«Θα καούν τον Οκτώβρη οι φυλακές, θα το δείτε» είπε προ ημερών σε Επιτροπή της Βουλής ο αρχιφύλακας στην ψυχιατρική πτέρυγα Κορυδαλλού, γνωστός συνδικαλιστής, Αντώνης Αραβαντινός. Προφανώς σε μια προσπάθεια άσκησης πίεσης (όμως γιατί ειδικά τον Οκτώβρη;). «Η βία μεταξύ των κρατουμένων (100 εθνικοτήτων), οι συνθήκες κράτησης, οι διαφορετικές θρησκευτικές αντιλήψεις μαζί με την ανύπαρκτη ασφάλεια, είναι ένα εκρηκτικό μείγμα που θα οδηγήσει σε "Μαύρο Οκτώβρη"» είπε, τονίζοντας ότι νιώθουν εγκαταλελειμμένοι μέσα σε ένα «ανασφαλές σύστημα» («110 ξυλοδαρμοί σωφρονιστικών, το τελευταίο διάστημα, από κρατούμενους, με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός και την αναπηρία δύο») και παραθέτοντας τα γνωστά στοιχεία: 12.703 κρατούμενοι όταν οι 34 φυλακές χωρούν 9.286. Σε ορισμένες (Αλικαρνασσού, Ιωαννίνων, Κομοτηνής, Κω, Ναυπλίου, Νεάπολης, Τρίπολης, Κέρκυρας, Χαλκίδας) η υπερπλήρωση ξεπερνά το 200% ή και το 300%. Στον Κορυδαλλό, όπου κρατούνται 2.270 έναντι 1.070 θέσεων «αντιστοιχεί ένας σωφρονιστικός για 400 ή 500 κρατούμενους». Στο Νοσοκομείο των φυλακών (60 θέσεις) νοσηλεύονται 176 άτομα και στο ψυχιατρείο (160 θέσεις) 267 άτομα. Βροχή οι καταδικαστικές αποφάσεις για τις συνθήκες κράτησης από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ομως αυτές απαράλλακτες: 1.000 ισοβίτες, 40% των εγκλείστων για ναρκωτικά, 30% υπόδικοι, συχνά μη διαχωρισμένοι, σε συνθήκες σαρδελοποίησης βαρυποινίτες, προφυλακισμένοι για οικονομικά εγκλήματα, αλλοδαποί χωρίς χαρτιά, χρήστες ναρκωτικών, χωρίς επαρκή τροφή, ζεστό νερό, θέρμανση, επικοινωνία με εισαγγελείς και κοινωνικές υπηρεσίες, συνθήκες ακραίες που εξαχρειώνουν και εξεγείρουν.
Αυθαιρεσία και βία και πολύς χώρος για αυτοδικία, βασανιστήρια, συγκρούσεις, αυτοκτονίες, δολοφονίες. Διακίνηση ναρκωτικών, παιχνίδια εξουσίας, συναλλαγές («έχω προνόμια, έχεις ηρεμία»), μια στεγανή πυριτιδαποθήκη. Η διαβεβαίωση του σωφρονιστικού κώδικα ότι ο κρατούμενος δεν στερείται άλλο δικαίωμα από την ελευθερία του ηχεί εξωπραγματική. Τα μέτρα αποσυμφόρησης δεν αποδίδουν. Οι ρυθμίσεις Χατζηγάκη άνοιξαν την πόρτα της φυλακής σε 800, ο νόμος Καστανίδη σε 750, η τροπολογία Παπαϊωάννου σε 1.000, 926 βγήκαν με την υποχρέωση της κοινωφελούς εργασίας κ.ο.κ., όμως οι φυλακές ξαναγεμίζουν καθώς η περί δικαίου λογική μας κατατρύχεται από την εμμονή της καταστολής και όχι της πρόληψης, της τόνωσης του κράτους δικαίου, πρόνοιας. Σίγουρα είναι ένα εξαιρετικά δυσεπίλυτο ζήτημα καθώς υπάρχουν αντιθετικές στοχεύσεις, ως αποτέλεσμα -από τη μια- της συντριπτικής πίεσης για εγκλεισμό και από την άλλη της πρακτικής ανάγκης για αποσυμφόρηση. Ετσι τα μέτρα ακυρώνονται. Ομως δεν υπάρχει και σταθερό, ειλικρινές ενδιαφέρον. Δεν φτάνουν στον δρόμο τα ουρλιαχτά, η θύελλα από βλαστήμιες, ο τρόμος, ο πόνος, ο θρήνος, η παραφροσύνη… Η όποια ρύθμιση του ζητήματος δεν αποφέρει ψήφους, δεν υπάρχει πιεστικό αίτημα από την κοινωνία. Βυθισμένοι στη δίνη των προβλημάτων, στρέφουμε σταθερά τα νώτα στα κολαστήρια ανθρώπων που δεν μπορούν να αξιώσουν καμία ανάβαση…