Υποταγμένοι στη φαντασμαγορία της φρίκης

Υποταγμένοι στη φαντασμαγορία της φρίκης

3' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Εγιναν τα βίντεο των αποκεφαλισμών καθημερινό θέαμα που προβάλλεται στα σαλόνια τής ώς χθες ασφαλούς Δύσης. Σκηνοθετημένα με ωμότητα και δολοφονικό κυνισμό, το θύμα, πολίτης της Δύσης, όμηρος των τζιχαντιστών, γονατιστό και ασκεπές με κελεμπία σε έντονο πορτοκαλί, και δίπλα του ορθώνεται γιγάντιος, ντυμένος κατάμαυρα και με σκεπασμένα τα χαρακτηριστικά, σκοτεινή, εφιαλτική απειλή, ο δολοφόνος. Γινόμαστε όλοι θεατές ενός μοναδικού στην ιστορία του πολιτισμού λάιβ σπλάτερ. Μιας σειράς αποκεφαλισμών on camera, των οποίων τις αποτρόπαιες λεπτομέρειες, ακόμη κι αν αποφεύγουν να δείξουν τα δελτία ειδήσεων, μπορεί ο καθένας να τις δει σε πλήθος site να κυκλοφορούν ελεύθερα σαν οποιοδήποτε ψυχαγωγικό βιντεάκι.

Συμπλήρωμα του εφιαλτικού θεάματος, βίντεο με πλάνα από οπλισμένους μαχητές της τζιχάντ, ντυμένους στα μαύρα, με κουκούλες και με σημαίες, στων οποίων τον άσπρο φόντο προβάλλουν τα μαύρα logo σε μια μελετημένη, όπως όλα δείχνουν, γραφιστική αποθέωση του φρικιαστικού τους μηνύματος. Οι πιο εκλεπτυσμένες τεχνικές του θεάματος βρίσκονται στην υπηρεσία μιας μυθολογικής κατασκευής «εχθρού της Δύσης», η οποία συντίθεται από συμβολισμούς και υπονοούμενα των εικόνων. Μια σκηνοθετημένη αφήγηση ενός αθέατου και επομένως ανίκητου τρόμου, ο οποίος προσβάλλει σαν ιός τις δυτικές κοινωνίες είτε καταλύοντας το αίσθημα ασφάλειας είτε προσηλυτίζοντας τα παιδιά τους. Οι Αυστραλοί είναι αντιμέτωποι με το πρόβλημα, οι Βρετανοί το ίδιο, και οι Αμερικανοί, έχοντας ακόμη μεγαλύτερη επίγνωση των ανέμων που έσπειραν με το χολιγουντιανό μάρκετινγκ των πολέμων τους –κατά του Ιράκ κ.λπ.– υπαινίχθηκαν την απειλή της θύελλας που μπορεί να ξεσπάσει στην κοινωνία τους με το έξοχο και πολυβραβευμένο «Homeland».

Ηταν επόμενο να συμβεί ακριβώς αυτό, από τη στιγμή που η Δύση, αφήνοντας πίσω της την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, πέρασε σε μια νέα, όπου ο άξονας της πολεμικής ισχύος ενός κράτους, εν προκειμένω των ΗΠΑ, δεν αποτελούνταν τόσο από τη βιομηχανία των όπλων και τους εκπαιδευμένους στρατηγούς για τα πεδία των μαχών, όσο από έναν άξονα νέων τεχνολογιών και βιομηχανίας του εικονικού. Οι στρατηγοί αντικαταστάθηκαν από τους επικοινωνιολόγους-σκηνοθέτες και δίπλα στο Πεντάγωνο στήθηκε μια κολοσσιαία βιομηχανία παραγωγής θεάματος, με το οποίο εκπαιδεύονταν οι νέοι στρατιωτικοί.

