί να οικοδομήσει μέτρα αναζωπύρωσης της συγκυρίας και αύξησης της απασχόλησης.
Το τρίτο βήμα περιλαμβάνει την επικύρωση των δημοσιονομικών επιδόσεων από τη Eurostat, που θα ακολουθήσει τις σχετικές εκτιμήσεις της τρόικας. Θα έχει προηγηθεί η αναβαθμολόγηση της αξιοπιστίας των ελληνικών ομολόγων, των προοπτικών ελληνικής οικονομίας και των δανειακών δυνατοτήτων τραπεζών και μεγάλων επιχειρήσεων από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης.
Το τέταρτο βήμα απαιτεί συγκερασμό κινήσεων και πολιτική αποφασιστικότητα, αφού θα συνδυάσει την πρώτη δοκιμαστική έξοδο της Ελληνικής Δημοκρατίας στις αγορές κεφαλαίου, με τη σκιαγράφηση των προσθηκών που θα γίνουν στο Δεύτερο Μνημόνιο του Φεβρουαρίου 2012. Οι αγορές προεξοφλούν τη συμφωνία μεταξύ των κρατών της Ευρωζώνης που δανείζονται με «τριπλό Α» και όσων βρίσκονται «ένα βήμα πίσω», με πρώτη τη Γαλλία. Η Νέα Συμφωνία για το Ελληνικό Χρέος θα αναγγελθεί ως ο τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα θετικών εξελίξεων, που δημιουργεί η απαλλαγή της Ιρλανδίας από το Μνημόνιο, η προγραμματισμένη έξοδος της Πορτογαλίας και η ομαλή πορεία της Κύπρου.
Το πέμπτο βήμα θα γίνει με την ανακοίνωση ότι θα ενισχυθούν τα κεφάλαια της «Τράπεζας Ανάπτυξης», τη συμφωνία της κυβέρνησης σε νέες διεθνείς μεγάλες επενδύσεις μέσω ιδιωτικοποιήσεων και, το ξεκίνημα της αναδιάρθρωσης των δανείων του ιδιωτικού τομέα.
Τα πέντε αυτά βήματα είναι παραπάνω από αρκετά για να επαναφέρουν την εμπιστοσύνη στις προοπτικές της οικονομίας.
Ολα όμως κρέμονται από δύο, πολιτικές βεβαίως, αποφάσεις. Η μία αφορά τη συμφωνία μεταξύ Σαμαρά και Μέρκελ για την επόμενη μέρα του μνημονίου. Ο πρωθυπουργός πρέπει να πείσει το Βερολίνο, ότι η κυβέρνηση θέλει και μπορεί να συνεχίσει το έργο της μέχρι το 2016 τηρώντας ταυτόχρονα τους συμφωνημένους στόχους.
Η δεύτερη απόφαση αγγίζει το «αδύνατον». Αν όμως ο Αλέξης Τσίπρας αποδειχτεί αρκετά ισχυρός και επαρκώς ώριμος ώστε να συμφωνήσει στο πρόσωπο και την εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, ακόμη και μέσα στο φθινόπωρο, κανείς δεν θα πιστεύει την ταχύτητα με την οποία θα επουλώσει η κοινωνία τα τραύματα που προξένησε η κρίση κι έσκαψαν τα λάθη.