Μεά την 25η Ιανουαρίου, όσο κι αν φωνάξουμε «Γ… την ατυχία μου», τίποτε δεν θα αλλάξει. Γιατί θα είναι πλέον αργά. Κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν θα γυρίσει να ασχοληθεί μαζί μας, όταν έχουμε με τόση σαφήνεια προειδοποιηθεί.
Γίνεται συχνά η ακόλουθη σύγχυση. Τα όσα λέμε εμείς οι λίγοι, ελάχιστοι τα ακούν με την προσήκουσα προσοχή. Αλλά και όταν τα λένε οι ξένοι, νομίζουμε ότι δεν τα εννοούν. Οταν έρθει η ώρα θα υποχωρήσουν πρώτοι, αφού ο κίνδυνος γι’ αυτούς, που είναι μεγάλοι και πλούσιοι, είναι σπουδαιότερος και το κόστος μεγαλύτερο, απ’ ό,τι είναι για εμάς, αναλύουν στην Αθήνα.
Σε παρεμφερή γραμμή, ο Αλέξης Τσίπρας, με επιστολή του προς την εφημερίδα «Χάντελσμπλατ», που είναι το επίλεκτο φύλλο του γερμανικού οικονομικού κατεστημένου, επιδιώκει να καθησυχάσει. «Στόχος μας δεν είναι η σύγκρουση (…) τα περισσότερα δάνεια ή το δικαίωμα σε νέα ελλείμματα», γράφει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι διεθνείς παράγοντες δέχονται τις εξηγήσεις του κ. Τσίπρα και άλλες, αναλυτικότερες, που παρέχονται σωρηδόν αυτές τις μέρες σε σπουδαίους οικονομικούς παράγοντες από διάφορα στελέχη της αντιπολιτεύσεως.
Παραμένουν, όμως, δύσπιστοι. Αναγνωρίζουν τις αντιφάσεις μεταξύ όσων λέγουν στην αντιπολίτευση και όσων υπόσχονται. Κατά κανόνα ακούν σιωπηλοί και χωρίς άλλα σχόλια, αντιλαμβανόμενοι καλύτερα το μέγεθος του προβλήματος που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει η χώρα.
Ακόμη κι έτσι, όμως, δεν θα υπήρχε σπουδαίο ζήτημα. Μια νέα κυβέρνηση είναι φυσικό να επιδιώξει διαφοροποιημένες πολιτικές απλώς και μόνον για να σιγουρέψει την πολιτική της επιρροή. Ακόμη και ο κ. Τσίπρας έχει δική του πλειοψηφία στη Βουλή, τα πρώτα μέτρα θα είναι άκρως φιλολαϊκά, ώστε να εμπεδώσει ο λαός την εντύπωση ότι «τηρήθηκαν τα υπεσχημένα». Το ίδιο έκανε ο Ανδρέας Παπανδρέου στην εποχή του, το ίδιο έκαναν όλοι οι λαϊκιστές ηγέτες, από τον Περόν μέχρι τον Τσάβες, αλλά και τον Μιτεράν ή τον Μπερλουσκόνι ή τον Πούτιν.
Ομως, όλοι αυτοί ενεργούσαν σε περιβάλλον στο οποίο μπορούσαν να επηρεάσουν καθοριστικά τις περισσότερες από τις μεταβλητές του κράτους και της οικονομίας. Διέθεταν όλα τα εργαλεία άσκησης οικονομικής πολιτικής της εποχής των κλειστών οικονομιών, της πληθωριστικής νομισματικής πολιτικής, των υποτιμήσεων και της δήμευσης των περιουσιών, όχι υποχρεωτικώς των πολύ πλουσίων.
Η Ελλάδα, όμως, ανήκει σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον. Αν βρισκόμαστε μεταξύ των πλουσιοτέρων λαών του κόσμου είναι γιατί λειτουργούμε σε πλαίσιο κοινών πλην όμως αυστηρών κανόνων. Οσο κι αν η κρίση ταλαιπωρεί το σύστημά μας, δεν παύει να απαιτεί την πιστή εφαρμογή των διαδικασιών που από κοινού έχουμε προσδιορίσει.
Οποιαδήποτε προσπάθεια εξόδου από το πλαίσιο μπορεί να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις, έστω κι από ατυχία. Θα μας πάρει μία δεκαετία να ξεπεράσουμε τις συνέπειες.