Η πόλωση δεν επέτρεψε σοβαρή συζήτηση για τις πραγματικές δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση: τα οικονομικά προβλήματα του κράτους και των πολιτών, και οι σχέσεις μας με τους ξένους πιστωτές και εταίρους. Οι πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής μας επικαλούνται τον ξένο παράγοντα κυρίως για να διαστρεβλώσουν την αντίληψη των πραγμάτων, χωρίς μια ψύχραιμη αποτίμηση του ρόλου που οι πιστωτές έχουν παίξει και που θα παίξουν στην εξέλιξη της οικονομικής και πολιτικής κρίσης.
Συχνά ξεχνάμε ότι η συμμετοχή σε ένα συλλογικό οργανισμό συνεπάγεται προνόμια, αλλά και ευθύνες και υποχρεώσεις. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τα αδύναμα μέλη αλλά και για τα ισχυρά. Δεν είναι μόνο τα αδύναμα μέλη που αναγκάζονται να αποδεχθούν πολιτικές που δεν θέλουν αλλά και τα ισχυρά. Η Γερμανία, για παράδειγμα, αναγκάστηκε από τα πράγματα να συλλογιστεί το κοινό καλό και να συναινέσει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Στην ανάγκη, όλοι πείθονται. Αρκεί να υπάρχει έδαφος συνεννόησης.
Η Νέα Δημοκρατία (απευθυνόμενη σε «ανθρώπους που δεν θέλουν να δουν την Ελλάδα να γίνεται συντρίμμια», όπως είπε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς) προεξοφλεί ότι νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει διάρρηξη της σχέσης με τους εταίρους και έξοδο από το ευρώ. Για τον ΣΥΡΙΖΑ, αυτό το μήνυμα είναι απλώς «τρομολαγνεία» και προσπάθεια απόκρυψης της αλήθειας, αφού, όπως ισχυρίστηκε ο Αλέξης Τσίπρας, η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας «είναι δεδομένη». Η πραγματικότητα είναι πιο πολύπλοκη και το μέλλον της χώρας θα κριθεί από τις κινήσεις της επόμενης κυβέρνησης και από τις συνεννοήσεις που θα επιτύχει με τους εταίρους μας. Η Ν.Δ. είχε κάνει πρόοδο, αλλά όχι αρκετή ώστε να πείσει περισσότερους ψηφοφόρους, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει τον εαυτό του ικανό να αναγκάσει την Ευρώπη να αλλάξει πορεία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αγνοεί τον καθοριστικό ρόλο της τρόικας τους τελευταίους μήνες. Η δυσπιστία των ξένων στην ικανότητα της κυβέρνησης Σαμαρά να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις υπέσκαψε τη στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας για έξοδο στις αγορές, θέτοντας σε κίνηση τις σημερινές εξελίξεις. Η στάση των ξένων, η «απομόνωση» της κυβέρνησης από εταίρους που την άφησαν χωρίς επιχειρήματα, και μια διάχυτη αίσθηση εντός Ελλάδας πως ό,τι ακολουθήσει δεν μπορεί να είναι χειρότερο απ’ όσα συμβαίνουν καλλιέργησαν το κλίμα των εκλογών προς όφελος του ΣΥΡΙΖΑ. Η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις ίδιες δυσκολίες, αν όχι περισσότερες.
Καίρια υπενθύμιση για το πού βρισκόμαστε ήταν η χθεσινή δήλωση του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, πως «δεν θα υπάρξει ειδικός κανόνας για την Ελλάδα» στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Διευκρίνισε ότι η χώρα μας πρέπει να παραμείνει στο πρόγραμμα των Ε.Ε. και ΔΝΤ, ότι πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση (η οποία διεκόπη τον Νοέμβριο, προκαλώντας τις σημερινές εξελίξεις) και να αποπληρωθούν ομόλογα που λήγουν Ιούλιο και Αύγουστο. Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι μόνον η Ν.Δ. μπορεί να εγγυηθεί την ελληνική συμμετοχή σε αυτή την «κοσμογονία». Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ καλωσόρισε το πρόγραμμα ως επιβεβαίωση της δικής του πολιτικής – την ώρα που το κόμμα αντιτίθεται στις προϋποθέσεις της ΕΚΤ.