Και όχι μόνον· η εφευρετικότητα των σεναριογράφων στην περιγραφή «απειλών» και «κρίσεων», σε συνδυασμό με την περιφρόνηση του εχθρού, που ήταν πάντα «τρομοκρατική ομάδα» ή «κράτος με συμπεριφορά μαφιόζου-δολοφόνου», διαμόρφωσαν μια κορυφαία «αφήγηση» για τις ΗΠΑ και τα κράτη της Δύσης, ένα διαρκές θρίλερ «εθνικής ασφαλείας», με κεντρικό άξονα τις «ασύμμετρες απειλές». Το μοντέλο ήταν έτοιμο. Εφαρμόστηκε με μεγάλη επιτυχία μετά την 11η Σεπτεμβρίου στον πόλεμο κατά του Ιράκ και έκτοτε τελειοποιήθηκε με την αξιοποίηση των τεχνολογιών της επικοινωνίας και της εικονικής αναπαράστασης. Μια κολοσσιαία επιχείρηση μυθοπλασίας συνοδεύει την πολεμική προσπάθεια, σκηνοθετεί την επέμβαση ειδικών δυνάμεων επιτόπου, προβαίνει στην επίδειξη νέων όπλων και ο κινηματογράφος, τα μίντια, τα βιντεοπαιχνίδια και τα σίριαλ είναι οι μυθοπλαστικοί φορείς αυτής της πολεμικής εγρήγορσης. Παράδειγμα στο πολύ σύγχρονο «Scandal» (FOX), που πραγματεύεται –μεταξύ άλλων– τα παρασκήνια της προεδρικής εξουσίας των ΗΠΑ, ο πρόεδρος παρακολουθεί λάιβ από ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο με τους στρατηγούς του Πενταγώνου τις επεμβάσεις ειδικών δυνάμεων για την απελευθέρωση ομήρων, συνήθως με πικρό happy end, καθώς κάθε θρίαμβος των ειδικών δυνάμεων συνοδεύεται από μια θυσία των αξιωματικών αρχών του κράτους δικαίου. Αλλά παρόλο που τα σενάρια των σίριαλ με αντιπολεμικό πνεύμα δείχνουν να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις παραβάσεις των δημοκρατικών αρχών, η πραγματικότητα τα έχει ήδη ξεπεράσει.

Ετσι, οι δυτικές κοινωνίες βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια μυθολογική κατασκευή της τζιχαντικής απειλής, η οποία δεν φείδεται συμβολισμών και τεχνολογικής αναπαράστασης της δολοφονικής φρίκης, η οποία κυριαρχεί στην προπαγάνδα της. Εξ ου και φαίνεται να γοητεύει κατηγορίες περιθωριοποιημένων για πολλούς και διαφορετικούς λόγους πολίτες των δυτικών χωρών, εφήβους σε επιθετική έξαρση κ.λπ., οι οποίοι έλκονται από τη μυθολογία της εκδίκησης και της κυριαρχίας του αδίστακτου τιμωρού. Και αλίμονο, εθίζονται στον θάνατο. Ηδη κυκλοφόρησε στο Ιντερνετ στις αρχές του καλοκαιριού ένα εξωφρενικά βίαιο φιλμάκι κατασκευασμένο από τις δυνάμεις των τζιχαντιστών του Ιράκ και της Συρίας (ISIS), όπου η χρήση των ειδικών εφέ, της αργής κίνησης και του μοντάζ εμφανίζει χολιγουντιανή τελειότητα. Αλλωστε, τιτλοφορείται «The Clanging of the Swords IV», όπου ο λατινικός αριθμός λέγεται ότι παραπέμπει στις συνέχειες των χολιγουντιανών blockbusters. Δολοφονικό μένος σε συνέχειες.

Με άλλα λόγια, η προπαγάνδα των τζιχαντιστών εμφανίζεται να αξιοποιεί με μαεστρία την κουλτούρα της infotainment, στην οποία παγίδευσε την πραγματικότητά της η Δύση εδώ και τρεις δεκαετίες και σύμφωνα με την οποία τα πιο άγρια, ακόμη και ο θάνατος, μπορεί να γίνουν ψυχαγωγικό θέαμα, αρκεί να υπάρχει μια κάμερα και κάποιος που πεθαίνει μπροστά της.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή