Καθώς όλα δείχνουν ότι έχουμε εισέλθει στην τελική ευθεία για ένα ακόμη ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί μέχρι τον Οκτώβριο και να εφαρμοστεί από την 1.1.2015 με αόριστα και ασαφή αποτελέσματα, πολλά ερωτήματα προκύπτουν για πρόσφατες διατάξεις που ανακοινώθηκαν ως απαρχή επίλυσης του προβλήματος της εισφοροδιαφυγής, ψηφίστηκαν, αλλά ουδέποτε εφαρμόστηκαν. Ο κατάλογος από τις ανακολουθίες και διαψεύσεις της τελευταίας διετίας είναι μεγάλος, αλλά ας αρκεστούμε μόνο στον νόμο για την «αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην κοινωνική ασφάλιση και την αγορά εργασίας». Πρόκειται για έναν από τους τελευταίους νόμους, τον πρώτο του υπουργού Εργασίας Γ. Βρούτση.
Με μία από τις σημαντικότερες διατάξεις του, ο Ν.4144 εισήγαγε ως υποχρεωτικό τον έλεγχο από ορκωτούς λογιστές και για την έκδοση Πιστοποιητικού Ασφαλιστικής Συμμόρφωσης στις επιχειρήσεις που υπόκεινται σε έλεγχο οικονομικής διαχείρισης. Δηλαδή, εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, οι ορκωτοί λογιστές υποχρεούνται να χορηγούν ασφαλιστικό πιστοποιητικό στις επιχειρήσεις που ελέγχουν. Ποιες είναι αυτές; Oσες πληρούν δύο από τα εξής τρία κριτήρια: Εχουν τζίρο από 5 εκατ. ευρώ και άνω, ενεργητικό 2,5 εκατ. ευρώ και απασχολούν τουλάχιστον 50 εργαζομένους. Οι ορκωτοί λογιστές οφείλουν, εκτός από την έκδοση του ετήσιου πιστοποιητικού, να εκδίδουν και ασφαλιστικό. Σε αυτό το πιστοποιητικό, ο νόμος ορίζει ότι πρέπει να αναγράφονται τυχόν παραβιάσεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας. Ας υπογραμμιστεί ότι πρόκειται για νόμιμους ελεγκτές και ελεγκτικά γραφεία, εγγεγραμμένα στο δημόσιο μητρώο, που διενεργούν υποχρεωτικούς ελέγχους σε ανώνυμες εταιρείες και εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, καθώς σε υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων. Η διάταξη έπρεπε -βάσει του νόμου- να ισχύσει από την 1η Ιουλίου του 2013. Αλλά… δεν ισχύει. Διότι ούτε η σχετική απόφαση του υπουργού Εργασίας εκδόθηκε «εντός τριών μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου» ούτε εισήγηση της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ), η οποία αποτελεί την υπερκείμενη αρχή όλων των ελεγκτικών εταιρειών, υπήρξε ούτε το ΙΚΑ εξέδωσε εγκυκλίους με τις οποίες θα καθόριζε «το αντικείμενο του ελέγχου το περιεχόμενο του ασφαλιστικού πιστοποιητικού, τον τρόπο, χρόνο, τη διαδικασία υποβολής του, τις κυρώσεις…».
Και μη νομίσει κανείς ότι το θέμα είναι οικονομικό. Ουδεμία επιβάρυνση επιφέρει στο Δημόσιο η εφαρμογή της διάταξης. Αντιθέτως, θα διευκόλυνε και την ΗΔΙΚΑ στον έλεγχο των ασφαλιστικών εισφορών και το νεοσύστατο ΚΕΑΟ που δημιουργεί αρχείο με τους υπόχρεους εργοδότες και τους επιθεωρητές εργασίας. Αντί των καθαρών λύσεων, επιλέγεται η διαιώνιση του προβλήματος και τα παραθυράκια συναλλαγών με τους εκάστοτε υπόχρεους. Αυτή είναι η πραγματικότητα της εισφοροδιαφυγής και της ανασφάλιστης εργασίας στη χώρα την οποία η ίδια η κυβέρνηση θα επικαλεστεί για πολλοστή φορά προκειμένου να διασωθούν τα Ταμεία με νέες περικοπές στις συντάξεις.