Εποχικά λαϊκά αναγνώσματα

2' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Παραμονές Πάσχα, η ευνοϊκότερη περίοδος για αποκαλύψεις γύρω από τη γήινη ζωή του Θεανθρώπου. Νέα στοιχεία για πάπυρο, τμήμα του «Ευαγγελίου της συζύγου του Ιησού», που είχε παρουσιαστεί παλιότερα από τη Θεολογική του Χάρβαρντ, έφεραν στο φως περαιτέρω επιστημονικές αναλύσεις του εγγράφου. Αρχικά, ιστορικοί είχαν αποφανθεί ότι ο πάπυρος, στον οποίο αναγράφεται, στην κοπτική γλώσσα, «ο Ιησούς τους είπε, η σύζυγός μου» και «αυτή μπορεί να γίνει μαθήτριά μου», είναι πλαστός. Προχθές όμως, ειδικοί ανακοίνωσαν ότι είναι αρχαίος – τοποθετείται μεταξύ 4ου και 8ου αι. μ.Χ. Δεν έλειψαν και πάλι οι αντιδράσεις ειδημόνων, που επισήμαναν την ομοιότητά του με το Ευαγγέλιο του Θωμά, αμφίβολης γνησιότητας κειμένου που ανακαλύφθηκε το 1945.

Τα απόκρυφα χριστιανικά κείμενα, κυρίως της Καινής Διαθήκης, δεν έπαψαν ποτέ να απασχολούν. Εκτός από τα πολυσυζητημένα Ευαγγέλια του Θωμά και του Ιούδα, είναι γνωστά άλλα 50 Ευαγγέλια και Πράξεις, Επιστολές, Αποκαλύψεις, που όχι μόνο προσελκύουν το ενδιαφέρον επιστημόνων, ερευνητών, φιλοσόφων, λογοτεχνών, καθώς αποτελούν εξαιρετική πηγή στοιχείων για την εποχή που γράφηκαν, αλλά και της αγοράς. Τα τελευταία χρόνια, έργα που βασίζονται στα απόκρυφα αποτελούν μαζική κουλτούρα, λαϊκά αναγνώσματα (όπως ήταν για τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, όταν κάλυπταν τα κενά που άφηνε η βιβλική ιστορία και ικανοποιούσαν την περιέργεια των πιστών σχετικά με τη ζωή της Παναγίας, του Ιησού και των Αποστόλων), τα οποία εξάπτουν τη φαντασία, ψυχαγωγούν και βέβαια… αποφέρουν τεράστια κέρδη. Η αγορά πάντα εκμεταλλευόταν την τάση της ανθρώπινης διάνοιας να προσθέτει στα πραγματικά γεγονότα μια λάμψη, να τα καθιστά ευεξήγητα, ευκολόπεπτα, ελκυστικά, την ανθρώπινη ανάγκη για το πλασματικό, για τη μυθολογία, για την ανατροπή της καθεστηκυίας ερμηνείας, την προτίμηση στα ετεροχρονισμένα, στα άκαιρα φωτοστέφανα από τις τρέχουσες πικρές αλήθειες.

Τα απόκρυφα χριστιανικά κείμενα αποτελούν εξαιρετική «πρώτη ύλη» για μυθοπλασίες, ειδικά στις μέρες μας, που τυγχάνουν λαμπρής δημοσιότητας – μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες, οι ιστορικοί και οι ερευνητές τα θεωρούσαν πλαστά. Πράγματι, δεν γράφτηκαν από τους Αποστόλους και τους άλλους επιφανείς από τους οποίους «υπογράφονται», αλλά από μεταγενέστερους χριστιανούς, ωστόσο τα περισσότερα θεωρούνται –από μερίδα επιστημόνων– αρχαία. Οι πιστοί τα λάτρεψαν, η Εκκλησία τα πολέμησε ως αιρετικές κακοδοξίες και τα εξαίρεσε από τον κανόνα, άσχετα αν πήρε από ορισμένα ύμνους και γιορτές (π.χ. τα Εισόδια της Θεοτόκου στηρίζονται σε παραδόσεις που αναφέρονται μόνο στα απόκρυφα). Ο Ωριγένης σημειώνει ότι μέσα στον «βόρβορο» των απόκρυφων κειμένων μπορεί να βρεθεί κάποιος πυρήνας αλήθειας.

Αυτός o πυρήνας αλήθειας, εν προκειμένω «ο Ιησούς ήταν παντρεμένος» ή κατά μια άλλη ερμηνεία «κάθε σύζυγος ή γυναίκα μπορούσε να είναι μαθήτρια του Ιησού», ξαναπροβάλλει ακριβώς παραμονές Μ. Εβδομάδας και εντυπωσιάζει. Στοιχεία ιστορίας, αρχαιολογίας, επιστημονικά δεδομένα, εργαστηριακές αναλύσεις, περιγραφές, αφηγήσεις δημιουργούν ένα εκρηκτικά ελκυστικό μείγμα. Ισως γιατί αυτό περιέχει μια… απόκρυφη ανατροπή. Την άρση στα ύψη του ιερού, της ανθρώπινης σαρκικής διάστασης του θείου, που εκτρέπει τα αινίγματα στα ερεβώδη βάθη της εμπειρίας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή