Οι ρυθμοί στις αγορές πέφτουν και η συναλλακτική δραστηριότητα υποχωρεί καθώς το Πάσχα πλησιάζει για ορθοδόξους και καθολικούς. Στα ελληνικά χωριά ζυμώνουν τσουρέκια. Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, «διεξόδους»: Η Αθήνα έστειλε τον δημοσιονομικό απολογισμό της στις Βρυξέλλες και αδημονεί για την έναρξη της συζήτησης για τη διευθέτηση του χρέους. Αντίθετα, με το πρόσφατο παρελθόν και κόντρα στη θολούρα που εκπέμπουν οι πολιτικοί, η εικόνα ξεδιαλύνει.
Η πιθανότητα «μεμιάς» σημαντικού «κουρέματος» του ελληνικού χρέους έχει ουσιαστικά φύγει από το τραπέζι. Είναι αδύνατον να εγκριθεί από τους Γερμανούς ψηφοφόρους, δημιουργεί «κακά» προηγούμενα, πολλαπλασιάζει τους παραπονούμενους και στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Επιπλέον, η έως τώρα συνολική διαχείριση της κρίσης από την Ελλάδα έχει επιβεβαιώσει σε μεγάλο βαθμό τα στερεότυπα των δανειστών. Παρά την επιθυμία του ΔΝΤ για καθαρές λύσεις, η Ευρώπη θεωρεί επικίνδυνο να δώσει «λευκή επιταγή» στην όποια ελληνική κυβέρνηση – πόσο μάλλον εν μέσω πολιτικής αστάθειας που τείνει να πάρει χαρακτηριστικά μονιμότητας. Ετσι το ποσοστό του χρέους ως προς το ΑΕΠ θα παραμείνει ψηλά και θα ρίχνει μακριά σκιά για καιρό πάνω από τη χώρα.
Η ζύμωση προκρίνει την παράταση αποπληρωμής του χρέους: μειώνει το πραγματικό του ύψος και περνάει «κάτω από το ραντάρ» των Βόρειων φορολογούμενων. Οι «ετήσιες δόσεις» θα μειωθούν τόσο ώστε να μην τσακίσουν τα δημόσια οικονομικά. Ο κρατικός προϋπολογισμός, όμως, θα πρέπει να συνεχίσει να είναι τουλάχιστον ισοσκελισμένος. Αν τα τοκοχρεολύσια μειωθούν κάτω από το 3% του ΑΕΠ τον χρόνο και αν ο προϋπολογισμός δεν έχει ανάγκη επιπλέον χρηματοδότησης, τότε η Ελλάδα θα εξυπηρετεί χωρίς ρίσκο – λέει το ευρωπαϊκό επιχείρημα. Ενα έλλειμμα 3% που θα πηγαίνει για αποπληρωμή των δανεικών κι ένας σφιχτά επιτηρούμενος προϋπολογισμός θα διαμορφώσουν ένα οικονομικό προφίλ για τη χώρα που θα της επιτρέψει να δανείζεται παράλληλα από τις αγορές. Αυτό αποτελεί τη μετάβαση από τον στόχο του διατηρήσιμου χρέους στον στόχο της «διατηρήσιμης δόσης». Η Ε.Ε. θα επιχειρήσει να κάμψει την παραδοσιακή εμμονή του ΔΝΤ στο κριτήριο του χρέους, αναλαμβάνοντας ευθύνη για τα ελληνικά χρηματοδοτικά κενά της ερχόμενης διετίας.
Συμπέρασμα; Το χρέος δεν «κουρεύεται». Η δόση μειώνεται. Η εξόφληση μετατίθεται στο μακρινό μέλλον. Στο μεταξύ, το ελληνικό Δημόσιο θα είναι σε διαρκή δίαιτα – ακονίζοντας τη πειθαρχία του. Κάπως έτσι φαντάζονται οι Ευρωπαίοι την έξοδο της Ελλάδας από την εντατική και το πέρασμά της στη φάση της «φυσικοθεραπείας». Δεν θα υπάρχει Μνημόνιο με την έννοια που υπάρχει σήμερα, αλλά θα υπάρχει δέσμευση για διατήρηση των πλεονασμάτων με μαξιλάρι τις ιδιωτικοποιήσεις. Οι επόμενες ελληνικές κυβερνήσεις θα αξιολογούνται με βάση τη συντηρητική διαχείριση των οικονομικών. Το πεδίο δράσης τους θα περιοριστεί. Είναι το κόστος της ανυποληψίας.
Αλλά μόνον οι «ευρωπαϊκοί σχεδιασμοί» για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους δεν αρκούν για την εξασφάλιση μιας επαρκούς οικονομίας. Το περιθώριο για έλλειμμα 3%, που σε άλλες χώρες θα ενισχύει την οικονομία, στην Ελλάδα θα φεύγει ως «δόση». Ενα κράτος με τόσες δεσμεύσεις δεν μπορεί να συμβάλει με δημόσιες επενδύσεις στην ανάπτυξη ή την αύξηση της απασχόλησης. Τι θα τις υποκαταστήσει; Οι ξένοι που έχουν ομόλογα ή μετοχές δεν προσλαμβάνουν ούτε «πληρώνουν ΙΚΑ». Το βάρος θα πέσει στον εγχώριο ιδιωτικό τομέα. Θα μπορέσει να λειτουργήσει όταν το κρατικό δεκανίκι γίνεται βούρδουλας; Θα επιτραπεί στις τράπεζες να χρηματοδοτήσουν; Πότε;
Οι πολιτικοί, αντί να ξιφουλκούν επί μαξιμαλιστικών σεναρίων, οφείλουν να τοποθετηθούν επί ρεαλιστικών: να εμπλακούν με ρεαλισμό και συνέπεια ώστε να τα βελτιώσουν, να ζητήσουν από Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη εγγυήσεις γι’ αυτά. Να ενημερώσουν, τέλος, την πιο ανυπόμονη πελατεία τους πως μετά το ζύμωμα της «λύσης για το χρέος» ακολουθεί μακρύ ψήσιμο…
Οι γρήγορες, συνολικές λύσεις τέλειωσαν.