Στην τελευταία συνάντηση με τα υπουργεία η τρόικα ήταν αυτή που έθεσε στις διαστάσεις του το πρόβλημα «συντάξεις», επισημαίνοντας αυτό που θα έπρεπε να έχουν υπενθυμίσει κυβέρνηση και κόμματα αντιπολίτευσης: πως οι μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων δεν συνιστούν παρά μία ακόμη εκδήλωση των μεγάλων προβλημάτων στις συντάξεις.
«Πώς θέλετε να μοιράσετε το πρωτογενές πλεόνασμα όταν δεν καταβάλλετε τις συντάξεις;» φέρεται να είπε ο επικεφαλής του ΔΝΤ στην Ελλάδα ειρωνευόμενος τη σπουδή της κυβέρνησης να μοιράσει σε επιλεγμένες κατηγορίες -ενδεχομένως προεκλογικά οριοθετημένες- μέρος του περίφημου πρωτογενούς πλεονάσματος. Κι ας είναι σχεδόν διπλάσιο από το πλεόνασμα το εσωτερικό χρέος, από τις συντάξεις που δεν καταβάλλονται κανονικά στους δικαιούχους.
Από τον Αύγουστο τα συνδικάτα στα Ταμεία σημείωναν ότι το κρυφό χρέος από τις απλήρωτες συντάξεις ανέρχεται στο ποσό των 2 δισ. ευρώ. Η αναμονή για την απόδοση της σύνταξης κυμαίνεται από 1 έως 4 χρόνια, ενώ οι συνταξιούχοι που ζουν είτε με τα ψιχία της προσωρινής σύνταξης, είτε με δανεικά, είτε με «μαύρα» από κρυφή απασχόληση ξεπερνούν τους 350.000. Πιο τυχεροί απ’ όλους οι συνταξιούχοι της Τράπεζας της Ελλάδος. Πιο άτυχοι, δεκάδες χιλιάδες με διαδοχική σύνταξη σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ και άλλα Ταμεία. Στο ΙΚΑ περίπου 75.000 άνθρωποι είναι σε αναμονή από 12 έως 24 μήνες να πάρουν την πρώτη κανονική κύρια σύνταξη. Ανάμεσα στους χιλιάδες που έχουν δικαιωθεί αναπηρικής. Περίπου 78.000 συνταξιούχοι είναι σε αναμονή πάνω από 2 χρόνια για την επικουρική. Αλλά η κατάσταση δεν είναι καλύτερη ούτε για τους συνταξιούχους του πρώην ΤΣΜΕΔΕ, του Ταμείου Νομικών, ή του Δημοσίου. Για να μη μιλήσουμε για τα εφάπαξ. Η καθυστέρησή τους, απόρροια της χρεοκοπίας του συστήματος, συνιστά και έναν ιδιότυπο εσωτερικό δανεισμό.
Μόνο που πάλι «την πληρώνουν» οι πιο αδύναμοι. Οσοι δεν έχουν διατηρήσει ένα καλό «κονέ» στο ΙΚΑ, όσοι έχουν αλλάξει πολλά Ταμεία ασφάλισης κι έχουν «διαδοχική», όσοι ντρέπονται να υποχρεωθούν σε φίλους και γνωστούς ζητώντας μια μικρή παρέμβαση για να μην αργήσει η σύνταξη που δικαιούνται, όσοι παραμένουν αξιοπρεπείς. Αυτοί είναι οι μεγάλοι χαμένοι των καθυστερήσεων στην απονομή των συντάξεων γιατί απλώς περιμένουν να τους θυμηθεί το ίδιο το σύστημα.
Ο κ. Βρούτσης κάποια στιγμή εξήγγειλε τη χορήγηση προσωρινής σύνταξης θεωρώντας ότι λύθηκε το πρόβλημα. Αλλωστε, αφού μπορούν να πάρουν 400-450 ευρώ προσωρινά γιατί να μην περιμένουν κάποια χρόνια. Αν, στο μεταξύ, μέχρι να εκδοθεί η σύνταξη, αναγκαστούν να εργαστούν παράνομα, δεν έχει και μεγάλη σημασία. Αλλωστε τα στοιχεία της «Εργάνης» για τις ροές προσλήψεων- απολύσεων, δείχνουν μείωση της μαύρης εργασίας. Κι αφού τα στοιχεία είναι έτσι, πώς μπορεί η πραγματικότητα να είναι διαφορετική; Ιδού το ερώτημα.