«Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις». Το απόφθεγμα του Οδυσσέα Ελύτη είναι συμβολικό, ωστόσο αρκετοί είναι εκείνοι που διευρύνουν τη σημασία του όχι μόνο για τον ελληνικό πολιτισμό, αλλά και για την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση.
Σε αυτούς ανήκει σίγουρα ο πρόεδρος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής Πάνος Κανέλλης, ο οποίος πιστεύει ότι η έμφαση στην ποιότητα και τη βιωσιμότητα που δίνει η Σχολή μπορεί να συμβάλει προς αυτήν την κατεύθυνση. Μιλώντας στην ελληνική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, ο κ. Κανέλλης αναφέρθηκε στην επέκταση των προγραμμάτων της Σχολής ώστε να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της ελληνικής οικονομίας, καθώς η υψηλή ανεργία οδηγεί τους νέους πίσω στην αγροτική παραγωγή. Αν και τα ελληνικά γεωργικά προϊόντα μπορούν να είναι εξαιρετικά, ακόμη δεν έχουν καταφέρει να βρουν μία αξιόλογη θέση στην παγκόσμια αγορά. Ετσι, το κέντρο της Σχολής για την αγροτική επιχειρηματικότητα έχει στόχο να δώσει στους νέους αγρότες επιχειρηματικές γνώσεις, ενώ σημαντικό είναι και το πρόγραμμα για παιδιά αγροτικών οικογενειών, με κατεύθυνση είτε την κτηνοτροφία είτε τη γεωργία, που ξεκίνησε πέρυσι. Η τελευταία -φετινή- προσθήκη είναι το Κέντρο Ελιάς, σε συνεργασία με το κορυφαίο στον τομέα πανεπιστήμιο UC Davis.
Με τις προβλέψεις των επιστημόνων να δείχνουν ότι η παγκόσμια ζήτηση για τρόφιμα θα διπλασιασθεί μέχρι το 2025, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, «μία γερή πλάτη δεν είναι πλέον αρκετή». Οι σύγχρονες ανάγκες απαιτούν την ενσωμάτωση της επιστήμης και της πληροφορικής τεχνολογίας, κάτι που αντανακλάται στα πτυχία της Σχολής: Διαχείριση Περιβαλλοντικών Συστημάτων, Επιστήμη και Τεχνολογία των Τροφίμων και Διεθνής Επιχειρηματικότητα.
Με ιστορία 110 ετών στην Ελλάδα, η Σχολή είναι ένας μη κερδοσκοπικός εκπαιδευτικός οργανισμός που χρηματοδοτείται από δωρεές των υποστηρικτών της, πολλοί από τους οποίους είναι πρώην φοιτητές της που νοσταλγούν τους μήνες που πέρασαν στην Ελλάδα. Μεταξύ των «νοσταλγών» είναι μάλιστα και ο προηγούμενος πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Ντάνιελ Μπένετ Σμιθ, που εξέφρασε την πίστη του στην προστιθέμενη αξία των ελληνικών αγροτικών προϊόντων, δυναμικό που όπως είπε όμως παραμένει ανεκμετάλλευτο. Εφερε δε το παράδειγμα του ελληνικού ελαιολάδου, που εξάγεται στην Ιταλία και αναμειγνύεται με άλλα, χαμηλότερης ποιότητας, λάδια προτού βρει τον δρόμο του για τις παγκόσμιες αγορές. Ο ίδιος πιστεύει στις δυνατότητες της χώρας και στον αγροτουρισμό, τονίζοντας ότι η περιοχή της Νεμέας, για παράδειγμα, διαθέτει «όλα όσα έχει η οινοπαραγωγός κοιλάδα Νάπα στην Καλιφόρνια, συν τους αρχαιολογικούς θησαυρούς».
Το ερώτημα είναι, θα μπορούσε η Σχολή να διευρύνει την επιρροή της, ώστε να έχει μεγαλύτερη συμβολή στην ελληνική γεωργία; Οπως απάντησε στην «Κ» ο πρόεδρός της, κατά καιρούς συζητεί με διάφορα υπουργεία για την επέκταση του έργου της, ωστόσο διαφορετικές προτεραιότητες μεταξύ των τελευταίων περιπλέκουν την προσπάθεια. Από την πλευρά της, η αντιπρόεδρος της Σχολής Τζοάν Ράιντινγκ είπε ότι «βλέπουμε τους αριθμούς των ενδιαφερόμενων να αυξάνονται, καθώς αναζητούν πιο έξυπνους και κερδοφόρους τρόπους ενασχόλησης με την γεωργία. Η Σχολή έχει την τεχνογνωσία και μπορεί να βοηθήσει… Θα είμαστε πάντα ένα μικρό σχολείο, αλλά αυτό που θέλουμε είναι να εστιάσουμε στην περιοχή της εξειδίκευσής μας και να αποτελέσουμε μοντέλο για άλλες εφαρμογές».
Οι Αμερικανοί έχουν καλούς λόγους να υποστηρίζουν τη Σχολή. Οπως το είχε θέσει από το 2010 ο τότε πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Νίκολας Μπερνς, «οι πρέσβεις έρχονται και φεύγουν, αλλά η Αμερικανική Γεωργική Σχολή… παραμένει ένα ισχυρό και ορατό παράδειγμα της καλύτερης πλευράς της Αμερικής, και κάνει περισσότερα για τις σχέσεις των ΗΠΑ με το εξωτερικό ίσως απ’ οποιαδήποτε άλλη επένδυση…». Οσο για την Ελλάδα, σύμφωνα με τον πρέσβη μας στην Ουάσιγκτον Χρίστο Παναγόπουλο, μπορεί να ωφεληθεί από «την ουσιαστική βοήθεια της Σχολής σ’ έναν κρίσιμο τομέα της ελληνικής οικονομίας, σε μία εποχή μάλιστα που η δημιουργία θέσεων εργασίας είναι πολύ σημαντική».