Οι χιλιάδες αποχρώσεις του γκρι

Οι χιλιάδες αποχρώσεις του γκρι

2' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

​Μπορεί να είχαμε υποψιαστεί τη γενικευμένη «ασυνεννοησία» που εντάθηκε με την κρίση, η έρευνα όμως του ΕΛΙΑΜΕΠ δίνει στην απλή παρατήρηση την αναγκαία επιστημονική εγκυρότητα. Την περασμένη Τρίτη παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα έρευνας με αντικείμενο τις αιτίες και τις κοινωνικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Βουλευτές, τεχνοκράτες, συνδικαλιστές, στελέχη ΜΚΟ, δημοσιογράφοι διέθεσαν μισή ώρα από τον χρόνο τους για να απαντήσουν στα ερωτήματα μιας σύντομης συνέντευξης. Επίμαχο θέμα: ο προσδιορισμός της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Σύνολο συμμετεχόντων: 71. Oπως επισημαίνει ο επικεφαλής της διαδικασίας, Δημήτρης Σωτηρόπουλος, αν. καθηγητής του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, «η μελέτη αυτή είναι χρήσιμη κυρίως για την κατασκευή ερευνητικών υποθέσεων. Φροντίσαμε να συμπεριλάβουμε όσο το δυνατόν περισσότερες “φωνές” προκειμένου να χαρτογραφήσουμε τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους αντιλαμβάνονται τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό οι άνθρωποι που παίζουν καίριους ρόλους στην κοινωνία».

Για το περιεχόμενο της έρευνας υπάρχουν ήδη αναλυτικά δημοσιεύματα. Επιλέγουμε ένα μικρό απόσπασμα από το κείμενο του κ. Σωτηρόπουλου, που συνοψίζει μια ευρύτερη διαπίστωση των τελευταίων χρόνων, κι ένα συμπέρασμα. «Παρά τα αναμφισβήτητα στοιχεία που δείχνουν ότι το 2012 περίπου 35% των Ελλήνων ήταν σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, υπάρχουν αναχώματα και ασφαλιστικές δικλίδες. Πρώτον, η ιδιοκτησία κατοικίας είναι εκτεταμένη (76% των Ελλήνων είναι ιδιοκτήτες της κατοικίας τους σε αντίθεση με το 67% κατά μέσον όρο στις χώρες της Ευρωζώνης). Δεύτερον, υπάρχει διαρκής στήριξη από το ευρύτερο συγγενικό δίκτυο, συμπεριλαμβανομένων νοικοκυριών όπου συγκατοικούν τρεις γενιές της ίδιας οικογένειας. Με άλλα λόγια, στη μαστιζόμενη από την κρίση Ελλάδα υπάρχουν αναχώματα ή ασφαλιστικές δικλίδες που εμπόδισαν τη φτώχεια να προσλάβει μαζικές διαστάσεις». Το απόσπασμα εμπεριέχει, ενδεχομένως, και την ερμηνεία· απαντήσεις για την εικόνα και τη συμπεριφορά ενός μέρους του πληθυσμού που επιβιώνει με πολλές και μεγάλες δυσκολίες.

Το συμπέρασμα, από το ίδιο κείμενο, έρχεται ως κατακλείδα αναλύσεων και στοιχείων που έχουν προηγηθεί, για τον τρόπο με τον οποίο καθένας από τους 71 συνεντευξιαζόμενους προσδιόρισε τη «φτώχεια»: «Είναι προφανές ότι υπάρχει μια αναντιστοιχία ή ανακολουθία ανάμεσα, αφενός, στην έκταση και την πολυπλοκότητα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στην Ελλάδα σήμερα και, αφετέρου, στις διάχυτες αλλά εν τούτοις ασαφείς και ανακριβείς αντιλήψεις για τα φαινόμενα αυτά μεταξύ όσων μετέχουν στη διαμόρφωση μέτρων πολιτικής και στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης». Εν ολίγοις: άλλη εικόνα για τη φτώχεια έχει ο βουλευτής, άλλη το στέλεχος της ΜΚΟ, άλλη ο δημοσιογράφος, άλλη ο συνδικαλιστής.

Από τη μία, λοιπόν, καταγράφεται η συνθήκη που απορροφά πολλούς από τους κραδασμούς της κρίσης (η ευρύτερη «οικογένεια») και από την άλλη, η αιτία για την οποία η ανισότητα πολύ δύσκολα θα θεραπευτεί. Η ασυνεννοησία, που προκαλούν αναπόφευκτα «οι ασαφείς και ανακριβείς αντιλήψεις», ευθύνεται, εν μέρει, για την αστοχία ή και αναποτελεσματικότητα των σωστικών παρεμβάσεων. Μπορεί το θέμα να είναι από μόνο του πολυπλόκαμο και ακανθώδες, να απασχολεί όχι μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ε.Ε.· η εγχώρια «ασυνεννοησία», όμως, αναδεικνύει μία επιμέρους παράμετρο: η κρίση στην Ελλάδα προκάλεσε αλλεπάλληλες μικρές αποσχίσεις. Κόσμους που ζουν παράλληλα, αλλά δεν επικοινωνούν· προβλήματα που δεν είναι κοινά, αυξομειώνονται σε ένταση, για άλλους είναι κατανοητά και για άλλους ακατανόητα. Η κρίση επέτεινε το ασυνεχές του κοινωνικού «αφηγήματος», προκάλεσε το οριστικό διαζύγιο με την πραγματικότητα. Για την ακρίβεια, δημιούργησε πολλές πραγματικότητες· περίπου τόσες όσες και ο πληθυσμός της.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή