Λένε όλοι ότι οι τράπεζες δεν δίνουν νέα δάνεια. Επικαλούνται τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Πράγματι, τον Ιούλιο 2014 το υπόλοιπο των στεγαστικών δανείων ήταν 69 δισ. και 995 εκατομμύρια ευρώ. Ας παρατηρήσουμε κατά πρώτον ότι το ύψος αυτό είναι πολύ κοντά στα 64,1 δισ. των στεγαστικών, που είχε εκταμιεύσει το τραπεζικό σύστημα μέχρι τον Ιούλιο 2007, όταν δηλαδή καταγράφηκε το υψηλότατο σημείο της «φούσκας» των ακινήτων.
Δυστυχώς, η κεντρική τράπεζα δεν δημοσιεύει τα αναλυτικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να διευκολύνονται όσοι κάνουν το λάθος να ισχυρίζονται ότι δεν εκδίδεται κανένα νέο δάνειο. Οχι βεβαίως ότι οι τράπεζες δεν προλαβαίνουν να μοιράζουν λεφτά, αλλά ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες!
Οταν λοιπόν διαβάζουμε το υπόλοιπο των δανείων, μαθαίνουμε πόσα δάνεια έχει δώσει το σύστημα. Δηλαδή, αφαιρούμε τα χρεολύσια και όσα δάνεια εξοφλούνται στη λήξη τους και προσθέτουμε τα νέα δάνεια.
Από τον Ιούνιο 2010 και μετά, το υπόλοιπο των δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα, που περιλαμβάνει τον δανεισμό προς τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες, έπεσε από το υψηλότατο επίπεδο των 259 δισ. 986 εκατομμυρίων, στο υπόλοιπο των 214,4 δισ., τον ίδιο μήνα του τρέχοντος έτους. Μια μείωση 45,5 δισ., ή κατά 17,5%, μέσα σε τέσσερα έτη.
Ανώτατο τραπεζικό στέλεχος, που γνωρίζει καλά το αντικείμενο και δεν κάνει λάθος στις εκτιμήσεις του, πιστεύει ότι στο τέλος του έτους η πορεία των δανείων θα είναι και πάλι θετική, εφόσον δεν έχουμε δυσάρεστες εξελίξεις στην πολιτική.
Διευθύνων μεγάλης τράπεζας, που έχει εισηγηθεί τη φορολογική ελάφρυνση των τόκων επί των νέων στεγαστικών, αλλά και τη μετάταξη των δανείων από ΦΠΑ 23% σε 8% ή ακόμη και μηδενικό, πιστεύει ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια απορρόφησης της ρευστότητας που διαθέτουν οι τράπεζες. Ηδη, εδώ και λίγον καιρό, οι συστημικές τράπεζες δίνουν από 5 έως και πάνω από 10 εκατ. νέα στεγαστικά δάνεια κάθε μήνα. Στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ο νέος δανεισμός είναι διπλάσιος από τον περυσινό. Παράλληλα, όμως, μεγάλη τράπεζα πέτυχε να εισπράξει από «κόκκινα» δάνεια 28 εκατ. τους πρώτους τρεις μήνες της εσωτερικής bad bank, που έχει θέσει σε λειτουργία.
Η μείωση του υπολοίπου των δανείων, πέραν της ύφεσης, οφείλεται και στην προσπάθεια πολλών επιχειρήσεων να εξυγιάνουν τα χρηματοοικονομικά τους και να περιορίσουν το βάρος των τόκων στην οικονομική τους διαχείριση. Γι’ αυτό άλλωστε οι αξίες των τραπεζών βελτιώθηκαν. Μέχρι τέλος Αυγούστου, η χρηματιστηριακή αξία των μετοχών της ανακεφαλαιοποίησης πλησίαζε το 80% των κεφαλαίων που έβαλε το κράτος. Αν η αντιπολίτευση δεν άρχιζε τις ανοησίες με την τοποθέτηση κομματικών στελεχών στη διοίκηση των τραπεζών, το Ταμείο δεν θα είχε χάσει κοντά στα 5 δισ. μέσα σε λίγες ημέρες. Κάποτε οι πολιτικοί θα πρέπει να μάθουν να υπολογίζουν πόσο μεγάλη βλάβη προκαλούν στην οικονομία όταν βλάπτουν καθοριστικά τις προσδοκίες.