«Υπάρχουν εκείνοι που φαντάζονται τον κόσμο έτσι ώστε να ταιριάζει στην πολιτική τους κι εκείνοι που προσαρμόζουν την πολιτική τους ώστε να ταιριάζει με τις αλήθειες του συγκεκριμένου κόσμου», λέει ο Albert Sorel. Οι πρώτοι χαρακτηρίζονται ουτοπιστές, οι δεύτεροι ρεαλιστές. Οταν μιλάμε για μετακίνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε «περισσότερο ρεαλιστικές θέσεις», εννοούμε την προσαρμογή ώστε να ταιριάζουν «με τις αλήθειες του συγκεκριμένου κόσμου». Στην ανάλυση των συσχετισμών, π.χ., στην Ε.Ε. όπως πραγματικά είναι κι όχι όπως θα ήθελε ο Αλ.Τσίπρας να είναι. Οταν μιλάει για συμμαχία των χωρών του Νότου προκειμένου να πετύχει καλύτερη απόφαση στη διαπραγμάτευση για το χρέος, δεν μπορεί να παραγνωρίζει πως ούτε ο Φρ. Ολάντ ούτε ο Μ. Ρέντσι ούτε ο Μ. Ραχόι ούτε ο Π. Κοέλιο (οι πρωθυπουργοί των χωρών του Νότου) συμφωνούν με αυτήν τη θέση του Αλ. Τσίπρα. Μπορεί λοιπόν να φαντάζεσαι συμμαχίες, αλλά προϋπόθεση για τις συμμαχίες είναι να βρεις συμμάχους, και σύμμαχοι σε αυτήν τη θέση δεν υπάρχουν.
Η πραγματικότητα δεν είναι στατική. Ο πολιτικός ρεαλισμός οφείλει να ανακαλύπτει και να αξιοποιεί τη δυναμική της. Ο ΣΥΡΙΖΑ ασφαλώς και δεν θα μπορούσε να υποστηρίζει το σημερινό status quo. Tότε δεν θα είχε λόγο ύπαρξης ως αριστερό κόμμα. Είναι λογικό να θέλει να το αλλάξει. Οι όποιες αλλαγές στην Ε.Ε. όμως δεν θα προκύψουν επειδή τις ψήφισε ο ελληνικός λαός. Θα υλοποιηθούν όταν η χώρα μας βρεθεί στο πλευρό δυνάμεων που τις επιδιώκουν κι όχι απομονωμένη υποστηρίζοντας τριτοκοσμικές ανοησίες.
Είναι αλήθεια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μετακινηθεί σε σύγκριση με πολλές, εκτός πραγματικότητας, διακηρύξεις του 2012. Τώρα, αντί για θέσεις του τύπου «καμιά θυσία για το ευρώ» και «το νόμισμα δεν είναι ταμπού», παραδέχεται ότι «η έξοδος από την Ευρωζώνη θα ήταν καταστροφή».
Eνώ μιλούσε για μονομερή διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους, τώρα μιλάει για «σκληρή διαπραγμάτευση» κι αποκλείει τις μονομερείς ενέργειες. Τότε υποσχόταν έξοδο της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ, σήμερα λέει «δεν είναι στις άμεσες προτεραιότητές μας».
Η προσέγγιση της ευρωπαϊκής πραγματικότητας γίνεται με αργά βήματα. Ακούσαμε στη Θεσσαλονίκη για «κούρεμα» των δανείων, αύξηση των μισθών και των συντάξεων, μείωση των φόρων, κατάργηση του ΕΝΦΙΑ κι αντικατάστασή του από φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, αύξηση των κοινωνικών επιδομάτων, δίχως να ακούσουμε κουβέντα για το πώς θα παραχθεί νέος πλούτος στη χώρα.
Πολλοί λένε: «Εντάξει, ο Αλ. Τσίπρας έχει αλλάξει πολύ, κι αλλάζει συνεχώς. Ως αντιπολίτευση, κάνει αυτό που κάνουν όλοι: τάζει. Αν έρθει στην εξουσία, θα προσαρμοστεί ακόμη περισσότερο». Πολύ πιθανόν να γίνει έτσι. Ομως η χώρα δεν έχει χρόνο για χάσιμο. Γιατί μέχρι κάποιοι να αντιληφθούν τις πραγματικότητες αυτού του κόσμου, η απόσταση από τους υπόλοιπους θα μεγαλώσει ξανά.
Το ζητούμενο σε αυτήν τη συγκυρία δεν είναι ούτε οι ισορροπίες με τις συνιστώσες που αντιστέκονται ακόμη και σε αυτά τα βήματα, ούτε το πότε θα αντιληφθούν κάποιοι πού βρισκόμαστε, αλλά το πώς η Ελλάδα θα πορευτεί σε ένα περιβάλλον που αλλάζει γοργά. Γιατί όσο εμείς θα δοκιμάζουμε συνταγές του παρελθόντος, ο υπόλοιπος κόσμος θα προχωράει «δίχως να κοιτάζει τη δική μας μελαγχολία…».