Στον δημόσιο διάλογο, ακόμη και εντός της κυβερνητικής πλειοψηφίας, εξακολουθούν να ακούγονται φωνές αντίδρασης για τις μεταρρυθμίσεις που μας «επιβάλλει» η τρόικα. Τη στιγμή ακριβώς που η Ελλάδα επιχειρεί να κάνει το άλμα προς την ανάκαμψη, συντεχνίες και συμφέροντα που δεν τολμούν κάποιοι να αγνοήσουν συντηρούν το επικίνδυνο για τη χώρα κλίμα αβεβαιότητας. Ακόμη και σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά την προσφυγή στα Μνημόνια, συζητάμε αν και πώς θα εφαρμόσουμε τα προαπαιτούμενα για τη συνέχιση της εκταμίευσης δόσεων. Οι περισσότεροι Ελληνες έχουν υποστεί σημαντική υποβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου. Επιχειρήσεις συρρικνώνονται και σε πολλές περιπτώσεις κλείνουν, εργαζόμενοι απολύονται, μισθοί και συντάξεις μειώνονται. Η πενταετής ύφεση έχει αφήσει ανεξίτηλα χαραγμένα τα σημάδια της στις ζωές των πολιτών. Αλλά όσοι σπεύδουν να επιρρίψουν όλες τις ευθύνες στους ξένους, και περιγράφουν τους Ευρωπαίους εταίρους ως «δυνάστες» και «τοκογλύφους», επιλέγουν να αγνοήσουν ότι εμείς οδηγήσαμε τη χώρα μας στην καταστροφή και πως τα δανεικά, με τα οποία έχουμε παραμείνει ζωντανοί, προέρχονται από κάποιους άλλους λαούς. Κάποιοι άλλοι φορολογούμενοι, και όχι μόνον οι «πλούσιοι» Γερμανοί, μας χρηματοδοτούν.
Είναι κάτι που οφείλουν να εξηγήσουν οι πολιτικοί μας στον μέσο Ελληνα. Διότι είναι η πραγματικότητα. Δεν χρειάζεται ενημέρωση από στελέχη της Ε.Ε., της ΕΚΤ ή του ΔΝΤ. Αρκεί να επισκεφθεί κανείς τις ευρωπαϊκές χώρες και να συζητήσει με τους πολίτες τους, που, παρεμπιπτόντως, τυγχάνει να είναι και ψηφοφόροι σε Δημοκρατίες. Είναι ενδεικτική η παρακάτω δημόσια αποκάλυψη του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σχετικά με το πώς άκουγαν παλαιότερα οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών τους Ελληνες συναδέλφους τους, όταν οι τελευταίοι εξέφραζαν παράπονα για τις αλλαγές που τους «επέβαλαν» οι εταίροι. Ηταν πριν από περίπου τρεις μήνες σε εκδήλωση-συζήτηση στην Ουάσιγκτον, όπου ο ισχυρός άνδρας της γερμανικής και ευρωπαϊκής οικονομίας εξηγούσε σε Αμερικανούς αναλυτές την κατάσταση στην Ευρωζώνη. Οπως ήταν φυσικό, κάποια στιγμή η συζήτηση πήγε στην Ελλάδα. «Πριν από μερικά χρόνια, ίσως δυο-τρία, είχαμε πολύ ενδιαφέρουσες ολονύχτιες συνεδριάσεις του Eurogroup. Σε μία από αυτές συζητούσαμε για το ελληνικό πρόγραμμα και ο τότε Ελληνας υπουργός Οικονομικών μάς έλεγε και μας επαναλάμβανε: “Ο λαός μου υποφέρει πολύ, δεν μπορούμε να δεχθούμε κι άλλα προαπαιτούμενα κ.λπ., κ.λπ.”, και, ξαφνικά, στις 3 το πρωί, ένας από τους ομολόγους μου από τις βαλτικές χώρες ξεσπάει και λέει: “Επιτέλους, σας παρακαλώ σταματήστε. Δεν μπορώ να το αντέξω άλλο, γιατί θα σας πω τι πέρασε ο δικός μου λαός για να αλλάξει και από μέλος της Σοβιετικής Ενωσης να γίνει μέλος της Ευρωζώνης. Αλλά το πετύχαμε. Και τώρα πρέπει να πάω και να πω στους δικούς μου πολίτες ότι πρέπει να πληρώσουν για τους Ελληνες, των οποίων ο κατώτατος μισθός είναι νομοθετικά κατοχυρωμένος και υψηλότερος από τον κατώτατο μισθό στην Ισπανία”».
Αυτή είναι η αίσθηση που επικρατεί στους περισσότερους Ευρωπαίους πολιτικούς, αλλά και πολίτες. Είναι αρκετοί οι λαοί της Γηραιάς Ηπείρου που έχουν χαμηλότερα εισοδήματα και βιοτικό επίπεδο από τους Ελληνες. Καλό είναι να μην ξεχνάμε ότι οι εταίροι μας στην Ευρωζώνη, χώρες μεγάλες και μικρές, μας δάνεισαν και μας έσωσαν από τη χρεοκοπία.
Εχουμε κάθε δικαίωμα να δυσφορούμε για τα υπερβολικά υψηλά επιτόκια της πρώτης περιόδου. Να διαφωνούμε με το μείγμα πολιτικής που υιοθετήθηκε. Να επικρίνουμε συγκεκριμένα μέτρα. Αλλά όχι να αντιδρούμε στις περισσότερες μεταρρυθμίσεις που μας εισηγούνται και ταυτόχρονα να ζητάμε ή, μάλλον, να απαιτούμε, να μας ελαφρύνουν το χρέος.
Κάποιοι έχουν μια περίεργη αίσθηση ότι για κάποιο λόγο μας το χρωστούν, χωρίς να αναρωτιούνται πώς οι Πορτογάλοι, οι Πολωνοί ή οι Τσέχοι πολίτες θα ψηφίσουν να επιμηκυνθεί η αποπληρωμή και να μειωθούν τα επιτόκια των δανείων που έχουν δώσει οι χώρες τους στην Ελλάδα τη στιγμή που οι ίδιες δανείζονται με υψηλότερα επιτόκια από τις αγορές. Κι όμως, εάν εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας και τους πείσουμε έμπρακτα ότι δεν τους κοροϊδεύουμε, θα το κάνουν. Αυτά για τους Ευρωπαίους «δυνάστες» μας.