Μπορεί οι επιστάτες που πυροβόλησαν στο ψαχνό όχι έναν, όχι δύο, αλλά 35 Μπανγκλαντεσιανούς εργάτες γης στη Μανωλάδα να μην ήταν διακινητές, να μην έκαναν εμπορία ανθρώπων, όμως έκαναν σίγουρα «χρήση» του «προϊόντος» του εγκλήματος, δηλαδή των θυμάτων του δουλεμπορίου! Και όπως φάνηκε την αιματοβαμμένη εκείνη ημέρα, συμπεριφέρονταν όπως σε «δούλους» – επιστατούσαν με καραμπίνα. Ο επιχειρηματίας «δεν γνώριζε» υπό ποιους όρους είχε στη δούλεψή του τους μετανάστες. Ούτε η τοπική κοινωνία «γνώριζε κάτι». Ούτε οι συνθήκες διαβίωσής τους στα παραπήγματα έχουν βελτιωθεί. Ούτε τα απαράδεκτα συμβάντα κακοποίησης μεταναστών (εκείνο του κτηνοτρόφου που έδεσε δύο δύσμοιρους αλλοδαπούς –δήθεν ύποπτους για ζωοκλοπή– στο μηχανάκι και τους έσυρε στο χωριό, ή το άλλο του φούρναρη που αλυσόδεσε τον μεροκαματιάρη σε πάσσαλο του στάβλου) μένουν στη μνήμη. Οι δράστες πέφτουν στα μαλακά ή δεν τιμωρούνται.
Και δεν είναι μόνο η Μανωλάδα, σε πολλές περιοχές –εκεί όπου δεν έχει εγκριθεί από την Πολιτεία η διάθεση μετακλητών εργατών γης ή αυτή δεν συμφέρει τους καλλιεργητές– αλλοδαποί εργάτες γης δουλεύουν υπό παρόμοιες συνθήκες. Ουδείς ενοχλείται, αφού και ο καλλιεργητής έχει φθηνά χέρια και ο μετανάστης, με τις σάρκες σαπισμένες από τα φυτοφάρμακα (δεν υπάρχει στις τρώγλες τρόπος να πλυθεί σωστά), έχει –όταν έχει– μεροκάματο… Και η γνώριμη κατάσταση διαιωνίζεται…
Και δεν είναι μόνο τα χωράφια. Δεκάδες είναι οι καταγγελίες για εργάτες στον τουρισμό, αδήλωτους διαβιούντες υπό άθλιες συνθήκες σε υπόγεια.
Ολα εκπορεύονται, και οι αποφάσεις, και οι παράνομες πρακτικές, από τη βαθιά εδραιωμένη, ομολογημένη ή ανομολόγητη, πεποίθηση ότι δεν έχουν όλες οι ζωές την ίδια αξία. Δεν ανήκουμε όλοι σε μια μεγάλη ανθρώπινη κοινότητα, δεν υπάρχει καμία ενότητα του είδους, μολονότι οι ισχυρισμοί περί του αντιθέτου, ότι ο άνθρωπος γεννιέται, μεγαλώνει, χαίρεται, λυπάται, πεθαίνει παντού με τον ίδιο τρόπο, τροφοδοτούν αιώνες τώρα τον ανθρωπισμό μας.
Δεν έχει καν η ίδια η ζωή την ίδια αξία κάτω από διαφορετικές περιστάσεις. Εχει άλλο βάρος η ζωή ενός παρία στο προσκήνιο της επικαιρότητας και άλλο στο αφανές παρασκήνιο της ανώνυμης καθημερινότητας. Η ιδέα της κοινής ανθρώπινης μοίρας είναι μια παμπάλαιη απάτη. Ενα παιδί γεννιέται πάντα, αλλά σε διαφορετικό όγκο προβλημάτων. Οπως και άλλος μπορεί να κάνει λίγα και άλλος πολλά απέναντι στις αντιξοότητες, στην ασθένεια, στον θάνατο.
Σπάνια ο τραυματισμός ή ο θάνατος ενός μετανάστη γίνεται πρώτη είδηση. Οταν αυτό συμβεί, για να διατηρήσει το βάρος και τον κοινωνικό της αντίκτυπο, θα πρέπει να προσδεθεί σε λαοφιλή στερεότυπα, να ενταχθεί σε μυθοπλαστικά κλισέ. Μόνο τότε θα κερδίσει τη δική της ξεχωριστή συνεκτική λογική και ο «άτυχος» ή οι «άτυχοι» θα αποκτήσουν ανθρώπινη διάσταση, θα γίνουν νέοι, πατεράδες, με οικογένεια, προσωπική ζωή. Θα αποκτήσουν όνειρα, σκέψεις, επιθυμίες… Ως φαίνεται, δεν συνέβη το ίδιο με τους τραυματισμένους και μη, Μπανγκλαντεσιανούς της Μανωλάδας –των Αθλίων όλων των Μανωλάδων.