Eπρεπε να μεταφραστεί και να σταλεί σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού ένα εκκαθαριστικό εφορίας. Οι ενδιαφερόμενοι πήγαν στο αρμόδιο τμήμα του υπουργείου Εξωτερικών με το αντίγραφο που τύπωσαν από το taxisnet, το οποίο έχει ισχύ «ακριβούς αντιγράφου». Ούτως ή άλλως, επειδή το εκκαθαριστικό ήταν μηδενικό, δεν είχε σταλεί ταχυδρομικά στον φορολογούμενο. Το μεταφραστικό τμήμα δεν το δεχόταν χωρίς επίσημη επικύρωση· τα ΚΕΠ επικύρωναν μόνο φωτοτυπία του πρωτοτύπου (που έπρεπε να προσκομιστεί)· η αρμόδια εφορία, στην πρώτη επίσκεψη, απλώς έδωσε στον ενδιαφερόμενο τη σχετική απόφαση του υπουργείου Οικονομικών (283/0030/11.11.2003 -ΦΕΚ Β΄ 1685) που επιβεβαίωνε ότι το ηλεκτρονικά χορηγούμενο εκκαθαριστικό οφείλει να «γίνεται αποδεκτό χωρίς περαιτέρω διατυπώσεις». Ομως, όχι· δεν ήταν ακριβώς έτσι. Η προϊσταμένη του αρμόδιου τμήματος της εφορίας ενημέρωσε, στη συνέχεια, ότι υπάρχει ειδική θέση υπαλλήλου για να σφραγίζει τα ηλεκτρονικά εκκαθαριστικά. Οπερ και εγένετο.
Η στρογγυλή σφραγίδα με τις συνοδευτικές υπογραφές έδωσε στο σημείωμα του taxisnet αυτό που του έλειπε: υπόσταση επίσημου εγγράφου. Την ίδια στιγμή η ηλεκτρονική διακυβέρνηση δεχόταν ένα ηχηρό πλήγμα.
Το ελληνικό Δημόσιο προσπαθεί να περάσει στον 21ο αιώνα, αλλά η μετάβαση δεν γίνεται χωρίς τα «εργαλεία» του παρελθόντος. Η σφραγίδα είναι βαριά κληρονομιά. Χωρίς το φρέσκο αποτύπωμά της –το φωτοτυπημένο δεν αρκεί– το δημόσιο έγγραφο δεν έχει καμία αξία.
Εκτός από την πρώτη ανάγνωση του συμβάντος (ενδεικτικού, καθώς υπάρχουν πολλά παρόμοια), που συνδέεται με τις θέσεις εργασίας, με την αδυναμία του κρατικού μηχανισμού να αποδεχθεί και να προσαρμοστεί στα διεθνώς ισχύοντα δεδομένα, υπάρχει και μια πτυχή καθόλου αμελητέα· το αντίθετο, μάλιστα: καθοριστική. Αφορά στις σχέσεις κράτους – πολίτη.
Ο πολίτης είναι εν δυνάμει πλαστογράφος. Μπορεί να παρέμβει, να νοθεύσει, να «κατασκευάσει» άλλα στοιχεία, δημιουργώντας κομπίνες με τα δημόσια έγγραφα. Το κράτος δεν τον εμπιστεύεται, η συναλλαγή χρειάζεται τοποτηρητή- σφραγιδοφύλακα. Τίποτα δεν προσδίδει στο έγγραφο εγκυρότητα παρά μόνον το ηχηρό αποτύπωμα, που δηλώνει ότι πέρασε τον έλεγχο, «εμψυχώθηκε». Δεν είναι μια εκτύπωση ή, ακόμα χειρότερα, μια άυλη εικόνα στο iPhone. Είναι εκεί για να δηλώνει ότι το κράτος έχει συνέχεια αδιατάρακτη, με φύλακα άγγελό της τη γραφειοκρατία. Αλλιώς, χρειάζεται κοινωνία αμοιβαίας εμπιστοσύνης και όχι αμοιβαίας καχυποψίας.