«Οι περισσότεροι από εμάς επιβιώνουμε της παιδικής μας ηλικίας. Υπάρχουν μικρά χτυπήματα και μώλωπες στη διαδρομή, αλλά τα ξεπερνάς. Το “Boyhood” δεν ήταν ποτέ μια ταινία για τα μεγάλα γεγονότα της ενηλικίωσης. Μας ενδιέφεραν περισσότερο τα πράγματα που θυμάσαι από τη ζωή σου. Κι αυτά δεν είναι ποτέ τα μεγάλα γεγονότα», δήλωσε ο σκηνοθέτης Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ σε συνέντευξή του (στον κινηματογραφικό ιστότοπο του flix.gr).
Η ταινία του, με ελληνικό τίτλο «Μεγαλώνοντας», προβάλλεται ήδη στις αίθουσες και διαρκεί 165 λεπτά. O Λινκλέιτερ επί 12 χρόνια παρακολουθεί ένα αγόρι, τον Μέισον (από 6 έως 18 ετών), κινηματογραφώντας την καθημερινότητά του, τις σχέσεις του με την οικογένεια και τους φίλους του, τις αλλαγές στην εμφάνιση και στη συμπεριφορά του, την παιδικότητα να υποχωρεί και την ωριμότητα να κερδίζει έδαφος. Ο πραγματικός και ο -εξαιρετικά μονταρισμένος- φιλμικός χρόνος συναινούν λες, για να αποκρυσταλλώσουν ό,τι αποκαλούμε ζωή.
Από τι συντίθεται; Γιατί μας αφορά; Σε τι διαφέρει από άλλες, συγγενείς, κινηματογραφικές απόπειρες; Τι γραπώνει την προσοχή μας για 2.30, σχεδόν, ώρες, κρατώντας σε εγρήγορση το βλέμμα και το συναίσθημα;
Ο Μέισον είναι ένας μάλλον κοινός τύπος Αμερικανού εφήβου, έστω κι αν δεν έχει εντάσεις εξωτερικές, συγκρούσεις με το περιβάλλον, αξιοσημείωτες επιθετικές συμπεριφορές. Η αδελφή του, η διαζευγμένη μητέρα του, ο μποέμ (στην αρχή, συμβιβασμένος στη συνέχεια) πατέρας, διαρκείς μετακινήσεις, αλλαγές σπιτιών και πόλεων, συναντήσεις με διαταραγμένους, συμπαθείς ή αδιάφορους ανθρώπους. Ο Μέισον δεν είναι κινηματογραφικός ήρωας· δεν προσφέρεται για ταυτίσεις, δεν αποτελεί καταλύτη για την κορύφωση σκηνών, το σενάριο της ζωής του δεν είναι επιδέξια γραμμένο ώστε να προετοιμάζει υπόγεια για το επόμενο πλάνο. Τότε;
Η ικανότητα του Λινκλέιτερ είναι ότι, αφαιρώντας από τον χρόνο τα μεγάλα γεγονότα και κρατώντας τα «μικρά», δημιουργεί μια καθησυχαστική αλληλουχία. Αλλά και ό,τι θα μπορούσε να εκληφθεί ως τραυματικό συμβάν (ένα βίαιο κούρεμα από πατριό, οι αλλαγές σπιτιών, μια πατρική υπόσχεση που δεν τηρείται κ.ο.κ) δεν μεγεθύνεται. Η κάμερα -και, ενδεχομένως, η ζωή- το προσπερνά. Αλλά δεν χάνεται, δεν λησμονείται.
Ο Λινκλέιτερ παραπέμπει σε κάτι που είχε πει ο Ταρκόφσκι: «Τι είναι μια σκηνή; Είναι η σταθεροποίηση του χρόνου, η συντήρησή του για πάντα. Καμία άλλη μορφή τέχνης δεν το μπορεί. Ετσι, η ταινία είναι ένα μωσαϊκό χρόνου».
Ο Λινκλέιτερ σμιλεύει τον χρόνο με ελάχιστα ίχνη. Μια φράση της μητέρας που δηλώνει αγάπη ή απελπισία σε μη αναμενόμενη στιγμή, συνηθισμένες κουβέντες, ένα νεύμα, σιωπές που βαραίνουν, λεπτά αμηχανίας… Ανάκατοι ψίθυροι παρά ρηξικέλευθες σκέψεις. Λάθος επιλογές μαζί με σοφές αποφάσεις. Το μόνο αναπόφευκτο είναι το πέρασμα του χρόνου. Μεγαλώνοντας τρυφερά και αβίαστα; Καθόλου. Με τριγμούς, απρόσμενες καταστάσεις, εντάσεις, δυσκολίες, γκρίνιες, τσακωμούς. Παρακολουθώντας όμως μια 12ετία από τον βίο του Μέισον, συμφιλιώνεσαι με τις μεταμορφώσεις που επιφυλάσσει μια κρίσιμη, σε διάρκεια, περίοδος ζωής. Οπως σε ένα φωτογραφικό άλμπουμ, που είναι σε εξέλιξη· τα πολλά στιγμιότυπα δεν έχουν πάρει ακόμη την οριστική θέση στις σελίδες. Αφήνοντας πίσω το «Μεγαλώνοντας» είναι σαν να φεύγεις από μια φιλική επίσκεψη. Η πόρτα κλείνει αλλά τίποτα δεν τελειώνει, ούτε για σένα ούτε για τους άλλους.