Η κυβέρνηση βυθίζεται χειρότερα, με κάθε νέα κίνηση, στο σκοτάδι. Πούλησε το «success story» χωρίς να έχει ετοιμάσει το σχέδιο πορείας για την «επόμενη μέρα». Πρέπει να κάνει το τελευταίο βήμα για την έξοδο από το μνημόνιο αλλά η κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν ακολουθεί.
Κάλεσαν στην Πόλη του Φωτός τους τεχνοκράτες της τρόικας για να τους λούσουν με απανωτές απορρίψεις και αρνήσεις. Οι τεχνοκράτες έβγαλαν το επιβεβλημένο συμπέρασμα: «Οι Ελληνες δεν θέλουν να πάνε παρακάτω. Αντιμετωπίζουν μέγιστο πρόβλημα με την κόπωση της προσαρμογής». Στην Αθήνα, κατανοούν το λάθος τους, πλην όμως η ζημιά έγινε και η επόμενη συνάντηση μοιάζει μάταιη. Είναι προφανές ότι ο πρωθυπουργός σύρεται από τον αμφιρρεπή αντιπρόεδρό του στην αμφισβήτηση όσων πέτυχαν οι φορολογούμενοι, πληρώνοντας τοις μετρητοίς το πανάκριβο κράτος. Αναρωτιέται ο κ. Σαμαράς γιατί οι Ευρωπαίοι δεν απαντούν πρόθυμα και καταφατικά στην έκκλησή του: «Βοηθήστε μας, μη μας πιέζετε, δώστε μας χρόνο, θα πέσουμε, θα έρθει ο Τσίπρας».
Στην Αθήνα κάνουν το λάθος να πιστεύουν ότι οι πιστωτές θα «συγκινηθούν» από τους κινδύνους μιας «αριστερής εκτροπής» στην Ελλάδα. Λυπάμαι, αλλά η Ελλάδα έχει επιτύχει τη σταθεροποίηση. Σίγουρα με τραγική καθυστέρηση και δυσθεώρητο κόστος. Η απειλή ότι ο «νεαρός Τσίπρας» θα τινάξει στον αέρα το κεκτημένο της σταθερότητας, ότι δεν θα αναγνωρίσει τα δεκάδες δισεκατομμύρια που μας δάνεισαν, δεν τους φοβίζει. Αν η Ελλάδα επιλέξει τον δρόμο της Απώλειας, αυτό δεν θα αναταράξει τις οικονομίες τους όπως θα είχε συμβεί το 2010. Περισσότερο τους ανησυχούν οι επιπτώσεις για την ίδια την Ελλάδα, αλλά η δημοκρατία είναι αυτή που θα οδηγήσει τα βήματα ολονών.
Η επίσκεψη του πρόεδρου της πορτογαλικής κυβέρνησης, έδωσε την ευκαιρία, για το πικρόχολο σχόλιο προσεκτικού αναλυτή: «Καλές οι συμβουλές του Κοέλιο, αλλά στην Πορτογαλία δεν έχουν Σύριζα». Η αλήθεια είναι όμως ότι ο κ. Σαμαράς περιμένει κάτι που είναι πολύ δύσκολο να συμβεί. Δεν μπορείς να ζητείς να σου δώσουν μιαν εξαιρετικά ευνοϊκή και μακρόπνοη λύση για το χρέος, όσο δεν έχεις πείσει κανέναν πως η οικονομία σου θα μπορέσει να σταθεί στα ποδάρια της και να περπατήσει, χωρίς τα δεκανίκια του μνημονίου. Για παράδειγμα, ορθώς επιδιώκει η κυβέρνηση την «έξοδο του ΔΝΤ» με κάθε τρόπο. Καθώς οι Ευρωπαίοι δεν φαίνονται διατεθειμένοι να εγγυηθούν το χρέος μας προς το Ταμείο αν εμείς δεν δεχτούμε το νέο Πλαίσιο Στόχων, η μόνη λύση είναι να αποπληρώσουμε με ίδια μέσα όσα μας δάνεισε το ΔΝΤ. Αυτό κάνουν οι Ιρλανδοί και ετοιμάζουν οι Πορτογάλοι.
Εξάλλου, τα 16 δισ. που θα μας δώσει το Ταμείο μέχρι το 2016, μπορούν να πληρωθούν με κάποιο συνδυασμό κινήσεων. Η έξοδος του ΔΝΤ θα αλλάξει πλήρως την αντιμετώπιση της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας, θα οδηγήσει σε μείωση των επιτοκίων και θα επιταχύνει την αποδοχή των αγορών. Παρόμοια εξομάλυνση θα επιτρέψει στη χώρα να «σηκώσει» νέα δάνεια γύρω στα 10 δισ. ετησίως. Υπό μια, σπουδαία, προϋπόθεση. Οτι θα διατηρήσουμε το εσχάτως αποκτηθέν δημοσιονομικό κύρος και, κυρίως, ότι θα συνεχίσουμε την οδό των διαρθρωτικών προσαρμογών.
Δυστυχώς, κάτι τέτοιο μοιάζει, αυτή τη στιγμή, απίθανο να συμβεί. Ο κ. Σαμαράς πληρώνει παλαιές «αμαρτίες». Θυμίζω μερικές. Αρνηση να συνεργαστεί με τον Παπανδρέου το καλοκαίρι του 2011. Αρνηση να υποστηρίξει το μνημόνιο, έστω και κατ’ επιλογήν. Αρνηση να ενισχύσει την κυβέρνηση Παπαδήμου για το λιγοστό διάστημα που χρειαζόταν μέχρις ότου σταθεροποιηθεί το τραπεζικό σύστημα κι ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της οικονομίας. Αρνηση να προχωρήσει γρήγορα στις αλλαγές του δεύτερου μνημονίου.
Παραμένει πάντως ο πρωθυπουργός, όπως σημείωνα και την προηγούμενη εβδομάδα, «ο μόνος πολιτικός που διαθέτει πίστωση έναντι των άλλων Ευρωπαίων ηγετών». Ακόμη κι αν γίνουν βουλευτικές εκλογές πριν από την αρχική προεδρική εκλογή, αυτό το «ατού» της χώρας θα χαθεί, αφού η παράταξη του κ. Σαμαρά θα απολέσει τη σχετική πλειοψηφία και ο ίδιος θα αποχωρήσει από το προσκήνιο. Το σενάριο τρόμου είναι μια έκβαση της επιδεινούμενης πολιτικής κρίσης, χωρίς να έχουμε κάποια συμφωνία με τους εταίρους, χωρίς να έχει ψηφιστεί προϋπολογισμός, ενώ θα μας κυβερνά μια ομάδα πολύχρωμων πολιτικών, που δεν μπορεί να συμφωνήσει για το αφορολόγητο του φόρου περιουσίας.