To 16% της Χρυσής Αυγής στον Δήμο Αθηναίων και το 11% στην Περιφέρεια Αττικής δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο. Αναλυτές, πολιτικοί, πανελίστες, δημοσιογράφοι περιγράφουν, ερμηνεύουν το φαινόμενο, καταλογίζοντας ή όχι ευθύνες. Εδώ και μία τετραετία, περίπου, έχουν γραφτεί και σχολιαστεί σχεδόν τα πάντα. Ολα όσα αφορούν την άνοδο του νεοναζιστικού μορφώματος, τον τρόπο που λειτουργεί, την επιρροή που ασκεί, την τιμωρητική αντισυστημική ψήφο που προσελκύει.
Μετά την εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής, όμως, άνοιξε και μια άλλη κουβέντα: μήπως ήρθε ο καιρός να σταματήσουμε να χαϊδεύουμε τους ψηφοφόρους της, να αποδίδουμε μόνο στη φτώχεια και στην ανέχεια τα υψηλά ποσοστά, να δικαιολογούμε αυτό που συμβαίνει στην ελληνική κοινωνία. Γιατί, αλήθεια είναι, ότι ο θυμός, η οργή, η αντίδραση στο σύστημα, μπορούν να εκφραστούν μέσα και από άλλες επιλογές ψηφοδελτίων. Δεν είναι μονόδρομος ο Ηλίας Κασιδιάρης. Το γεγονός ότι υπάρχουν χιλιάδες κάτοικοι της Αθήνας που δεν αισθάνονται αποστροφή για την ιδεολογική ταυτότητα της Χρυσής Αυγής, που δεν εξοργίζονται (ως άνθρωποι και μόνο) από τη «δραστηριότητά» της και τις αποκαλύψεις για τον βίο και την πολιτεία των πρωτοκλασάτων μελών της, οδηγεί σε συμπεράσματα πέρα από την «οργή, το μίσος, τη διαμαρτυρία».
Δεν χρειάζεται ούτε να στοχοποιήσει ούτε να περιθωριοποιήσει κανείς τους ψηφοφόρους της. Εξάλλου, σαφώς λιγότεροι, από αυτούς που τελικά την ψηφίζουν, δηλώνουν ευθαρσώς την προτίμησή τους στη Χ.Α. Το κλειστό παραβάν λειτουργεί απενοχοποιητικά. Εκεί, μακριά από επιτιμητικά βλέμματα και σηκωμένα δάχτυλα, ο ψηφοφόρος είτε γελώντας χαιρέκακα είτε αφρίζοντας («θα σας δείξω τώρα εγώ», λες και ο ίδιος ζει αλλού) ή για κάποιον ανεξιχνίαστο λόγο, ψηφίζει Κασιδιάρη για δήμαρχο της Αθήνας.
Ομως στο 16% δεν γυρίζει κανείς εύκολα την πλάτη. Είναι μια σημαντική δεξαμενή ψήφων. Ετσι, λίγες ημέρες πριν από τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, παρατηρούμε προβεβλημένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να προσπαθούν να προσελκύσουν την «αντισυστημική» ψήφο της Χ.Α. Να δουν με κατανόηση εκείνον που παραστράτησε, εκείνον που θέλει να το ξανασκεφτεί και να επιστρέψει στον ίσιο δρόμο. Είναι και πάλι η άποψη πως ακόμα και η Χ.Α. είναι αποκλειστικό φαινόμενο της κοινωνικής κρίσης και μόλις «αρθούν οι αιτίες που οδήγησαν στην αύξησή της» όλα θα είναι όπως πριν. Λες και «πριν» ξυλοδαρμοί και εκφοβισμοί δεν υπήρχαν. Αλλο αν ελάχιστα μας απασχολούσαν, γιατί, προφανώς, το επί εποχής Μνημονίου ξύλο στον ξένο ή διαφορετικό διαφέρει από το προ Μνημονίου.
Κατανόηση, λοιπόν, για τον «λαό που υποφέρει» και ψηφίζει Χ.Α. Και ο λαός που υποφέρει και δεν ψηφίζει Χ.Α.; Είναι «απλώς» περισσότερο ώριμος και δημοκρατικά σκεπτόμενος; Ενώ το 16% είναι «απλώς» θύμα των περιστάσεων; Φαρισαϊκή είναι αυτή η λογική. Και επικίνδυνη.
Στην εν Ελλάδι Αριστερά περισσεύει η αντιφασιστική ρητορική, αλλά λείπει η επαφή με τους ανθρώπους και τα προβλήματά τους. Λείπει η ενεργοποίηση μηχανισμών που θα προσπαθήσουν να δώσουν λύσεις πρακτικές και βιώσιμες. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς στην εξουσία για να επικοινωνήσει με κατοίκους σε πάσχουσες περιοχές και να στήσει αναχώματα στην ακροδεξιά λαίλαπα.
Τι απομένει; Το βολικό, καθησυχαστικό και άκρως υποκριτικό: «Κάθε ψήφος που φεύγει από τη Χρυσή Αυγή είναι θετικό πράγμα για τη δημοκρατία». Μόνο που σε αυτή τη φράση, νικήτρια δεν είναι η δημοκρατία αλλά η ψηφοθηρία.